Η Ρωσία παγώνει την εγκατάσταση πυραύλων Ισκαντέρ στον θύλακα του Καλίνιγκραντ ενώ ο πρόεδρος του Ιράν, Αχμαντινετζάντ, αναρωτιέται δημόσια αν η προσφορά Ομπάμα για διάλογο συνιστά αλλαγή πολιτικής ή απλά και μόνο τακτικό ελιγμό.
Σε ό,τι αφορά την απόφαση της Μόσχας, η τηλεφωνική συνομιλία Μέντβεντεφ - Ομπάμα τη Δευτέρα προφανώς μας επιτρέπει να τη διαβάσουμε ως εμπιστοσύνη στις διαβεβαιώσεις του νέου Αμερικανού προέδρου προς τον Ρώσο ομόλογό του αλλά και ως διευκόλυνση στις περαιτέρω κινήσεις που πρέπει να κάνει για να απεμπλακεί από τη δέσμευση Μπους για εγκατάσταση της Αντιπυραυλικής Ασπίδας στην Τσεχία και την Πολωνία.
Σε ό,τι αφορά τη βιαστική αντίδραση του προέδρου του Ιράν η μόνη δυνατή ερμηνεία είναι η ανησυχία για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει στις εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες -με τις προεδρικές εκλογές εν όψει- ακόμη και η δημοσιοποίηση της πρόθεσης των ΗΠΑ να ανοίξουν διάλογο με την Τεχεράνη.
Και οι δύο αντιδράσεις δείχνουν ότι οι πρώτοι αποδέκτες των μηνυμάτων και των διαβεβαιώσεων του νέου Αμερικανού προέδρου θεωρούν ως δεδομένες και επερχόμενες μεγάλες ανατροπές στην αμερικανική εξωτερική πολιτική:
Η Μόσχα σπεύδει με εντυπωσιακό τρόπο να δείξει ότι προσδοκά όχι μόνον το κλείσιμο της διαμάχης για την Αντιπυραυλική Ασπίδα αλλά συνολική θεαματική βελτίωση των διμερών σχέσεων με τις ΗΠΑ.
Το ενδιαφέρον τώρα επικεντρώνεται στην αντίδραση τόσο της Τσεχίας και της Πολωνίας που μέσω της εγκατάστασης της Ασπίδας στο έδαφός τους ήλπιζαν να κατοχυρώσουν μια προνομιακή σχέση με την Ουάσιγκτον αλλά και στο κατά πόσον η Ουκρανία και η Γεωργία θα λάβουν το μήνυμα ότι δεν μπορούν να περιμένουν πλέον αμερικανική στήριξη στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία.
Στην Τεχεράνη, δίχως αμφιβολία, τα μηνύματα Ομπάμα θα επηρεάσουν την προεκλογική αντιπαράθεση αλλά και τους συσχετισμούς στο πλαίσιο της υπό τον Αγιατολάχ Χαμενεΐ Θρησκευτικής Ηγεσίας - το πραγματικό δηλαδή κέντρο εξουσίας όπου λαμβάνονται οι κρίσιμες αποφάσεις.
Η νευρικότητα του Αχμαντινετζάντ αποτελεί έμμεση ομολογία του φόβου του ότι η προσδοκία διαλόγου με την Ουάσιγκτον μπορεί να δυσκολέψει αν δεν ματαιώσει την επανεκλογή του.
Οσο θα ενισχύεται η δυναμική διαλόγου Ουάσιγκτον - Τεχεράνης τόσο το Ισραήλ θα έχει κάθε λόγο να επείγεται να αναζητήσει έναν συνολικό συμβιβασμό με τη Συρία με την προσδοκία να απονευρώσει τη συμμαχία της Δαμασκού με το Ιράν.
Η ταυτόχρονη διαπραγμάτευση της Ουάσιγκτον με τη Μόσχα και με την Τεχεράνη θα αλλάξει καταλυτικά το ενεργειακό τοπίο: Η ενεργειακή συνεργασία των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη Ρωσία θα παύσει να προκαλεί την μόνιμη δυσφορία των ΗΠΑ καθώς η αξιοποίηση των ενεργειακών αποθεμάτων του Ιράν θα αποτελέσει τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση της μόνης σοβαρής εναλλακτικής πηγής προμήθειας.
Η ταχύτητα με την οποία κινείται ο Ομπάμα φωτίζει τα αδιέξοδα των επιλογών Μπους καθώς αναδεικνύει τόσο την απομόνωση της Μόσχας όσο και την ψυχροπολεμική αντιπαράθεση με την Τεχεράνη ως επιλογές που δεν συνδέονται με ζωτικά αμερικανικά συμφέροντα αλλά με τις ιδεοληψίες των Νεοσυντηρητικών.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 29/01/2009)