Οι διμερείς σχέσεις Ουάσιγκτον-Πεκίνου παρουσιάζουν εδώ και καιρό μια αντιφατική εικόνα καθώς χαρακτηρίζονται ταυτόχρονα από μια γεωπολιτική αντιπαράθεση με δυναμική μετωπικής σύγκρουσης αλλά και από μια οικονομική αλληλεξάρτηση σε τέτοιο βαθμό ώστε κάποιοι αναλυτές να μιλούν για ενιαίο οικονομικό χώρο.
Η παγκόσμια ύφεση θέτει τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Κίνα την πρόκληση της διαμόρφωσης μιας κοινής στρατηγικής για την αντιμετώπισή της, μια πρόκληση που αν υλοποιηθεί θα επιδράσει καταλυτικά και στην γεωπολιτική αντιπαράθεση προς την κατεύθυνση μιας ελεγχόμενης συνύπαρξης.
Η οικονομική αλληλεξάρτηση είναι στις γενικές της γραμμές γνωστή: Οι ΗΠΑ αποτελούν την μεγαλύτερη αγορά για τα κινεζικά προϊόντα και ταυτόχρονα η Κίνα μέσω της σταθερής αγοράς Ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου από την Κεντρική της Τράπεζα η πιο σίγουρη λύση για την αντιμετώπιση του δημοσιονομικού ελλείμματος της μέχρι πρότινος μόνης υπερδύναμης.
Την ίδια στιγμή η Κίνα προβάλλει σε έναν ορίζοντα το πολύ δύο δεκαετιών ως ο πιο επικίνδυνος αντίπαλος για την έστω και βαριά τραυματισμένη πλέον παγκόσμια ηγεμονία της Ουάσιγκτον: Ο Ομπάμα όπως και οι προκάτοχοι των Μπους και Κλίντον θα κάνει ό,τι μπορεί για να εμποδίσει την προσπάθεια του Πεκίνου να ενσωματώσει ειρηνικά την Ταϊβάν και θα συνεχίσει την προσπάθεια διπλωματικής περικύκλωσης της Κίνας με ενίσχυση της παλαιάς συμμαχίας με την Ιαπωνία και της νέας με την Ινδία με την κινεζική απειλή να αποτελεί ίσως το σημαντικότερο κίνητρο για την εξομάλυνση των σχέσεων με την Ρωσία.
Μπορεί να συνεχισθεί αυτή η Αλληλεξάρτηση-Αντιπαράθεση εν μέσω μιας άγνωστης διάρκειας Παγκόσμιας ύφεσης; Ήδη τα ζωτικά συμφέροντα και των δύο πλευρών επιβάλλουν τον συντονισμό και την δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης:
-Θα μπορέσει το Πεκίνο να ικανοποιήσει την αμερικανική απαίτηση για ανατίμηση του εθνικού νομίσματος γιουάν μια κίνηση αναγκαία για ένα πιο εξισορροπημένο εμπορικό ισοζύγιο ανάμεσα στις δύο χώρες;
-Θα μπορέσει η Ουάσιγκτον να εγγυηθεί στην Κίνα ότι οι αγορές ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου εξακολουθούν να αποτελούν ασφαλή επένδυση;
Ένα πράγμα είναι βέβαιο, αν υπάρξει συντονισμένη απάντηση της κρίσης, τότε οι δύο χώρες θα κινηθούν υποχρεωτικά προς την κατεύθυνση διατύπωσης ενός πλαισίου συνύπαρξης ανάλογου με αυτό που διαμόρφωσαν στην δεκαετία του '60 οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ.
Η παγκόσμια ύφεση προσγειώνει και τις δύο πλευρές στην πραγματικότητα καθώς τους υποδεικνύει ότι επιλογές, αντιπαραθέσεις και εντάσεις -από την Ταϊβάν μέχρι Θιβέτ και Σιγκιάγκ- θα έχουν πλέον πολλαπλάσιο κόστος.
Σε κάθε περίπτωση, η παγκόσμια ύφεση βρίσκει τις διμερείς σινο-αμερικανικές σχέσεις σε ένα θολό τοπίο: Ούτε ειρηνική συνύπαρξη αλλά ούτε και ψυχροπολεμική αντιπαράθεση καθώς οι συμμαχίες που έχει αρχίσει να οικοδομεί γύρω από την Κίνα η Ουάσιγκτον δεν έχουν πάρει ακόμη την μορφή του containment που επεβλήθη στην Σοβιετική Ένωση μετά το 1947 από τις ΗΠΑ.
Η οικονομική αλληλεξάρτηση ΗΠΑ-Κίνας είναι ίσως το πιο ανάγλυφο παράδειγμα της αδυναμίας εκμετάλλευσης της παγκόσμιας ύφεσης από τα κέντρα ισχύος του πλανήτη-παλαιά, νέα και αναδυόμενα- για την ανατροπή των σημερινών ισορροπιών και την προώθηση γεωπολιτικών ηγεμονικών στοχεύσεων.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 08/12/2008)