Σύμφωνα με πληροφορίες του πρακτορείου Reuters, η Πολωνία, η οποία έχει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά το τρέχον εξάμηνο, ρίχνει μία νέα πρόταση στο τραπέζι, εντείνοντας τις πιέσεις για σημαντικές αλλαγές στο σύστημα αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Η πρόταση προβλέπει χαλάρωση του υφιστάμενου ορίου πληρότητας των αποθεμάτων, το οποίο οφείλει να είναι στο 90% τον Νοέμβριο. Οι Πολωνοί προτείνουν ένα περιθώριο απόκλισης 5% σε περίπτωση που οι συνθήκες στις διεθνείς αγορές είναι δυσχερείς, μειώνοντας ουσιαστικά το όριο στο 85%. Μολονότι τα ακριβή κριτήρια για την ενεργοποίηση αυτής της ρήτρας δεν έχουν γίνει γνωστά, αυτά θα συνδέονται με τις τιμές του φυσικού αερίου, οι οποίες παρουσιάζουν εντυπωσιακές αποκλίσεις εξαιτίας του ευρωπαϊκού συστήματος αποθήκευσης. Ως εκ τούτου, αν η τιμή του καυσίμου ξεπερνούσε ένα συμφωνημένο σημείο, τότε τα κράτη θα μπορούσαν να αγοράσουν λιγότερο φυσικό αέριο για τα αποθέματά τους.
Αν εγκριθεί, αυτή η πρόταση δεν θα εφαρμοστεί μεμονωμένα αλλά σε συνδυασμό με τις άλλες ιδέες που έχουν ακουστεί για τη διευκόλυνση της όλης διαδικασίας. Προς το παρόν, αυτές είναι:
- η μετάθεση της διορίας πληρότητας από την 1η Νοεμβρίου στο διάστημα 1η Οκτωβρίου- 1η Δεκεμβρίου, και
- η ακύρωση των υποχρεωτικών ενδιάμεσων στόχων του Φεβρουαρίου, Μαΐου, Ιουλίου, και Σεπτεμβρίου
Ο βασικός στόχος αυτών των προτάσεων είναι να σταματήσουν οι προσπάθειες κερδοσκοπίας όταν οι αγορές γνωρίζουν πως τα ευρωπαϊκά κράτη θα αναγκαστούν να αγοράσουν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου για να γεμίσουν τα αποθέματά τους. Αυτό το φαινόμενο είναι ανησυχητικά έντονο φέτος, με τις τιμές των συμβολαίων μελλοντικής παράδοσης για τους καλοκαιρινούς μήνες να έχουν εκτιναχθεί εν αναμονή των ευρωπαϊκών παραγγελιών, ενώ τα αντίστοιχα συμβόλαια για τους παραδοσιακούς μήνες αιχμής κατά το φθινόπωρο κινούνται σε κανονικά επίπεδα. Το γέμισμα των αποθεμάτων του 2025 θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμο καθώς μία σειρά παραγόντων έχουν οδηγήσει στην πολύ ταχύτερη κατανάλωση του καυσίμου φέτος συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προτείνει την επέκταση του συστήματος για την επόμενη διετία 2026-2027, θεωρώντας πως οι απειλές για την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ δεν έχουν λήξει. Το πρόγραμμα των υποχρεωτικών αποθεμάτων εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 2022, όταν η Ρωσία διέκοψε τις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, οδηγώντας τις τιμές σε επίπεδα ρεκόρ και προκαλώντας μία παρατεταμένη ενεργειακή, και στη συνέχεια οικονομική, κρίση στην ήπειρο. Εφόσον εγκριθούν, οι προτάσεις θα ισχύσουν από το 2026.
Ωστόσο, η συμφωνία των 27 κρατών-μελών δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη, καθώς ήδη υπάρχουν φωνές που ελπίζουν σε επανέναρξη των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου όταν λήξει ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος. Αυτές οι φωνές δεν περιορίζονται στους γνωστούς “συμμάχους” του Κρεμλίνου, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, αλλά προέρχονται από αρκετά επιχειρηματικά συμφέροντα, ειδικά από τη Γερμανία. Από την πλευρά της, η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει ως στόχο την ολική απεξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα μέχρι το 2027, χωρίς όμως να έχει παρουσιάσει ένα συγκροτημένο σχέδιο για το πώς τα υλοποιηθεί αυτό μέχρι στιγμής.