Όσο απίστευτο και αν ακούγεται, η Κυβέρνηση παρέλειψε να καταρτίσει ΘΧΣ εγκαίρως ή/και εντός της - προβλεπόμενης από το άρθρο 8, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/89/ΕΕ - προθεσμίας, ήτοι έως τις 31 Μαρτίου 2021. Η ελληνική Κυβέρνηση επικαλέστηκε - ανεπιτυχώς - λόγους ανωτέρας βίας για να δικαιολογήσει την παράβαση στην οποία υπέπεσε. Συγκεκριμένα υποστήριξε ότι καθυστέρησε να υποβάλλει εγκαίρως την έκθεση του ΘΧΣ λόγω των διαπραγματεύσεων που κατέληξαν στη σύναψη, στις 6 Αυγούστου 2020, της Συμφωνίας για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου. Επομένως, η Ελλάδα απέτυχε να εξηγήσει για ποιόν λόγο τελούσε σε αντικειμενική αδυναμία να καταρτίσει τα εν λόγω σχέδια για τον ΘΧΣ μετά τη σύναψη της συμφωνίας για την ΑΟΖ Ελλάδας - Αιγύπτου. Επιπλέον, το Δικαστήριο δέχθηκε ότι το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του ΘΧΣ πρέπει να καθορίζεται σύμφωνα α) με την κείμενη νομοθεσία της Ένωσης (άρθρο 8, παράγραφος 1, και το άρθρο 14, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/89) και β) με το διεθνές δίκαιο, με την γνωστή σε όλους μας Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας του 1982 (UNCLOS).Υπογραμμίζεται βέβαια ότι τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλουν να διαβιβάζουν, όχι μόνο τα αντίγραφα των θαλάσσιων χωροταξικών σχεδίων, αλλά και όλες τις επακόλουθες ενημερωμένες μορφές τους, στην Επιτροπή και σε οποιαδήποτε άλλα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη εντός τριών μηνών από τη δημοσίευσή τους. Αυτό σημαίνει πως η Ελληνική Δημοκρατία είχε την ευχέρεια πρώτα να καταρτίσει και να διαβιβάσει τα επίμαχα σχέδια του ΘΧΣ στα πλαίσια της Οδηγίας 2014/89 και μετά να τα επικαιροποιήσει ανάλογα με την όποια μελλοντική οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών της στα πλαίσια της UNCLOS. Ωστόσο, το σημαντικότερο σημείο της απόφασης ήταν πως το Δικαστήριο δέχθηκε ως ορθό το επιχείρημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: ότι δηλαδή η υποχρέωση συμμόρφωσης με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, όπως είναι αυτή της κατάρτισης και διαβίβασης του ΘΧΣ, δεν μπορεί να καθυστερεί ή και να αναστέλλεται επ’ αόριστον, σε περίπτωση που δεν υφίσταται διμερής συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης με τρίτο κράτος βάσει Διεθνούς Δικαίου (UNCLOS). Το έννομο αποτέλεσμα της απίστευτης αυτής Απόφασης συνοψίζεται στο ότι, εφεξής, η τήρηση των υποχρεώσεων ενός Ευρωπαϊκού Κράτους που απορρέουν από το δίκαιο της Ένωσης δεν μπορεί να εξαρτάται από την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων του ιδίου κράτους που να απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο! Η δικαιοδοσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί της ελληνοτουρκικής διαφοράς για την ΑΟΖ είναι πλέον αυταπόδεικτη και μη αμφισβητήσιμη. Η Ελλάδα οφείλει να παραπέμψει άμεσα και χωρίς χρονοτριβή την Ελληνοτουρκική διαφορά στο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΟΚ-Τουρκίας επί τη βάσει κατάρτισης και διαβίβασης του ΘΧΣ αλλά και την παράλληλη ενημέρωση της αρμόδιας Επιτροπής Θαλασσίων Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου σημειωτέον Επίτροπος αρμόδιος για την αλιεία και τους ωκεανούς είναι ο κύριος Κωνσταντίνος Καδής από την Κύπρο. Όλα παραπάνω στοιχειοθετούν ανήκεστη βλάβη στα εθνικά συμφέροντα.της Ελλάδος.
*Διδάκτωρ Νομικής Πανεπιστημίου του Αμβούργου,
Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
**LL.B. (Hons), LL.M. (Distinction) Licenciado em Direito, Mestre em Direito (Πορτογαλία), Ισοτιμία Νομικής (ΑΠΘ)