Ο Μπάρακ Ομπάμα εξελέγη Πρόεδρος των ΗΠΑ με σύνθημα την αλλαγή. Το πρόγραμμα του, το οποίο επικρότησαν με την ψήφο τους οι Αμερικανοί πολίτες, στοχεύει στην οικονομική ανάκαμψη και στην στήριξη του κοινωνικού κράτους. Το γεγονός αυτό οδήγησε τους Ρεπουμπλικανούς να χαρακτηρίσουν τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ «σοσιαλιστή».
Όμως, όπως διευκρίνισε και ο ίδιος, ο Ομπάμα δεν είναι σοσιαλιστής. Τάχθηκε υπέρ της άμεσης περικοπής της φορολογίας, αλλά και υπέρ της ενισχύσεως των δαπανών για την υπέρβαση δημοσιονομικών προβλημάτων. Αν και υποστήριξε την απαγόρευση των κατασχέσεων ακινήτων και ζήτησε τον διπλασιασμό του ποσού των εγγυητικών δανείων, την ίδια στιγμή στήριξε το Σχεδίο Πώλσον και δεσμεύθηκε ότι θα το εφαρμόσει πιο επιθετικά. Επαγγέλθηκε ένα καθολικό σύστημα υγείας και την ίδια στιγμή πρότεινε την υποχρεωτική ιδιωτική ασφάλιση. Προανήγγειλε επιδότηση των εισοδηματικά ασθενέστερων τάξεων και μεγάλα δημόσια επενδυτικά σχέδια, αλλά δεσμεύθηκε για την επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.
Με τις εξαγγελίες του στόχευε και σε σημαντικό βαθμό επέτυχε να αποσπάσει ένα κομμάτι των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων, μετακινώντας τους ουσιαστικά στον «μεσαίο χώρο». Μάλιστα, οι συγκυρίες του επέτρεψαν να υιοθετεί ρεπουμπλικανική φρασεολογία, χωρίς αυτό να χρησιμοποιείται εις βάρος του. Μεγάλη επιτυχία του ήταν ότι μετακίνησε σε πιο μετριοπαθείς θέσεις, ψηφοφόρους που είχαν την τελευταία οκταετία εκφραστεί μέσα από φονταμενταλιστικές επαγγελίες. Ακόμη, συνέβαλε στην δημοκρατική επαγρύπνηση και οδήγησε εκατομμύρια Αμερικανών στις κάλπες.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ υπερασπίσθηκε τον καπιταλισμό, δείχνοντας διάθεση να διορθώσει τα κακώς κείμενα. Σε μια περίοδο που οι ιδεολογίες κλυδωνίζονται και τα συστήματα δοκιμάζονται, εμφανίσθηκε ευπροσάρμοστος και ευέλικτος, δηλώνοντας ουσιαστικά ότι δεν θα αρνηθεί να εφαρμόσει πετυχημένα μοντέλα. Ωστόσο, σε κάθε ομιλία του τόνιζε ότι πρέπει να διαφυλαχθεί το οικονομικό σύστημα των ΗΠΑ, καθώς είναι το μόνο που μπορεί αποτελεσματικά να δημιουργήσει πλούτο προς όφελος των πολλών.
Μάλιστα, η υπευθυνότητα με την οποία διαχειρίσθηκε την υποχώρηση της Wall Street και η επιλογή του να μην χρησιμοποιήση λαϊκίστικα την κρίση, του προσέδωσε πρόσθετο κύρος. Η δε μεγάλη αποδοχή του Ομπάμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποδίδεται στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ απέκτησαν έναν Πρόεδρο με ιδέες και ποιοτικά χαρακτηριστικά, που είναι πιο κοντά στις ευρωπαϊκές αντιλήψεις.
Μελετητές της αμερικανικής ιστορίας παρομοιάζουν τον Ομπάμα με τους Τζέφερσον, Λίνκολν, Ρούζβελτ, Κέννεντυ και Τζόνσον, ήτοι με ιδεολόγους Προέδρους των ΗΠΑ που διακρίθηκαν για το κοινωνικό τους όραμα. Οι πολιτικοί αυτοί προέταξαν το κοινωνικό συμφέρον, δεν δίστασαν να συγκρουστούν με συμφέροντα, ενώ απέρριψαν παραταξιακούς δογματισμούς, υιοθετώντας και χρήσιμες προτάσεις πολιτικών τους αντιπάλων. Η αλλαγή λοιπόν που επαγγέλλεται ο νέος Πρόεδρος, υποδηλώνει καλές προθέσεις.
Το πλήγμα που έχει δεχθεί η αμερικανική οικονομία από την κρίση αναμένεται να οδηγήσει σε παρατεταμένη «εσωστρέφεια». Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ομπάμα κάλεσε χθες τους Αμερικανούς να ενωθούν για να αντεπεξέλθουν στις δύσκολες προκλήσεις και να υιοθετήσουν ένα «νέο πνεύμα θυσίας». Όπως επισημαίνουν αναλυτές, βάρος θα δοθεί στην οικονομική ανάκαμψη, αλλά και στην σταδιακή απεμπλοκή από πολιτικές επιλογές που οδήγησαν σε απομόνωση των ΗΠΑ. Αυτή η εσωστρέφεια αναμένεται να χαρακτηρίσει μεσοπρόθεσμα την πορεία πολλών κρατών διεθνώς, καθώς θα πρέπει να συμμαζευτούν τα προβλήματα που ανέκυψαν από την χρηματοοικονομική αναταραχή.
Και για την Ελλάδα θα ισχύση το ίδιο. Ωστόσο, σε μια περίοδο που ο υπόλοιπος κόσμος επιδιώκει μέσα από συναινέσεις την ανασυγκρότηση, στην Ελλάδα τα πολιτικά κόμματα λειτουργούν με ορόσημο τις επόμενες εκλογές. Αντί να συμπράξουν στο να εξέλθει ομαλά η χώρα από την κρίση, ευρίσκονται σε διαρκή αντιπαράθεση. Η Κυβέρνηση δείχνει αδύναμη να παράξη πολιτικό έργο, η αντιπολίτευση αρέσκεται σε μια στείρα κριτική και επικρατεί μια γενική ανασφάλεια και απογοήτευση. Αυτέ οι αναχρονιστικές συμπεριφορές δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν το καλό του τόπου. Και δυστυχώς, απομακρύνουν τους πολίτες και απαξιώνουν την πολιτική.
Είναι μεγάλο ευτύχημα για τις ΗΠΑ ότι σήμερα το τιμόνι της Αμερικής αναλαμβάνει μια προσωπικότητα όπως ο Μπάρακ Ομπάμα. Ένας ηγέτης που εμπνέει, ενώνει και δίνει ελπίδα για το αύριο.
(Από την εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, 06/11/2008)