«Το τίμημα της εξόδου από την Ευρωζώνη είναι τόσο υψηλό ώστε θα ήταν εντελώς ανόητο μια κυβέρνηση να καταλήξει σε αυτή την επιλογή», υποστήριξε χθες ο Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών υποθέσεων της Ε.Ε., Χοακίν. Αλμούνια.
«Η πιθανότητα να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη η Ισπανία ή κάποιο άλλο κράτος - μέλος είναι μηδενική», συνέχισε ο ίδιος, σε συνέντευξή του προς ισπανικό ραδιοφωνικό σταθμό.
Γεγονός, όμως, είναι ότι επενδυτές και αναλυτές ανησυχούν όλο και περισσότερο για το σενάριο αυτό, καθώς η δημοσιονομική θέση κρατών-μελών της Ευρωζώνης (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) είναι εξαιρετικά δύσκολη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, χθεσινή σχετική ανάλυση της UBS, όπου εξετάζονται τα σενάρια διάλυσης της Ευρωζώνης.
«Συμπεραίνουμε ότι είναι εξαιρετικά απίθανη η διάλυση της ΟΝΕ λόγω χρεοκοπίας κάποιου κράτους - μέλους», υποστηρίζουν οι αναλυτές της UBS.
Χρεοκοπία
Αφού ξεκαθαρίζεται ότι δεν υπάρχει μηχανισμός αποβολής από την Ευρωζώνη, στη συνέχεια εξετάζεται το ενδεχόμενο να αποχωρήσει οικειοθελώς κάποια χώρα που κινδυνεύει με χρεοκοπία.
Με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να υιοθετήσει ανεξάρτητη πολιτική επιτοκίων, να «τυπώσει χρήμα» και να υποτιμήσει το νόμισμά της.
Τα μειονεκτήματα, όμως, θα ήταν σαφώς σημαντικότερα: το χρέος που σήμερα είναι σε ευρώ πιθανότατα δεν θα γινόταν αποδεκτό να αποπληρωθεί σε εθνικό νόμισμα (άρα δεν θα είχε σημασία η εκτύπωση νέου χρήματος και η υποτίμηση του νομίσματος), τα επιτόκια θα «εκτοξεύονταν», το τραπεζικό σύστημα θα κατέρρεε (οι καταθέτες θα έσπευδαν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους σε ευρώ) και πιθανότατα η χώρα θα αποβαλλόταν από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Αντίθετα, οι αναλυτές της UBS θεωρούν σαφώς πιο λογικό σενάριο τη συνεργασία κάποιων κρατών-μελών της Ευρωζώνης για να αποφευχθεί η χρεοκοπία: «Η Συνθήκη του Μάαστριχτ απαγορεύει την ΟΝΕ ή κάποιο θεσμικό όργανο της Ε.Ε. να διασώσουν από χρεοκοπία ένα κράτος - μέλος. Κανείς κανονισμός, όμως, δεν αποτρέπει μια χώρα ή ομάδα χωρών, δρώντας ανεξάρτητα από την ΟΝΕ, να σώσουν κάποια άλλη χώρα, είτε μέλος της Ευρωζώνης, είτε όχι».
Και μόνο η συζήτηση που έχει ανοίξει είναι ενδεικτική του κλίματος ανησυχίας που επικρατεί. Καθημερινά οι κυβερνήσεις αναγκάζονται να προχωρήσουν σε νέες παρεμβάσεις στην αγορά, προσπαθώντας είτε να τονώσουν τη ζήτηση είτε να διασώσουν ιδιώτες έτοιμους να χρεοκοπήσουν.
Οι πρακτικές αυτές κρίνονται απαραίτητες για να αποφευχθεί η κατάρρευση των οικονομιών αλλά και το ξέσπασμα κοινωνικών ταραχών. Ο φόβος έκρηξης της οργής που συσσωρεύεται κυρίως στα ασθενέστερα εισοδηματικά στρώματα, «στοίχειωσε» τη φετινή Σύνοδο στο Νταβός και αφορά σχεδόν κάθε χώρα του πλανήτη.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και στην υπό δικτατορικό καθεστώς Κίνα, η κυβέρνηση ανησυχεί ιδιαίτερα μετά την απώλεια περίπου 20 εκατ. θέσεων εργασίας, στις οποίες απασχολούνταν κυρίως εσωτερικοί μετανάστες.
ΡΜΙ
Τα μακροοικονομικά νέα που δημοσιοποιούνται καθημερινά δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας. Εξαιρετικά απογοητευτικά ήταν τα στοιχεία που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα για τον δείκτη PMI: Στην Ευρωζώνη ο δείκτης διαμορφώθηκε τον Ιανουάριο στις 34,4 μονάδες, από 33,9 μονάδες το Δεκέμβριο, ενώ οι αναλυτές ήλπιζαν σε οριακά καλύτερα αποτελέσματα (34,5 μονάδες).
Δεδομένου ότι ενδείξεις χαμηλότερα των 50 μονάδων καταδεικνύουν συρρίκνωση της δραστηριότητας στον τομέα, είναι προφανές ότι η μικρή ανάκαμψη μόνο αισιοδοξία δεν μπορεί να δημιουργεί.
Στην Ελλάδα ο δείκτης κινήθηκε μάλιστα πτωτικά (από τις 41 μονάδες τον Δεκέμβριο στις 40 μονάδες τον Ιανουάριο) καταγράφοντας νέο αρνητικό ρεκόρ, όπως συνέβη και στη Γερμανία (32 μονάδες).
Οριακά καλύτερη ήταν η εικόνα στις ΗΠΑ. Απρόσμενη άνοδο σημείωσε και ο αντίστοιχος βρετανικός δείκτης (35,8 μονάδες, από 34,9 μονάδες τον Δεκέμβριο).
Στις κυβερνήσεις αντιλαμβάνονται ότι υπάρχει άμεση ανάγκη τόνωσης της ζήτησης στις οικονομίες, προκειμένου να περιοριστεί το...τσουνάμι χρεοκοπιών και απολύσεων. Το μόνο, όμως, που καταφέρνουν είναι να μετατοπίζουν τη «φούσκα» του δανεισμού από τον ιδιωτικό τομέα στο Δημόσιο, κινδυνεύοντας να δημιουργήσουν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα. Η (αβάσιμη) συζήτηση για τη διάλυση της Ευρωζώνης ίσως αποδειχθεί το πρώτο αεράκι που ξεπροβάλει από τον Ασκό του Αιόλου.
Μεταποίηση
Στην Ευρωζώνη ο δείκτης PMI διαμορφώθηκε τον Ιανουάριο στις 34,4 μονάδες, από 33,9 μονάδες το Δεκέμβριο, ενώ οι αναλυτές ήλπιζαν σε οριακά καλύτερα αποτελέσματα (34,5 μονάδες).
Δεδομένου ότι ενδείξεις χαμηλότερα των 50 μονάδων καταδεικνύουν συρρίκνωση της δραστηριότητας στον τομέα, είναι προφανές ότι η μικρή ανάκαμψη μόνο αισιοδοξία δεν μπορεί να δημιουργεί.
Στην Ελλάδα ο δείκτης κινήθηκε μάλιστα πτωτικά (από τις 41 μονάδες τον Δεκέμβριο στις 40 μονάδες τον Ιανουάριο) καταγράφοντας νέο αρνητικό ρεκόρ, όπως συνέβη και στη Γερμανία (32 μονάδες).
Οριακά καλύτερη ήταν η εικόνα στις ΗΠΑ, όπου ο δείκτης ISM (αντίστοιχος του PMI) ενισχύθηκε στο 35,6 μονάδες, από 32,9 μονάδες τον Δεκέμβριο και ενώ οι αναλυτές περίμεναν οριακή περαιτέρω επιδείνωση. Απρόσμενη άνοδο σημείωσε και ο αντίστοιχος βρετανικός δείκτης (35,8 μονάδες, από 34,9 μονάδες τον Δεκέμβριο).
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 03/02/2009)