Φιλελεύθερη …Δημοκρατορία «Εκτάκτου Ανάγκης»

Στα 1992 ο Γιώργος Νταλάρας τραγουδούσε «επιτέλους σκασμός οι ρήτορες, πολύ μιλήσαμε» και ότι «τώρα δημόσια θα έχουν μικρόφωνο μόνο οι γνωρίζοντες», καθώς «έβγαλε βρώμα η Ιστορία ότι ξοφλήσαμε». Την ίδια χρονιά με τους στίχους αυτούς του Κώστα Τριπολίτη (τραγούδι: «Ανεμολόγιο», από το δίσκο «Συγγνώμη για την άμυνα») και που μοναδικά μελοποίησε ο Θάνος Μικρούτσικος, κυκλοφόρησε και το περίφημο (ή περιβόητο;) βιβλίο του Φουκουγιάμα, σύμφωνα με το οποίο αυτή που ξόφλησε ήταν η ίδια η Ιστορία, καθώς θριαμβεύτρια τελεσίδικη επί των αντιπάλων της υποτίθεται ότι αναδεικνυόταν η φιλελεύθερη δημοκρατία. Το προαναγγελλόμενο «Τέλος της Ιστορίας» θα επιστεγαζόταν από την παγκόσμια κυριαρχία της Δύσεως και την Παγκοσμιοποίηση, η οποία ευαγγελιζόταν «επί Γης ειρήνη και εν ανθρώποις ευδοκία»

energia.gr
Παρ, 28 Φεβρουαρίου 2025 - 10:36

Όμως, αυτή η υποτιθέμενα αιώνια κυριαρχία της Δύσεως δεν αποτέλεσε, τελικά, παρά μία «μονοπολική στιγμή», ενώ η Παγκοσμιοποίηση έφερε μεν ευημερία αλλά περισσότερο στους ανταγωνιστές της Ευρώπης και των ΗΠΑ – και δη στην Κίνα. Για τους λαούς της Δύσεως, δεν επιφυλασσόταν παρά αποβιομηχάνιση και ένας χαμηλότερος ρυθμός ανάπτυξης. Ταυτόχρονα, ατζέντες που για διάφορους λόγους προκαλούσαν δυσανεξία στις μεγάλες μάζες («πράσινες πολιτικές»,  «ανοιχτά σύνορα», μεταμοντέρνα ανθρώπινα δικαιώματα) επιβάλλονταν άνωθεν, χωρίς να υπάρχει διαβούλευση με τις κοινωνίες και να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι αντιρρήσεις τους.

Όταν οι αντιδράσεις αποκτούσαν, πλέον, πολιτική έκφανση και, μάλιστα, απειλούνταν να καταλάβουν την εξουσία (ή όταν, κάποιες φορές, το κατάφερναν), η αντεπίθεση των θιασωτών του «φιλελευθερισμού του Τέλους της Ιστορίας» ήταν σφοδρή: όσοι διαφωνούσαν μαζί τους και απειλούσαν την πρωτοκαθεδρία τους ήταν “deplorables”, «φασίστες», «ψεκασμένοι» , «όχλος» ή, εν μια λέξει, «λαϊκιστές». Ως «λαϊκισμός» ουσιαστικά βαφτίστηκε και στιγματίστηκε η βούληση της πλειοψηφίας σε αντιδιαστολή με τη γνώμη κάποιων «επαϊόντων». Στο όνομα της καταπολέμησης της «τυραννίας της πλειοψηφίας» και όποιων δρούσαν στο παρασκήνιο – υποτιθέμενα ή όχι – πίσω από αυτήν, δικαιολογούνταν μια σειρά από μέτρα: από την μείωση των αγελάδων επειδή τα …παραπροϊόντα της πέψης τους αυξάνουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μέχρι και την απαγόρευση μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ΜΜΕ ή και την ακύρωση εκλογών – δηλαδή ό, τι ακριβώς κάνουν τα αυταρχικά καθεστώτα που η φιλελεύθερη και δημοκρατική Δύση καταδικάζει…

