Τέλος στο καταστροφικό σενάριο αποχώρησης της Ελλάδας αλλά και οποιασδήποτε άλλης αδύναμης χώρας από το ευρώ, δίνει η Goldman Sachs σε σημείωμα της προς τους πελάτες της. Όπως σημειώνει το σπάσιμο του ευρώ αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο θέμα των αγορών σήμερα με την αγορά να στοιχηματίζει με πιθανότητες 25%-30% πως μία χώρα μπορεί να δει την πόρτα της εξόδου από την ΟΝΕ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010, όμως ... το στοίχημα αυτό θα το χάσει!
Η έξοδος από το ευρώ και η υποτίμηση που θα έλθει αναγκαστικά με την επιστροφή στο εγχώριο νόμισμα, θα αυξήσουν το κόστος δημοσιονομικής προσαρμογής, αντί να το μειώσει υποστηρίζει ο διεθνής οίκος. Επιπλέον, όπως υπογραμμίζει, δεν υπάρχουν αρκετές ενδείξεις πως οι δημοσιονομικά αδύναμες χώρες-μέλη του ευρώ, έχουν χάσει την ανταγωνιστικότητα τους εντός της ΟΝΕ. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, δεν υπάρχει περίπτωση να σπάσει το ευρώ, σημειώνει η G.S.
Η Goldman Sachs δηλώνει ιδιαίτερα εντυπωσιασμένη από το γεγονός του ότι σε ότι αφορά της δημοσιονομικές και εμπορικές ανισορροπίες, τα επίπεδα των τιμών της Ελλάδας έχουν διατηρηθεί κάτω από τον μέσο όρο της ΟΝΕ, κάτι που δίνει στην Ελλάδα ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, αλλά παρόλα αυτά η χώρα μας διατηρεί συνεχιζόμενα μεγάλα ελλείμματα στον λογαριασμό τρεχουσών συναλλαγών - στο 14%-15% του ΑΕΠ. Στο ίδιο πλαίσιο, και η πολύ ανταγωνιστική Πορτογαλία, διατηρεί ένα έλλειμμα της τάξης του 10% του ΑΕΠ. Το φυσιολογικό ήταν να συμβαίνει το αντίθετο! Μία ανταγωνιστική χώρα με σχετικά χαμηλά επίπεδα τιμών, θα έπρεπε να έχει μία εύρωστη εξωτερική θέση.
Όπως φαίνεται ίσως λοιπόν να υπάρχει κάτι που να συνδέεται με την δημοσιονομική πολιτική. Στην θεωρία, η εξωτερική θέση μιας χώρας ισούται με το σύνολο της θέσης των εγχώριων κλάδων, στον προϋπολογισμό. Η Πορτογαλία και η Ελλάδα επίμονα διατηρούν τεράστια ελλείμματα στον προϋπολογισμό τους.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Francesco Garzarelli, μόνο το μισό της αύξησης των spreads στα ιταλικά και τα γερμανικά κρατικά ομόλογα, για παράδειγμα, σχετίζεται με το re-pricing του κινδύνου της αγοράς στα πιστωτικά προϊόντα. Το υπόλοιπο της αύξησης είναι ξεκάθαρα ένα σήμα της αγοράς για ανάγκη δημοσιονομικής πειθαρχίας. Με άλλα λόγια, η δημοσιονομική πειθαρχία είναι κλειδί στην αντιμετώπιση των δημοσιονομικών προβλημάτων. Μία απειλή εξόδου από το ευρώ θα οδηγήσει σε μικρότερη δημοσιονομική πειθαρχία, και έτσι το υπάρχον πρόβλημα θα χειροτερεύσει, δεν θα βελτιωθεί. Επίσης, για τις περισσότερες χώρες του ευρώ, το κόστος χρέους μειώνεται και παραμένει κάτω της ανάπτυξης του ονομαστικού ΑΕΠ. Αυτό βοηθά στην διατήρηση των δυναμικών του χρέους υπό έλεγχο με ένα χαμηλότερο βασικό πλεόνασμα, ένα πλεονέκτημα που θα εξαφανισθεί μόλις μία χώρα φύγει από το ευρώ.
Σε περίπτωση που μια χώρα φύγει από το ευρώ, σημαίνει πως η κυβέρνηση της χώρας αυτής θα προσπαθήσει να μετατρέψει το χρέος της στο εγχώριο νόμισμα. Η ανανεωμένη ευελιξία που αποκτά μία χώρα η οποία έχει πια το δικό της νόμισμα, σημαίνει πως σε αυτήν την περίπτωση το νόμισμα της θα πρέπει να υποτιμηθεί. Αυτό θα δημιουργήσει κάτι παρόμοιο με αυτό που λέμε default. Όποιος επενδυτής έχει στα χέρια του τα κρατικά ομόλογα αυτής της χώρας που ήταν σε ευρώ, ξαφνικά θα έχει στα χέρια του ομόλογα σε άλλο νόμισμα με πολύ υψηλότερο ρίσκο βεβαίως. Ετσι, το risk premium θα εκτοξευθεί και η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να εκδώσει άλλα ομόλογα, εκτός εάν πληρώσει ένα συγκεκριμένο κουπόνι το οποίο να αποζημιώνει για τον κίνδυνο της υποτίμησης. Για παράδειγμα, μία υποτίμηση της τάξης του 40% θα μεταφραστεί σε τουλάχιστον 20% ετήσιες πληρωμές σε ένα ομόλογο 2ετούς διάρκειας. Ας συγκριθεί αυτό με την σημερινή απόδοση του ελληνικού 2ετούς κρατικού ομολόγου του 3,8% ! Η χώρα θα έχει το ίδιο, αν όχι χειρότερο πρόβλημα, με αυτό του default!
Επίσης υπάρχουν και νομικά θέματα. Μία χώρα που φεύγει από το ευρώ θα πρέπει να αντιμετωπίσει το πέναλτι της «παραβίασης του διεθνούς συμφώνου». Θυμίζουμε πως το σύμφωνο δεν περιλαμβάνει διαδικασίες εξόδου.
Επίσης υπάρχουν πολλά πρακτικά θέματα.
Πώς θα μπορέσει μία κυβέρνηση να αναγκάσει κάποιον να αλλάξει το ευρώ σε δραχμές (για παράδειγμα) και με ποια ισοτιμία;
Πώς μπορούν τα αποθεματικά ξένου συναλλάγματος να ζητηθούν πίσω, από την ΕΚΤ;
Πόσο εύκολα μπορεί μια χώρα να πειθαρχήσει στον προϋπολογισμό της όταν έχει πει «αντίο» στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης;
Το κόστος λοιπόν εξόδου από το ευρώ είναι εξαιρετικά μεγάλο τόσο για την ίδια την χώρα όσο και για ολόκληρη την ευρωζώνη, και τo πλεονέκτημα ( εάν υπάρχει! ) επιστροφής στο εγχώριο νόμισμα είναι εξαιρετικά αβέβαιο. Δεδομένης της έντονης πολιτικής προσπάθειας για μία «Ενωμένη Ευρώπη» μετά από έτη μαχών, είναι ένα ακόμη θέμα. Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν, η πιθανότητα εξόδου μιας χώρας από το ευρώ, είναι εξαιρετικά μικρή εάν όχι… χλωμή, σύμφωνα με την Godman Sachs.
(από www.reporter.gr 20/01/2009)