Σκοτεινός παραμένει ο διαμεσολαβητικός ρόλος της ρωσο-ουκρανικής εταιρείας Rosukrenergo, στη διαμάχη που έχει ξεσπάσει μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στον τομέα του φυσικού αερίου.
Η εταιρεία, η οποία ανήκει εξίσου στο ρωσικό γίγαντα Gazprom και σε δύο Ουκρανούς επιχειρηματίες, βρίσκεται στο επίκεντρο της διαμάχης μεταξύ Κιέβου και Μόσχας με αντικείμενο τις τιμές του φυσικού αερίου και τα οφειλόμενα ποσά, καθώς είναι εκείνη που δεν υπαναχωρεί στην απαίτηση καταβολής του τιμήματος των 614 εκατ. δολαρίων από την ουκρανική Naftogaz.
Η εμφάνιση της Rosukrenergo στο προσκήνιο προκάλεσε πολλά ερωτηματικά ως προς το ρόλο της εταιρείας και το ποιοι είναι οι αποδέκτες των τεράστιων κερδών της.
H Rosukrenergo συστάθηκε το 2004 και έχει αναλάβει την κάλυψη του 75% των ουκρανικών αναγκών σε φυσικό αέριο. Και αυτό, με μία ομάδα μόλις τεσσάρων ατόμων, εγκατεστημένων στο Ζουγκ, ένα ελβετικό καντόνι με ελκυστικό φορολογικό σύστημα, το οποίο χαίρει ιδιαίτερης προτίμησης από τις εμπορικές εταιρείες.
Η εταιρεία αγοράζει σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου από το Ουζμπεκιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Καζακστάν, το 80% του οποίου προμηθεύει στην Ουκρανία. Το υπόλοιπο 20% το διοχετεύει στις αγορές της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Ρουμανίας.
Η εμπορική της πολιτική εγείρει πολλά ερωτηματικά για τους ειδικούς του κλάδου. Και αυτό, γιατί η εταιρεία αγοράζει φυσικό αέριο από τις τρεις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες και όχι από τη Ρωσία και, προπαντός, γιατί δέχεται να το μεταπωλήσει με ζημία στο Κίεβο – στην τιμή που είχε μέχρι πρόσφατα συμφωνηθεί με τους Ουκρανούς (179,5 δολάρια τα 1000 κυβικά μέτρα) και είναι ελαφρώς χαμηλότερη από την τιμή αγοράς του αερίου (179,9 δολάρια).
Η εταιρεία καλύπτει τη ζημία της με το 20% της ποσότητας που πουλά στην Πολωνία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία, οι οποίες αγοράζουν το φυσικό αέριο στην τρέχουσα τιμή της αγοράς, δηλαδή περίπου διπλάσια (400 δολάρια).
Ακόμη κι έτσι, τα κέρδη της δεν είναι διόλου αμελητέα, καθώς για το 2007 δημοσίευσε έναν κύκλο εργασιών περίπου 10 δισ. δολαρίων.
Σύμφωνα με τη βρετανική μη κυβερνητική οργάνωση Global Witness, η οποία ειδικεύεται στην καταπολέμηση της διαφθοράς στο διεθνές εμπόριο και της υπερεκμετάλλευσης του φυσικού πλούτου, η Rosukrenergo δεν έχει κανένα λόγο εμπλοκής στο εμπόριο του φυσικού αερίου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος να χρησιμοποιούν υπεργολάβο για μία δουλειά που η Gazprom μπορεί κάλλιστα να κάνει μόνη της», επιμένει ο Ντιαμίντ Ο'Σάλιβαν του Global Witness. «Εφόσον οι πωλήσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη αποδίδουν τόσο μεγάλα κέρδη, γιατί η Gazprom παραχωρεί τα κέρδη αυτά σε μία εταιρεία που έχει ως μετόχους ιδιώτες Ουκρανούς;» αναρωτιέται ο Ο'Σάλιβαν.