Ένας πόλεμος κρύβει πάντα έναν προηγούμενο. Ήδη απ το 1967, όταν το Ισραήλ κατέλαβε τα Υψώματα του Γκολάν, την Υπεριορδανία, την Ανατολική Ιερουσαλήμ και τη Λωρίδα της Γάζας, έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο ιδιοποίησης των υδάτων της λεκάνης του Ιορδάνη, με έργα υδραυλικά, φράγματα, εκτροπές ποταμών και απαγορεύσεις που πλήττουν κατά κύριο λόγο τους παραδοσιακούς αγρότες που έτυχε να βρίσκονται στο στρατόπεδο των ηττημένων.
Σήμερα, σαράντα χρόνια μετά, οι ιδεολογικές αντιπαραθέσεις γύρω από τις αιτίες του πολέμου κρύβουν τη συνεχιζόμενη υφαρπαγή των φυσικών πόρων από την πλευρά των κατακτητών και τη σταθερή προσήλωση του Ισραήλ στην πολιτική της οικολογικής εξόντωσης του αντιπάλου. Πολιτική η οποία στερεί στους Παλαιστινίους το δικαίωμα της απόληψης νερού στα κατεχόμενα, παρά μόνο έπειτα από άδεια της κυβέρνησης και με γεωτρήσεις που δεν μπορούν να ξεπεράσουν τα 140 μέτρα.
Την ίδια στιγμή, οι έποικοι μπορούν, στις ίδιες πάντα περιοχές, να αναζητήσουν το νερό έως τα 800 μέτρα και φυσικά να στρέψουν όλες τις παροχές προς τα δικά τους τα χωράφια. Το αποτέλεσμα είναι ότι το Ισραήλ, ελέγχοντας το 80% των υπόγειων υδροφορέων και με μια κατανάλωση που είναι εξαπλάσια αυτής των Παλαιστινίων στις παραμεθόριες περιοχές, δημιουργεί το δικό του «περιβάλλον» σε μια περιοχή που βρίθει ανισοτήτων, οι οποίες με τη σειρά τους τροφοδοτούν το μίσος που με τη σειρά του τροφοδοτεί τους φανατισμούς οι οποίοι πάντα προηγούνται των όλμων και των σφαγών, μαχητών και αμάχων.
Το 1978, έπειτα από τις συνεχιζόμενες επιθέσεις μουσουλμάνων ανταρτών που είχαν ως ορμητήριο τον Νότιο Λίβανο, το Ισραήλ εξαπέλυσε μια νέα επίθεση για την καταστροφή των βάσεων της ΡLΟ και τον περιορισμό των επιχειρήσεων που είχαν στόχο την «εθνική του ασφάλεια». Η κατοχή ενός τμήματος του «ανεξάρτητου» προς Βορράν γειτονικού κράτους ξεσήκωσε και τότε τη διεθνή κατακραυγή και ανάγκασε τους Ισραηλινούς να αποσυρθούν, ξαναγυρίζοντας όμως το 1982 και τελικά παραδίδοντας τη ζώνη των εχθροπραξιών στη διεθνή επιτήρηση. Λησμονήθηκε όμως μια σημαντική λεπτομέρεια: τα νερά του ποταμού Λιτανί, που έδωσε και το όνομά του στην όλη επιχείρηση, περιέργως περιήλθαν στο Ισραήλ, χωρίς αυτό να απασχολήσει και πάλι την κοινή γνώμη που έμεινε στα πολιτικά επιφαινόμενα. Αυτό που πέρασε στα ψιλά ήταν η μικρή διόρθωση στον χάρτη, όπου τελικά ένα σύστημα αγωγών (10 χιλιομέτρων) και δεξαμενών έφερνε τον πολύτιμο πόρο προς την πλευρά των εποίκων της Γαλιλαίας και αργότερα προς τη λίμνη Τιβεριάδα. Με παρόμοιο τρόπο το Ισραήλ έθεσε υπό τον έλεγχό του και τον ποταμό Χασμπανί, ενώ ουδέποτε έκρυψε το ενδιαφέρον του για τον Τίγρη και τον Ευφράτη, όπως άλλωστε και για τον Νείλο. Στον πλέον πρόσφατο επίλογο της Ιστορίας, η κατασκευή του τείχους της Παλαιστίνης. Το οποίο, αν και έγινε για λόγους όπως λέγεται γεωστρατηγικούς, άφησε βαθιά τα σημάδια του στην καρδιά της εύφορης κοιλάδας στο σύνορο των δύο κρατών: η ανέγερσή του συνοδεύτηκε από την αποψίλωση 100.000 ελαιόδενδρων που αποτελούσαν το σύμβολο αλλά και την ουσία της οικονομίας της περιοχής.
Το 1948, μετά τη Νάγκμπα (καταστροφή στα Αραβικά) και τη δημιουργία του νέου κράτους, το Ισραήλ επιδόθηκε σε έναν συστηματικό εξεβραϊσμό τοπωνυμίων, όπως άλλωστε συμβαίνει συχνά με την αλλαγή των συνόρων. Ολόκληρα χωριά, πρώην αραβικά, άλλαξαν όνομα και μετατράπηκαν σε «φυσικά πάρκα» ώστε να παραπέμπουν σ΄ ένα νέο περιβάλλον, αυτό που κάποτε ήταν ενός άλλου λαού. Η διαδικασία συνεχίστηκε ώς τις μέρες μας, με την επιχείρηση καταστροφής αυτού που συνιστά την ίδια την ταυτότητα των Παλαιστινίων: τη γεωργία συνδεδεμένη απόλυτα με τη δίαιτα των νερών κι ένα τοπίο κυριαρχούμενο από την ελιά στο τελευταίο όριο της Μεσογείου.
Όπως λέει κι ο Τόμας Φρίντμαν στο διάσημο βιβλίο του, ο σύχρονος κόσμος αιωρείται ανάμεσα στην υψηλή τεχνολογία (το Λέξους) και την οικονομία της επιβίωσης (την ελιά). Χωρίς την ελιά, το Λέξους έχει πολύ επισφαλές μέλλον. Γι΄ αυτό, όσοι τυχαίνει να διαθέτουν το πολυτελές όχημα, πέρα από το να εκφράζουν τα ειλικρινή αντιπολεμικά τους αισθήματα, ας κάνουν κάτι και για την προστασία των ελαιόδενδρων. Θα προσφέρουν πολλά και στην υπόθεση της ειρήνης και στον δοκιμαζόμενο παλαιστινιακό λαό.
(Από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 09/01/2009)