Αλλάζει ο χάρτης στη διεθνή ενεργειακή αγορά μετά την απόφαση 14 χωρών που παράγουν φυσικό αέριο, μεταξύ των οποίων και η Ρωσία, να συστήσουν καρτέλ ανάλογο με αυτό των πετρελαιοπαραγωγών κρατών, τον ΟΠΕΚ. Το νέο Φόρουμ Παραγωγών Χωρών Φυσικού Αερίου, όπως θα ονομάζεται το γκρουπ, θα έχει έδρα του την Ντόχα.
Αρχικά, όπως λένε οι εκπρόσωποι των δεκατεσσάρων χωρών- μελών, το Φόρουμ Παραγωγών Χωρών Φυσικού Αερίου θα δραστηριοποιηθεί για να συντονιστεί η διακίνηση φυσικού αερίου σε όλον τον κόσμο.
Εάν όμως πραγματοποιηθούν οι μακροπρόθεσμοι στόχοι που έχουν θέσει οι χώρες- μέλη, το Φόρουμ Παραγωγών Χωρών Φυσικού Αερίου ενδέχεται να ακολουθήσει το παράδειγμα του ΟΠΕΚ και να αρχίσει να καθορίζει τις τιμές σε μια χρονική περίοδο που το φυσικό αέριο διαδραματίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην κάλυψη των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών.
Μπορεί δηλαδή οι χώρες αυτές στο τέλος να διαμορφώνουν προς όφελός τους τις τιμές του φυσικού αερίου ακολουθώντας ενιαία τιμολογιακή πολιτική, όπως ακριβώς κάνει σήμερα ο ΟΠΕΚ με το πετρέλαιο. Η Ρωσία πάντως που είναι ένα από τα ισχυρότερα μέλη του, ανακοίνωσε πως το νέο γκρουπ δεν θα αποτελεί καρτέλ όπως είναι σήμερα ο ΟΠΕΚ.
Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος του ρωσικού μονοπωλίου στην ενέργεια, της Γκαζπρόμ, Αλεξάντρ Μεντβέντεφ είπε ότι δεν είναι εφικτός ο καθορισμός των τιμών του φυσικού αερίου κατά τα πρότυπα των τιμών του πετρελαίου όπως διαμορφώνονται από τον ΟΠΕΚ, επειδή οι εξαγωγές φυσικού αερίου βασίζονται σε συμβόλαια μακροχρόνιας διάρκειας.
Όμως ο υπουργός ενέργειας της Βενεζουέλας Ραφαέλ Ραμίρεζ, της χώρας που βρέθηκε πίσω από την ίδρυση του ΟΠΕΚ το 1960, δεν έκρυψε τις ελπίδες του να δει το φυσικό αέριο να διαπραγματεύεται κατά τα πρότυπα του πετρελαίου. «Βλέπουμε την οργάνωση αυτή (το Φόρουμ των παραγωγών φυσικού αερίου) σαν έναν ΟΠΕΚ. Είμαστε παραγωγοί χώρες και πρέπει να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας» κατέληξε.
Τέλος το φθηνό φυσικό αέριο
Την ανάγκη να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των χωρών αυτών εξέφρασε και ο Ρώσος πρόεδρος. Το Φόρουμ «θα αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα των παραγωγών και εξαγωγέων (φυσικού αερίου) στην παγκόσμια αγορά» είπε με νόημα ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν κατά τη διάρκεια συνάντησης με τους υπουργούς ενέργειας των χωρών του νέου καρτέλ, συμπληρώνοντας πως «ο καιρός των φθηνών ενεργειακών πόρων και του φθηνού φυσικού αερίου σίγουρα φτάνει στο τέλος του».
Στο μικροσκόπιο των Ευρωπαίων
Η δημιουργία μιας επίσημης νέας ομάδας παραγωγών φυσικού αερίου έχει μεγάλη σημασία για την Ευρώπη, που βασίζεται σε σημαντικό βαθμό σε εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Οι χώρες- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ήδη αναγνωρίζουν πως εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη Ρωσία για την παροχή ενέργειας, παρακολουθούν με ενδιαφέρον τη δημιουργία του νέου Φόρουμ και προσπαθούν να εκτιμήσουν πώς θα επηρεάσει τη διαθεσιμότητα και τις τιμές του φυσικού αερίου. Επικριτές της Μόσχας
Επικριτές της Μόσχας υποστηρίζουν τώρα πως η «ρωσική αρκούδα» θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη προκειμένου να πιέσει για τις δικές της πολιτικές
υποστηρίζουν τώρα πως η «ρωσική αρκούδα» θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη χρησιμοποιώντας το «όπλο» του πετρελαίου και του φυσικού αερίου προκειμένου να πιέσει για τις δικές της πολιτικές.
Η ισχυροποίηση της Ρωσίας με τη συμμετοχή της στο καρτέλ αυτό θα της επιτρέψει ακόμη να χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως πρόσθετο μοχλό πίεσης στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες.
Αιφνιδίασε η Μόσχα
Η δημιουργία του Φόρουμ αποτέλεσε κίνηση αιφνιδιασμού από τη Ρωσία που είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο.
Πολλά από τα μέλη του Φόρουμ μάλιστα ανήκουν και στον ΟΠΕΚ- όχι όμως και η Ρωσία, η οποία έχει έρθει αρκετές φορές σε σύγκρουση με το πετρελαϊκό καρτέλ επειδή ο Μόσχα μέχρι σήμερα έχει αποφύγει να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου σε συντονισμό με το πετρελαϊκό καρτέλ. Όπως είπε ο υπουργός Πετρελαίου της Λιβύης, Shokri Ghanem, η Ρωσία θα πρέπει πρώτα να μειώσει την πετρελαϊκή της παραγωγή εάν θέλει να στηρίξει τις τιμές του φυσικού αερίου οι οποίες συνδέονται με την τιμή του αργού πετρελαίου. «Περιμένουμε (ο ΟΠΕΚ) ακόμη μείωση της παραγωγής (πετρελαίου) από τη Ρωσία» είπε ο Ghanem.
Οι χώρες που συμμετέχουν στο Φόρουμ του φυσικού αερίου συναντώνται ανεπίσημα από το 2001 και τώρα αποφάσισαν να επισημοποιήσουν τη συνεργασία τους αυτή.
(Από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 03/01/2009)