Με καταιγισμό προειδοποιήσεων και δυσοίωνων εκτιμήσεων περί του εύρους και της διάρκειας της παγκόσμιας ύφεσης, καθώς και περί των επιπτώσεών της, άρχισε χθες στο Νταβός της Ελβετίας η ετήσια συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, στο πλαίσιο της οποίας διατυπώθηκαν ενστάσεις κατά του κρατικού προστατευτισμού αλλά και εκκλήσεις για συντονισμένη λήψη αποτελεσματικών μέτρων από πλευράς κυβερνήσεων.
Εν μέσω της αλληλουχίας δυσάρεστων ειδήσεων περί πτωχεύσεων χρηματοπιστωτικών κολοσσών του διαμετρήματος της Lehman Brothers, αναστολής λειτουργίας βιομηχανικών μονάδων και κυμάτων απολύσεων που κατακλύζουν τους τελευταίους μήνες τα δελτία ειδήσεων, η φετινή συνάντηση διεξάγεται ίσως στο χειρότερο κλίμα που έχει γνωρίσει το Φόρουμ στις σχεδόν τέσσερις δεκαετίες ζωής του, αλλά και σε σαφώς χειρότερο από εκείνο του περασμένου έτους, καθώς έχουν καταρρεύσει πολλές από τις επιχειρήσεις που εκπροσωπήθηκαν το 2008.
Τον τόνο της απαισιοδοξίας έδωσε χθες η Παγκόσμια Οργάνωση Εργασίας με την πρόβλεψή της πως η παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των ανέργων παγκοσμίως έως κατά 50 εκατομμύρια άτομα, που ισοδυναμεί με εκτίναξη συνολικά στα 198 εκατ. ή ακόμη και 230 εκατ. ανέργους παγκοσμίως στην περίπτωση μέγιστης κλιμάκωσης της ύφεσης.
Σε παρέμβασή του που έστειλε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στο Φόρουμ, ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπίνι, που είχε προβλέψει τη χρηματοπιστωτική κρίση, προειδοποιεί για την επιτακτική ανάγκη να διαμορφώσουν οι κυβερνήσεις και προπαντός να συντονίσουν τα σωστά μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη στάση που θα τηρήσει η νέα αμερικανική κυβέρνηση. Ανάμεσα στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, τα φώτα της δημοσιότητας προσήλκυσαν ο Ρώσος πρωθυπουργός Βλαντιμίρ Πούτιν και ο πρόεδρος της Κίνας Γουέν Τζιαμπάο, καθώς μέχρι προσφάτως πολλές ελπίδες είχαν εναποτεθεί στις οικονομίες των χωρών τους που αναμενόταν ότι θα λειτουργούσαν ως αντίβαρο στην παγκόσμια ύφεση.
Κίνα και Ρωσία
Εν αναμονή των ομιλιών των δύο πολιτικών αρχηγών, όμως, οικονομικοί αναλυτές προέβλεπαν ότι οι προσδοκίες θα διαψευσθούν, καθώς οι δύο χώρες δεν γνωρίζουν πλέον τη δυναμική ανάπτυξη που σημείωναν μέχρι πριν από έξι μήνες. Η Ρωσία, ειδικότερα, η δεύτερη μετά τη Σ. Αραβία χώρα στον κόσμο σε εξαγωγές πετρελαίου, αναμένεται να δει την οικονομία της να συρρικνώνεται κατά 0,2% φέτος μετά την ανάπτυξη της τελευταίας δεκαετίας που κατά μέσο όρο έφθανε ετησίως στο 7%. Σε ό,τι αφορά την Κίνα, αναμένεται να καταγράψει μεγάλη επιβράδυνση το 2009 ενώ, σύμφωνα με τον Ρουμπίνι, βρίσκεται ήδη σε ύφεση. Σημειωτέον ότι ο κ. Γουέν θα είναι ο υψηλότερος σε βαθμίδα αξιωματούχος που συμμετέχει στο Φόρουμ από κινεζικής πλευράς μετά το 1992 και τον τότε πρωθυπουργό Λι Πενγκ.
Στο επίκεντρο του Φόρουμ βρέθηκε, άλλωστε, η διαμάχη ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, καθώς η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να ασκεί πιέσεις στο Πεκίνο για να ανατιμήσει το νόμισμα της Κίνας, η χαμηλή ισοτιμία του οποίου κατέστησε εξαιρετικά ανταγωνιστικές τις κινεζικές εξαγωγές. Οικονομικοί αναλυτές και στελέχη τραπεζών που συμμετέχουν στο Φόρουμ έσπευσαν χθες να προειδοποιήσουν για τις επιπτώσεις αυτής της έντασης με τον Στίβεν Ροτς, πρόεδρο της Morgan Stanley Asia, να χαρακτηρίζει «οικονομική αυτοκτονία» για την Κίνα τυχόν ανατίμηση του γουάν.
Βραζιλία και Ινδία
Εξ ίσου δυσοίωνες είναι, άλλωστε, οι προβλέψεις για τις αναδυόμενες οικονομίες της Βραζιλίας και της Ινδίας στις οποίες είχαν, επίσης, επενδυθεί πολλές ελπίδες για τόνωση της παγκόσμιας οικονομίας. Σύμφωνα, πάντα, με τον κ. Ροτς, κλονίζεται η εμπιστοσύνη των επενδυτών στις χώρες αυτές, τα χρηματιστήρια των οποίων σημείωσαν πτώση 58% στη διάρκεια του 2008.
Προς επίρρωσιν των κακών οιωνών, έρευνα της εταιρείας ορκωτών ελεγκτών και συμβούλων επιχειρήσεων PriceWaterhouseCoopers, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, φέρει μόλις τον έναν στους πέντε διευθύνοντες συμβούλους επιχειρήσεων να εκφράζει αισιοδοξία για τα κέρδη της επιχείρησής του το 2009 και περισσότερο από το 25% να δηλώνει απαισιόδοξο.
Στο ίδιο κλίμα οι τοποθετήσεις μεγιστάνων όπως του Ρούπερτ Μέρντοχ, που τόνισε πως «θα χρειασθούν δραστικά μέτρα για την κρίση που συνεχώς επιδεινώνεται και δεν πρόκειται να βελτιωθεί σύντομα», αλλά και υψηλόβαθμων στελεχών διεθνών οργανισμών, όπως του κορυφαίου οικονομολόγου της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ζάστιν Λιν, ο οποίος μίλησε χθες για «παρατεταμένη ύφεση που δεν πρόκειται να αντιμετωπισθεί με ενέσεις κεφαλαίου στις τράπεζες».
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 29/01/2009)