άνθρακα. Ωστόσο, η κλαδική ένωση που εκπροσωπεί τα κοινά συμφέροντα της βιομηχανίας ηλεκτρικής ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο κρίνει ότι ορισμένοι κανόνες στην τρέχουσα μεταβατική φάση του κανονισμού κινδυνεύουν να επηρεάσουν τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, τις εμπορικές ροές και τις τιμές. Το πακέτο «Omnibus», όπως επισημαίνεται, έχει επιφέρει ορισμένες βελτιώσεις, αλλά σημαντικά ζητήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν σχετικά με τις επερχόμενες εξελίξεις όσον αφορά στο CBAM και το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών Άνθρακα (ETS).
Προτού το CBAM εφαρμοστεί πλήρως σε όλες τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας την 1η Ιανουαρίου 2026, η Eurelectric καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βελτιώσει τη λειτουργία του για την εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας. Καταρχάς επισημαίνει την ανάγκη αποφυγής της διπλής χρέωσης άνθρακα. Η παραγωγή από διαφορετικές τεχνολογίες παραδίδεται στους καταναλωτές μέσω των δικτύων μεταφοράς και διανομής. Από οικονομική άποψη, η ηλεκτρική ενέργεια διαπραγματεύεται πολλές φορές στα Χρηματιστήρια Ενέργειας από πολλούς συμμετέχοντες στην αγορά (που δεν είναι απαραίτητα παραγωγοί).
Αυτό σημαίνει ότι είναι αδύνατο να προσδιοριστεί η προέλευση της εξαγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες στην αγορά και οι εισαγωγείς δεν διαθέτουν τεκμηρίωση σχετικά με την προέλευση της ηλεκτρικής ενέργειας - όπως εγγυήσεις προέλευσης ή πιστοποιητικά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας - καθώς και άλλους φόρους ή εισφορές που μπορεί να εφαρμόζονται. Σύμφωνα με το τρέχον CBAM, όταν γίνεται διαπραγμάτευση ενέργειας μεταξύ χωρών με παρόμοιο ETS (όπως το Ηνωμένο Βασίλειο με χώρες της ΕΕ) θα πρέπει να μπορούν να αφαιρέσουν την τιμή άνθρακα που έχει ήδη χρεωθεί στη χώρα προέλευσης από την τιμή CBAM.
Ωστόσο, δεδομένου ότι η ηλεκτρική ενέργεια πωλείται σε ανώνυμες αγορές, οι εισαγωγείς δεν διαθέτουν τα απαραίτητα έγγραφα για την πιστοποίηση της τιμής του άνθρακα και δεν μπορούν να επωφεληθούν από την υποσχεθείσα έκπτωση. Ως αποτέλεσμα, οι εισαγωγείς της ΕΕ κινδυνεύουν να πληρώσουν διπλά την τιμή του άνθρακα. Αυτό οδηγεί σε υψηλότερο κόστος για τους τελικούς χρήστες σε μια εποχή που η ευρωπαϊκή βιομηχανία αντιμετωπίζει προβλήματα ανταγωνιστικότητας.
Για να αποφευχθεί η διπλή πληρωμή, σύμφωνα με τη Eurelectric, το ευρωπαϊκό ETS θα πρέπει να συνδεθεί με εκείνο του Ηνωμένου Βασιλείου. Επιπλέον, το CBAM θα πρέπει να επιτρέπει την αναγνώριση της τιμής άνθρακα της χώρας προέλευσης χωρίς να απαιτείται από τους εισαγωγείς να παρέχουν πιστοποιητικά, τα οποία είναι σχεδόν αδύνατο να ανακτηθούν.
Με το CBAM οι εισαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να δηλώσουν την περιεκτικότητα σε άνθρακα των εισαγωγών τους. Για να διευκολυνθεί η υποβολή εκθέσεων, οι εταιρείες μπορούν να χρησιμοποιούν προεπιλεγμένες τιμές που υπολογίζονται με βάση τις μέσες εκπομπές από την ηλεκτροπαραγωγή με ορυκτά καύσιμα κατά την τελευταία πενταετία. Ωστόσο, αυτή η μεθοδολογία αποτυγχάνει, σύμφωνα με τη Eurelectric, να λάβει υπόψη το εξελισσόμενο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας, που χαρακτηρίζεται από την τάση ανάπτυξης περισσότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την απανθρακοποίηση.
Αυτό κινδυνεύει να εμποδίσει τις ροές ηλεκτρικής ενέργειας που διαφορετικά θα ήταν οικονομικότερες και απαραίτητες για την κάλυψη της ευρωπαϊκής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας ενώ θα αύξανε τις εκπομπές CO2 στην ΕΕ μειώνοντας τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μηδενικών εκπομπών από τρίτες χώρες, οι οποίες θα αντισταθμίζονταν από την αυξημένη παραγωγή στην ΕΕ, εν μέρει, από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής ορυκτών καυσίμων.
Η Eurelectric χαιρετίζει τη συμπερίληψη μιας προεπιλεγμένης τιμής άνθρακα στο OmnibusPackage χωρίς την ανάγκη για συμπληρωματικά πιστοποιητικά. Όμως, δεν συμφωνεί με το ότι οι εισαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας δεν επωφελούνται από τη μείωση του διοικητικού βάρους σε περίπτωση μικρών ή περιστασιακών εισαγωγών, όπως εισήχθη για τέσσερις άλλους τομείς CBAM.
Ενώ οι περισσότερες εισαγωγές γίνονται για μεγάλες ποσότητες ενέργειας, υπάρχουν περιπτώσεις όπου θα μπορούσαν να γίνουν μικρές εισαγωγές, ειδικά σε περιόδους κρίσεων ή ξαφνικών ελλείψεων. Θεωρεί δε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έπρεπε να παρέχει ίση μεταχείριση σε όλους τους τομείς CBAM και ότι θα ήταν επωφελής ο καθορισμός ενός συγκεκριμένου ορίου deminimis για τους εισαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας.