Η σημερινή διεθνής οικονομική κρίση έχει ως κύριο χαρακτηριστικό τον περιορισμό της ρευστότητας, γεγονός που συνεπάγεται μείωση της επενδυτικής δραστηριότητας. Τομείς καινοτόμοι και, άρα υψηλού ρίσκου, όπως οι ΑΠΕ είναι οι πρώτοι που θίγονται από τέτοιες εξελίξεις.
Κι όμως, η ανάπτυξη των ΑΠΕ θα μπορούσε να είναι η απάντηση στην κρίση. Οι τιμές των συμβατικών καυσίμων είναι, βέβαια, σήμερα δελεαστικά χαμηλές. Όμως, ταυτόχρονα οι κυβερνήσεις παγκοσμίως αντιμετωπίζουν το φάσμα της διόγκωσης της ανεργίας, αλλά και της ραγδαίας αύξησης του δημοσίου χρέους. Συνεπώς, οι λύσεις πρέπει να έχουν μακροπρόθεσμη στόχευση.
Οι ΑΠΕ αποτελούν το κατάλληλο εργαλείο για την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αλλά και το σωστό φάρμακο για δημοσιονομικές αδυναμίες. Η ενεργειακή υποκατάσταση των υδρογονανθράκων από ΑΠΕ, εκτός από την μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μεταφράζεται αυτόματα και σε απεξάρτηση μίας οικονομίας από εξωτερικούς ενεργειακούς προμηθευτές. Στις ανάγκες αυτές φιλοδοξούν να ανταποκριθούν και οι εξαγγελίες Ομπάμα για χρηματοδότηση επενδύσεων στον τομέα των ενεργειακών υποδομών.
Για την χώρα μας, η ανάπτυξη των ΑΠΕ αποτελεί επείγουσα αναγκαιότητα. Ήδη αρχίζουν να ακούγονται οι κραδασμοί των δημοσιονομικών μας ελλειμμάτων. Η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει αυξανόμενο πρόβλημα οικονομικής στενότητας. Η κατάσταση επιτείνεται από την μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση από το εξωτερικό (71,9%) σε σχέση με τον κοινοτικό μέσο όρο (53,8%). Και μόνο η σύγκλισή μας με τα ευρωπαϊκά επίπεδα στον τομέα αυτό θα αποτελούσε τεράστια ανακούφιση για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μας.
Παράλληλα, η στρατηγική επιλογή της Πολιτείας υπέρ των ΑΠΕ θα δημιουργούσε μία νέα μεσαία τάξη στην χώρα, με υγιή παραγωγική δραστηριότητα και η οποία θα αποτελούσε πραγματικά την «ραχοκοκαλιά» της οικονομίας μας. Χιλιάδες μικρές μονάδες παραγωγής ΑΠΕ ανά την επικράτεια θα αποτελούσαν αιμοδότες της σύνολης παραγωγικής διαδικασίας της χώρας. Εξάλλου, οι εταιρείες αυτές θα μπορούσαν να αναπτύξουν εξωστρέφεια εκμεταλλευόμενες το αναπτυξιακό δυναμικό των χωρών της περιοχής μας, όπως π.χ. τα Βαλκάνια.
Υπάρχει η ένσταση ότι οι ΑΠΕ έχουν μακρύ ορίζοντα απόδοσης. Όμως, για να αντιμετωπιστούν τα δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, ο σχεδιασμός της Πολιτείας θα πρέπει να εκφύγει των αναγκών του εκλογικού κύκλου. Αντί για την άμεση ικανοποίηση αιτημάτων ομάδων πίεσης με κρίσιμο εκλογικό «ειδικό βάρος», η πολιτική ηγεσία πρέπει να εμπνεύσει υγιή επενδυτική κουλτούρα.
Πάνω απ΄ όλα, όμως, προέχει να αποτελέσουν οι ΑΠΕ στρατηγική επιλογή της οικονομίας μας. Και αυτό επιτυγχάνεται μόνο στα πλαίσια ενός στρατηγικού σχεδιασμού που δεν θα έχει στόχο απλά την συμμόρφωση σε κάποιους δείκτες «που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες», αλλά μέσα από το κατάλληλο και σαφές θεσμικό πλαίσιο που στόχο θα έχει την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών και την αξιοποίηση του δυναμικού ΑΠΕ της Ελλάδας, αλλά και αντικίνητρα για την χρήση υδρογονανθράκων.
Σήμερα, παρά τις φιλόδοξες εξαγγελίες περί προώθησης της «πράσινης ενέργειας» και στην Ελλάδα, οι προσπάθειες παραμένουν αποσπασματικές. Η γραφειοκρατία καθιστά χρονοβόρες και απωθεί επενδύσεις στον τομέα αυτό. Την ίδια στιγμή, η μακρόχρονη απουσία χωροταξικού σχεδιασμού έχει ταλαιπωρήσει επενδυτές με μακρές δικαστικές περιπέτειες. Άλλωστε, η ανύπαρκτη ενημέρωση στα συναφή θέματα και η κακώς εννοούμενη «τουριστική ανάπτυξη» της χώρας έχουν εμφυσήσει στην κοινή γνώμη αρνητικά αντανακλαστικά απέναντι σε κάποιες μορφές ΑΠΕ.
Το ερώτημα παραμένει: η εποχή Ομπάμα και η «πράσινη οικονομία» θα είναι για την Ελλάδα άλλη μία αλλαγή μόδας στην πολιτική μας φρασεολογία ή θα σημάνει κάτι πιο ουσιαστικό αυτήν την φορά ;