Σταδιακά άρχισε να διαμορφώνεται ένα τοπίο που θα μπορούσε να περιγραφεί ως η Τιτανομαχία ανάμεσα σε μία «φιλελεύθερη Αυτοκρατορία» και μία «λαϊκιστική Δημοκρατία», η οποία φαίνεται ότι κορυφώνεται – σε αυτή τη φάση τουλάχιστον – με την θριαμβευτική δεύτερη εκλογή του Τραμπ στην ίδια τη «μητρόπολη» της φιλελεύθερης δημοκρατίας και της – διαψευσμένης, πλέον- υπεριστορικής της δικαίωσης. Η πρόσφατη ομιλία του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ Βανς από το βήμα της Διάσκεψης του Μονάχου, παρά τις όποιες σκοπιμότητες έχει ο ίδιος και ο Τραμπ, αυτό το τοπίο σκιαγράφησε. Από τη μια οι «ρήτορες», δηλαδή οι αρεστοί στους πολλούς, που ως τώρα έβγαζαν το «σκασμό», και από την άλλη «οι γνωρίζοντες» που ήταν οι μόνοι που έπρεπε «να έχουν δημόσια μικρόφωνο» - για να θυμηθούμε και τους στίχους του Τριπολίτη. Μάλιστα, αναπτύχθηκε και ολόκληρη θεωρία, η λεγόμενη «επιστοκρατία» (“epistocracy”, από το ελληνικό ρήμα «επίσταμαι», δηλαδή γνωρίζω), που προκρίνει την «κυριαρχία των επαϊόντων» αντί της «κυριαρχίας της πλειοψηφίας». Είναι άδηλο, βέβαια, πώς διασφαλίζεται η δημοκρατικότητα ενός τέτοιου καθεστώτος και πώς η παράκαμψη της αρχής της πλειοψηφίας μάς προφυλάσσει από τον εκφυλισμό της φιλελεύθερης δημοκρατίας σε φιλελεύθερη  …δημοκρατορία και δη με χαρακτηριστικά «κράτους εκτάκτου ανάγκης», όπου άνωθεν επιβάλλονται υγειονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές νόρμες στο «πόπολο που δεν γνωρίζει».      

Στην καθ’ ημάς «μπανανία», όπου, χάρη στο εύκρατο κλίμα μας, ανθεί «φαιδρά πορτοκαλέα», σίγουρα έχουμε γευθεί και αυτά τα «φρούτα»: μάθαμε ότι οι “housewives” δεν έπρεπε να έχουν γνώμη για βιβλία Ιστορίας ή, πιο πρόσφατα, για παραμύθια που διαβάζουν παρενδυτικοί σε νηπιαγωγεία (κι ας διαπλάθουν τη συνείδηση των παιδιών τους), ή ότι ο «ετερόκλητος όχλος» ή οι «πάνω και κάτω πλατείες» δεν δικαιούνται να διαδηλώνουν για θέματα που αφορούν το εθνικό ή το κοινωνικοοικονομικό τους μέλλον. Επίσης, διαβάσαμε από «έγκριτες» γραφίδες πως ίσως θα έπρεπε να σκεφτούμε ακόμη και την απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή και να απαγορευθούν εκδηλώσεις μνήμης για τα Τέμπη γιατί- λέει- από πίσω τους υπάρχει «σχέδιο πολιτικής εκτροπής και ανωμαλίας». Ελπίζουμε να μην υπάρχει εδώ κάποια αναλογία με ό, τι έγινε σε κάποια συλλαλητήρια άλλων εποχών… Γιατί, αν είναι έτσι, τότε το καλό σενάριο είναι ότι αρχίσαμε τις φαιδρότητες – όμως, αν αυτά λέγονται σοβαρά, μπαίνουμε σε επικίνδυνες ατραπούς. Λίγη σοβαρότης δε βλάπτει και, επιπλέον, η πολλή σοβαρότης ωφελεί - και δη στην «μπανανία» μας, όπου, όπως επαναλαμβάνουμε, ανθεί «φαιδρά πορτοκαλέα»…

Και τώρα που το «Τέλος της Ιστορίας» μάλλον τελείωσε, καλό είναι οι δυτικές δημοκρατίες να ακούσουν τους λαούς τους αν δεν θέλουν να τελειώσουν και οι ίδιες…

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr

Διαβάστε ακόμα