Αυτό δείχνουν τα στοιχεία της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης Global Energy Monitor (GEM) που δημοσιεύθηκαν την Πέμπτη.
Σύμφωνα με το αμερικανικό think tank και την ετήσια έκθεση παρακολούθησης εργοστασίων άνθρακα που εξέδωσε, αν και πέρυσι οι ΑΠΕ σημείωσαν αύξηση-ρεκόρ στην παραγωγή τους, μονάδες άνθρακα συνολικής ισχύος 44 GW ετέθησαν σε λειτουργία σε 12 χώρες, ενώ οι μονάδες που αποσύρθηκαν είχαν συνολική ισχύ 25,2 GW.
Η παγκόσμια δυναμικότητα παραγωγής άνθρακα ανέρχεται πλέον σε 2.143 GW, 13% υψηλότερη σε σχέση με το 2015, οπότε και συνήφθη η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Αν και έχει δεσμευτεί να «ελέγχει αυστηρά» τη νέα δυναμικότητα άνθρακα, η Κίνα - ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στον κόσμο - έθεσε σε λειτουργία επιπλέον 30,5 GW πέρυσι, ποσότητα που ξεπερνά το 70% του συνόλου της νέας παραγωγικής δυναμικότητας, αν και το 2023 είχε αυξήσει τη δυναμικότητά της κατά αισθητά μεγαλύτερο βαθμό, και συγκεκριμένα κατά 47,4 GW.
Οι νέες μονάδες της Κίνας το 2024 ήταν οι περισσότερες που έχουν ξεκινήσει τη λειτουργία τους εδώ και δέκα χρόνια, δήλωσαν ερευνητές νωρίτερα φέτος.
«Αναμφισβήτητα αυτό που κυρίως βλέπουμε είναι τα κινεζικά συμφέροντα στο χώρο του άνθρακα να συνεχίζουν να επιδιώκουν και να κατασκευάζουν νέα εργοστάσια, χάρη στη χαλαρή επιβολή εκ μέρους του κράτους των κατευθυντήριων γραμμών και δεσμεύσεων, που το ίδιο έχει θεσπίσει», δήλωσε η Christine Shearer, η οποία διευθύνει το πρόγραμμα Coal Plant Tracker της GEM.
Ενώ η Κίνα ισχυρίζεται ότι παράγει ενέργεια από άνθρακα για να στηρίξει τις αιολικές και ηλιακές μονάδες της, τα περισσότερα από τα νέα έργα στην ηλεκτροπαραγωγή με βάση τον άνθρακα βρίσκονται σε περιοχές που έχουν ήδη υπεραρκετή ικανότητα καύσης άνθρακα, πρόσθεσε η Shearer.
Η Ινδία σημείωσε αύξηση στην εγκατεστημένη ισχύ ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα κατά 5,6 GW το 2024, έναντι 5,5 GW το 2023, σύμφωνα με στοιχεία της GEM. Άλλες χώρες που εγκαινίασαν νέα εργοστάσια το 2024 ήταν η Ινδονησία, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, η Νότια Κορέα και οι Φιλιππίνες.
Η GEM προειδοποίησε ότι ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, καθυστερούν τα σχέδια για σταδιακή κατάργηση των παλαιών τους μονάδων. «Οι καθυστερήσεις στην απόσυρση συμβαίνουν κυρίως σε χώρες που δεν παράγουν επαρκή καθαρή ενέργεια για να καλύψουν τις αποσυρόμενες μονάδες άνθρακα», σύμφωνα με τη Shearer.
Η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ αυξήθηκε κατά 585 GW πέρυσι, σημειώνοντας άνοδο 15% σε σύγκριση με το 2023 και ανέρχεται πλέον στο 92,5% όλων των προσθηκών νέας δυναmικότητας στον κόσμο, όπως ανέφερε ο Διεθνής Οργανισμός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ο γνωστός IRENA, την περασμένη εβδομάδα. Ωστόσο, πρέπει να αυξάνεται κατά 16,6% ετησίως για το υπόλοιπο της δεκαετίας, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για τριπλασιασμό της χωρητικότητας έως το 2030.
Η ενεργειακή μετάβαση δεν προχωρά αρκετά γρήγορα για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, δήλωσε ο Rana Adib, εκτελεστικός διευθυντής της συμμαχίας πολιτικής για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας REN21, με έδρα το Παρίσι. «Δεν έχει ακόμη επιτραπεί στις ΑΠΕ να αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα και ουσιαστικά ανταποκρίνεται στην αύξηση της ζήτησης ενέργειας», σημείωσε ο Adib.