Η ασιατική περιοδεία της Χίλαρι Κλίντον είναι αυτή καθεαυτή μια δήλωση προτεραιοτήτων καθώς η επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα μπορούσε να αιτιολογήσει επαρκώς τη μετάβαση της στην Ευρώπη, στην Μόσχα και στην Μέση Ανατολή ως την πρώτη εκτός συνόρων μετάβασή της.
Η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού είναι η πιο ρευστή γεωπολιτικά γωνία του πλανήτη μια ρευστότητα που επιτείνεται από την Κρίση και την Ύφεση με τη διατύπωση μιάς συνολικής στρατηγικής εκ μέρους των ΗΠΑ να είναι μια δύσκολη πρόκληση:
- Η διαμόρφωση ενός πλαισίου συνύπαρξης ΗΠΑ-Κίνας είναι μια πρόκληση χωρίς προηγούμενο με δεδομένη την ταχύτατη ανάπτυξη και ισχυροποίηση της χώρας την οποία δεν αμφισβητούν ακόμη και τα χειρότερα σενάρια εξέλιξης της Παγκόσμιας Κρίσης. Πώς μπορεί να διαμορφωθεί ένα σταθερό γεωπολιτικό περιβάλλον στις διμερείς σχέσεις όταν θεωρείται ως δεδομένη η σταθερή αλλαγή των συσχετισμών υπέρ της μιας πλευράς;
- Αν η σταθερότητα και η ομαλή πρόκληση στις διμερείς σχέσεις Ουάσιγκτον-Πεκίνου είναι δύσκολη, περισσότερο επικίνδυνη και αβέβαιη προβάλλει και μια επιθετική πολιτική ανάσχεσης της κινεζικής ισχύος: Πρώτον γιατί θα είναι σε πλήρη δυσαρμονία με τη σημερινή οικονομική αλληλεξάρτηση των δύο χωρών και δεύτερον γιατί δεν είναι βέβαιο αν θα βρεθούν χώρες -από την Ινδία και την Ιαπωνία μέχρι την Νότια Κορέα και το Βιετνάμ- πρόθυμες να συνδράμουν τις ΗΠΑ σε μια πολιτική περικύκλωσης της Κίνας.
- Όσο θα υπάρχει αβεβαιότητα για το μέλλον των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας θα συντηρείται η ρευστότητα στις σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Ιαπωνία, την Νότια Κορέα, το Βιετνάμ, την Μαλαισία, την Ινδονησία και την Ινδία: Αν οι παραπάνω χώρες απεύχονται μια ψυχροπολεμική αντιπαράθεση στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού άλλο τόσο ανησυχούν για μια συνολική Σινοαμερικανική προσέγγιση που θα περιόριζε τα περιθώρια ελιγμών τους.
Πέραν των παραπάνω που άπτονται των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων εξελίξεων στους περιφερειακούς συσχετισμούς η Ουάσιγκτον καλείται να αντιμετωπίσει δύο προκλήσεις με την πρώτη να έχει κατεπείγοντα χαρακτήρα και την δεύτερη να μπορεί ανά πάσα στιγμή να κλιμακωθεί επικίνδυνα:
- Η πρώτη είναι το πυρηνικό πρόγραμμα της Βόρειας Κορέας που είναι πλέον φανερό ότι αποτελεί το μόνο διαπραγματευτικό πλεονέκτημα ενός καθεστώτος που έχει φθάσει στα όρια της αντοχής του: Ο συγκερασμός των ζωτικών συμφερόντων των ΗΠΑ με αυτά της Κίνας, της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας δεν είναι δεδομένος αλλά ζητούμενος σε κάθε νέα φάση η εξέλιξη της κρίσης.
- Η δεύτερη είναι η στρατηγική του Πεκίνου για σταδιακή ενσωμάτωση της Ταιβάν κατά το μοντέλο του Χονγκ Κογκ και του Μακάο. Πρόκειται για μια εξέλιξη που θα ανέτρεπε τις περιφερειακές ισορροπίες. Οι σχέσεις Πεκίνου -Ταϊπέχ βελτιώνονται αργά αλλά σταθερά τους τελευταίους μήνες, ουδείς όμως μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί αν η Παγκόσμια Κρίση επιταχύνει την προσέγγιση των δύο πλευρών.
Βαρύνοντα ρόλο στην διαμόρφωση των συσχετισμών στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού θα παίξει και μια ενδεχόμενη συνολική προσέγγιση Ουάσιγκτον-Μόσχας καθώς και οι δύο πλευρές έχουν όλους τους λόγους να θέλουν την ισχυροποίηση της Κίνας προβλέψιμη αλλά και ελεγχόμενη.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 18/02/2009)