Διανύουμε σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα μία ιδιαίτερα δυσμενή συγκυρία. Η παρούσα χρηματοπιστωτική κρίση, η χειρότερη μετά το κραχ του 1929, μονοπωλεί το διεθνές ενδιαφέρον. Δεν είναι όμως η μόνη παγκόσμια πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή κρίση, η επισιτιστική κρίση και η ανάπτυξη των φτωχότερων περιοχών του πλανήτη, η διεθνής ασφάλεια αποτελούν επίσης επείγουσες προτεραιότητες. Συγκεκριμένα, η κλιματική αλλαγή είναι πολύ σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα, αλλά όχι μόνο. Εχει διαστάσεις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές.
Θα αποτελούσε τεράστιο σφάλμα αν, με αφορμή την ανάγκη αντιμετώπισης της παρούσας χρηματοπιστωτικής κρίσης, λέγαμε ότι η κλιματική κρίση, που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, δεν αποτελεί πλέον προτεραιότητα.
Πολύ περισσότερο, μάλιστα, που δεν υπάρχει καμία απολύτως αντίφαση ανάμεσα στην αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης και στην περιβαλλοντική πολιτική και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
Αντίθετα, η δέσμη μέτρων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την ενέργεια και το κλίμα, που πρότεινε η Επιτροπή και βρίσκεται σήμερα στη διαδικασία της συναπόφασης με το Συμβούλιο Υπουργών και το Ευρωκοινοβούλιο, αποτελεί μέρος της λύσης. Η υιοθέτηση των νομοθετικών αυτών μέτρων θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια και την εξοικονόμηση ενέργειας, την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και θα διευκολύνει τη μετάβαση στην οικονομία του μέλλοντος, μια οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Η ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών και η οικολογική καινοτομία είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο προκειμένου να διατηρηθούν οι φυσικοί πόροι που μειώνονται με δραματικό ρυθμό, αλλά και γιατί συμβάλλει στη βελτίωση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας. Σε ένα σύντομο χρονικό ορίζοντα, η επένδυση στην πράσινη ενέργεια και την πράσινη τεχνολογία θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και θα ενισχύσει την ζήτηση. Παράλληλα θα συμβάλει στη αειφόρο ανάπτυξη και κατανάλωση, ενώ θα επιταχύνει τη διαδικασία εκσυγχρονισμού της ευρωπαϊκής οικονομίας, κάτι που θα της επιτρέψει να αποκτήσει σοβαρό πλεονέκτημα στον διεθνή ανταγωνισμό.
Στη συντονισμένη δράση των κρατών- μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης με στόχο την αντιμετώπιση της παρούσας οικονομικής κρίσης, οι τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος θα αποτελέσουν τομείς στρατηγικής σημασίας. Θα πρέπει να υιοθετηθούν πολιτικές και μέτρα, που, μεταξύ άλλων θα στηρίξουν την έρευνα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα διαθέσιμα επενδυτικά κεφάλαια.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η υιοθέτηση της δέσμης μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια, ο πρωταγωνιστικός ρόλος της Ε.Ε. στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την επίτευξη διεθνούς συμφωνίας σχετικά με την κλιματική αλλαγή στην Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο του 2009, και η ανάπτυξη και προώθηση των πράσινων τεχνολογιών και επενδύσεων, αποτελούν μέρος της λύσης που προτείνει η Ευρωπαϊκή Ενωση, από κοινού με άλλα μέτρα πολιτικής, για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Χρειαζόμαστε ένα νέο σχεδιασμό για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Στόχος μας πρέπει να είναι η μετατροπή και ανάδειξη της σημερινής πολύ δύσκολης οικονομικής συγκυρίας σε ευκαιρία για τη δημιουργία της «πράσινης οικονομίας» του μέλλοντος.
Εχει έρθει η στιγμή για ένα «πράσινο Νιου Ντιλ», που θα μας οδηγήσει στην έξοδο από την κρίση και θα σημάνει μεγάλα οφέλη για την Ευρώπη και τους πολίτες της.
Ο Σταύρος Δήμας είναι Επίτροπος Ε.Ε. για το Περιβάλλον
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 02/11/2008)