αλλαγή απάτη, έχει προβεί σε σαρωτικές περικοπές σε προγράμματα για το κλίμα από τότε που ανέλαβε την εξουσία, καταργώντας τη χρηματοδότηση και τις θέσεις εργασίας ακόμη και σε κρίσιμες εγχώριες μετεωρολογικές και επιστημονικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, όπως η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας.
Οι ΗΠΑ ήταν βασικό μέλος της λεγόμενης Σύμπραξης για τη Δίκαιη Ενεργειακή Μετάβαση (Just Energy Transition Partnership - JETP), μιας πρωτοβουλίας που ξεκίνησε το 2021 για να βοηθήσει τη Νότια Αφρική, την Ινδονησία και το Βιετνάμ να εγκαταλείψουν τα ορυκτά καύσιμα και να στραφούν προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσω ενός συνδυασμού δανείων, επιχορηγήσεων και ιδιωτικής χρηματοδότησης. Σχεδιάστηκε για να δώσει κίνητρα στις χώρες αυτές να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων με αντάλλαγμα τη χρηματοδότηση.
Σε επιστολές που εστάλησαν στις συμμετέχουσες χώρες την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι αποσύρονται από τα JETPs που καλύπτουν την Ινδονησία, το Βιετνάμ και τη Νότια Αφρική, αφού το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ ζήτησε να τίθεται η Αμερική πρώτα στις διεθνείς συμφωνίες, σύμφωνα με τρεις ανθρώπους που γνωρίζουν τις συζητήσεις.
Μια λιτή μονοσέλιδη επιστολή που εστάλη στον υπουργό Ενέργειας της Νότιας Αφρικής από την πρεσβεία των ΗΠΑ, την οποία είδαν οι Financial Times, ανέφερε ότι το διάταγμα ανακάλεσε το διεθνές σχέδιο χρηματοδότησης των ΗΠΑ για το κλίμα.
Η Ντάνα Μπράουν, η επιτετραμμένη των ΗΠΑ, δήλωσε ότι αυτό σημαίνει ότι «όλες οι σχετικές οικονομικές δεσμεύσεις έχουν επίσης αποσυρθεί [και] τα έργα επιχορήγησης που είχαν προηγουμένως χρηματοδοτηθεί και βρίσκονταν σε φάση σχεδιασμού ή υλοποίησης έχουν ακυρωθεί».
Την εποχή της έναρξής τους από τον πρώην απεσταλμένο των ΗΠΑ για το κλίμα Τζον Κέρι, τα JETPs θεωρήθηκαν ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των πλούσιων χωρών, που ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος των ιστορικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον κόσμο, και των αναπτυσσόμενων χωρών.
Οι φτωχότερες χώρες αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ αγωνίζονται με την ανάγκη για ενέργεια για την ανάπτυξη των οικονομιών τους.
Η έξοδος των ΗΠΑ από το πρόγραμμα σήμαινε ότι «η αξιοπιστία [των JETPs] έχει χαθεί», δήλωσε ένα πρόσωπο που γνωρίζει τη συμμετοχή της Ινδονησίας.
Η Rachel Kyte, απεσταλμένη του Ηνωμένου Βασιλείου για το κλίμα, δήλωσε την Πέμπτη ότι η έξοδος των ΗΠΑ σηματοδότησε «την απόσυρση της εμπορικής χρηματοδότησης και έτσι, αν και λυπούμαστε, πιστεύουμε ότι υπάρχει σαφής πορεία προς τα εμπρός».
Άλλα μέλη του διεθνούς συνασπισμού - οι προηγμένες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιαπωνίας - παρέμειναν δεσμευμένα, δήλωσε η ίδια.
Ο Γερμανός υφυπουργός Ανάπτυξης Γιόχεν Φλάσμπαρθ χαρακτήρισε επίσης «λυπηρή» την κίνηση των ΗΠΑ, αλλά πρόσθεσε: «Είμαστε πεπεισμένοι ότι το έργο των συμπράξεων για τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση μπορεί να συνεχιστεί με επιτυχία».
Η Γερμανία ανέλαβε τη συνδιοίκηση του προγράμματος της Ινδονησίας μαζί με την Ιαπωνία, αντί των ΗΠΑ. «Η απόφαση να μοιραστεί η ευθύνη μεταξύ τόσων πολλών εταίρων αποδεικνύεται τώρα πολύ χρήσιμη», δήλωσε ο Flasbarth.Τις τελευταίες εβδομάδες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία ήταν μεταξύ των χωρών που προσπαθούσαν να στηρίξουν τα JETPs.
Η Ινδονησία, μία από τις μεγαλύτερες πηγές εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον κόσμο, πρόκειται να λάβει 20 δισ. δολάρια, γεγονός που την καθιστά τον μεγαλύτερο αποδέκτη. Ωστόσο, το πρόγραμμα έχει επικριθεί από την έναρξή του για την υπερβολική εξάρτησή του από δάνεια και την αργή εκταμίευση των κεφαλαίων. Ο Hashim Djojohadikusumo, απεσταλμένος της Ινδονησίας για το κλίμα και την ενέργεια, δήλωσε τον Ιανουάριο ότι πρόκειται για ένα «αποτυχημένο πρόγραμμα».
Η μονάδα JETP της Νότιας Αφρικής, που υπάγεται στην προεδρία, δήλωσε ότι η απόσυρση των ΗΠΑ μείωσε τις συνολικές δεσμεύσεις προς τη Νότια Αφρική από 13,8 δισ. δολάρια σε 12,8 δισ. δολάρια. Αυτό έδειξε ότι δεν ήταν υπαρξιακό για το πρόγραμμά της.
Οι ΗΠΑ είχαν υποσχεθεί 56 εκατ. δολάρια σε επιχορήγηση και 1 δισ. δολάρια σε πιθανές εμπορικές επενδύσεις, οι οποίες τώρα δεν θα πραγματοποιηθούν. «Όλοι οι άλλοι [διεθνείς] εταίροι παραμένουν σταθερά προσηλωμένοι στην υποστήριξη του [προγράμματος] της Νότιας Αφρικής», δήλωσε η Joanne Yawitch, επικεφαλής της μονάδας. Θα μιλήσει με άλλους συμμετέχοντες για να «βρει εναλλακτική χρηματοδότηση», δήλωσε η ίδια.
Τα ζητήματα με τα JETPs έρχονται καθώς οι χώρες σε όλο τον κόσμο συνεχίζουν να συγκρούονται για τη χρηματοδότηση του κλίματος. Στην COP29 στο Μπακού τον Νοέμβριο, οι αναπτυσσόμενες χώρες άσκησαν έντονη κριτική στις πλούσιες χώρες για την αποτυχία τους να παράσχουν αποτελεσματική χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Κατά τη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της G20 στο Κέιπ Τάουν, δεν κατέστη δυνατή η επίτευξη επίσημης συμφωνίας μεταξύ των χωρών για τη χρηματοδότηση του κλίματος. Ο υπουργός Οικονομικών της Νότιας Αφρικής Enoch Godongwana δήλωσε ότι ορισμένες χώρες είχαν «διαφορετική άποψη για το πώς διαχειριζόμαστε τη χρηματοδότηση του κλίματος», ενώ άλλες πηγές στις συναντήσεις αυτές προσδιόρισαν τις ΗΠΑ ως τον αρνητικό παράγοντα.