Καθώς οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας συνεχίζουν να αυξάνονται, το θερμικό στρες σε επίπεδο λεύκανσης έχει αναφερθεί εκτενώς στις λεκάνες του Ατλαντικού, του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού. Η λεύκανση συμβαίνει όταν τα κοράλλια χάνουν τα πολύχρωμα φωτοσυνθετικά τους φύκια (Zooxanthellae), αποκαλύπτοντας τον λευκό σκελετό τους, από ανθρακικό ασβέστιο. Όταν συμβεί αυτό, τα κοράλλια μένουν χωρίς την πρωτογενή πηγή ενέργειας τους, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει στο θάνατο τους, εκτός εάν πέσουν οι θερμοκρασίες. Αυτή τη φορά, ωστόσο, οι επιστήμονες ανησυχούν ότι η λεύκανση είναι απλώς μια κατάσταση που θα συνεχιστεί.
"Μπορεί να μην δούμε ποτέ το θερμικό στρες που προκαλεί τη λεύκανση να πέφτει κάτω από το όριο που πυροδοτεί ένα παγκόσμιο γεγονός. Επομένως, αυτό μπορεί να είναι το τελευταίο στάδιο", δήλωσε στο PBS ο επιστήμονας και πρώην συντονιστής της NOAA Coral Reef Watch, Δρ Mark Eakin.
Η πρώτη παγκόσμια εκδήλωση για το φαινόμενο της λεύκανσης των κοραλλιών ανακηρύχθηκε το 1998, με το 21% των υφάλων, τότε, να αντιμετωπίζουν θερμικό στρες σε επίπεδο λεύκανσης. Αυτό αυξήθηκε στο 37% στη δεύτερη εκδήλωση το 2010 και στο 68 τοις εκατό κατά τη διάρκεια της τρίτης εκδήλωσης (2014-2017).
Οι επιστήμονες χαρακτήρισαν το τέταρτο γεγονός άνευ προηγουμένου, ξεκινώντας με ορισμένα επεισόδια λεύκανσης από τον Μάιο του 2024. Αυτό έχει δει μια ευρέως χρησιμοποιούμενη πλατφόρμα πρόβλεψης λεύκανσης να προσθέτει τρία νέα επίπεδα (Επίπεδο 3-5) στην Κλίμακα ειδοποίησης λεύκανσης, η οποία υποδηλώνει αυξημένο κίνδυνο μαζικής θνησιμότητας κοραλλιών. Το προηγούμενο υψηλότερο επίπεδο, το Επίπεδο 2, υποδηλώνει κίνδυνο θνησιμότητας για ευαίσθητα στη θερμότητα κοράλλια. Το νέο επίπεδο τώρα, το Επίπεδο 5, δείχνει τον κίνδυνο να πεθάνουν πάνω από το 80 % όλων των κοραλλιών σε έναν ύφαλο λόγω παρατεταμένης λεύκανσης.
Το τέταρτο συμβάν λεύκανσης συμβαίνει σε μια εποχή που η παγκόσμια μέση θερμοκρασία αυξάνεται.
Η NASA επιβεβαίωσε το 2024 ως το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί. Η μέση θερμοκρασία επιφάνειας το 2024 ήταν 1,28 βαθμούς Κελσίου πάνω από τη βασική γραμμή της NASA του 20ου αιώνα (1951-1980), ξεπερνώντας το ρεκόρ που σημειώθηκε το 2023. Αυτό συνέβαλε σε ρεκόρ θερμοκρασιών των ωκεανών και τριπλασίασε τον αριθμό ρεκόρ του προηγούμενου θαλάσσιου καύσωνα σε όλο τον κόσμο.
«Το γεγονός ότι αυτή η πιο πρόσφατη, παγκόσμιας κλίμακας λεύκανση κοραλλιών βρίσκεται σε εξέλιξη, οδηγεί τους υφάλους του κόσμου σε αχαρτογράφητα νερά», δήλωσε η Δρ. Britta Schaffelke, Συντονίστρια του Παγκόσμιου Δικτύου Παρακολούθησης Κοραλλιογενών Ύφαλων (GCRMN).