Αρχισε πάλι το γαϊτανάκι των ενεργειακών αγωγών, με την Ελλάδα να βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος Ευρωπαίων, Ρώσων και Αμερικανών, με στόχο τη δημιουργία μιας νέας ενεργειακής «κατάστασης των πραγμάτων» στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα κάνει τώρα τις αποφασιστικές διπλωματικές κινήσεις για να υλοποιήσει το έργο του αγωγού αερίου Αζερμπαϊτζάν- ΤουρκίαςΕλλάδας- Ιταλίας (ΤGΙ), με κύριο άξονα την προώθηση της υπογραφής τετραμερούς διακρατικής συμφωνίας. Οι διεργασίες γίνονται υπό το πρίσμα της πρόσφατης ρωσοουκρανικής διένεξης αλλά και των δυσκολιών χρηματοδότησης λόγω της βαθιάς οικονομικής κρίσης.
Κλειδί της εξέλιξης είναι η Τουρκία, αφού το περίπλοκο παιχνίδι των Τούρκων έχει μπλοκάρει όχι μόνο αυτό το έργο, αλλά και τον αγωγό Νabucco (ο οποίος μέσω Βουλγαρίας καταλήγει στην Αυστρία), τη λειτουργία του οποίου επιθυμούν διακαώς οι Αμερικανοί. Η Αγκυρα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στην Αθήνα, βάζει στο τραπέζι όλα τα «παρελκόμενα» θέματα που την απασχολούν, από το Κουρδικό και τη σύνδεση με την ΕΕ ως το Κυπριακό, τις δανειακές ενισχύσεις που επιθυμεί απο τις Βρυξέλλες αλλά και τις ισορροπίες που κρατά με τη Μόσχα, ενώ παράλληλα επιθυμεί να κατακρατεί δωρεάν το 15% των ποσοτήτων του αζερικού αερίου που θα διέρχεται από το έδαφός της. Η απαίτηση αυτή έχει προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση του αζέρου προέδρου Ιλχάν Αλίεφ, ο οποίος πρότεινε την τοποθέτηση ευρωπαίου συντονιστή των δύο έργων.
Ο τελευταίος θα έχει ως μέριμνα την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη προώθηση των αγωγών, εκ των οποίων ο ΤGΙ θα λειτουργήσει το 2012, μεταφέροντας αέριο από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Ελλάδας στην Ιταλία. Χαρακτηριστικό του διπλωματικού πυρετού είναι ότι ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Κ. Χατζηδάκης συναντήθηκε μετά την επίσκεψη του αζέρου προέδρου στην Αθήνα με τον επίτροπο Ενέργειας Αντρες Πίμπαλγκς , τον ιταλό υπουργό Οικονομικής Ανάπτυξης Κλάουντιο Σκαγιόλα αλλά και τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Ελλάδα Ντάνιελ Σπέκχαρντ , μια που οι ΗΠΑ είναι οι μόνες που μπορούν να πιέσουν αποτελεσματικά τους Τούρκους.
Ισορροπίες με τους Ρώσους όμως κρατά και η Ελλάδα, αφού συμμετέχει στην υλοποίηση του ρωσικού αγωγού South Stream, ο οποίος είναι ευθέως ανταγωνιστικός των προηγούμενων δύο!
Στο περιθώριο της συνεδρίασης του Συμβουλίου υπουργών Ενέργειας της ΕΕ ο κ. Χατζηδάκης, αφού μετέφερε την προθυμία του Αζερμπαϊτζάν για την εξαγωγή αερίου, ζήτησε να ασκηθούν κοινοτικές πιέσεις στην Τουρκία για την υπογραφή της τετραμερούς διακρατικής συμφωνίας, μεταξύ άλλων και με την τοποθέτηση ευρωπαίου συντονιστή για το έργο.
Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Ενωση ενέκρινε την επιδότηση της κατασκευής του έργου με περίπου 200 εκατ. ευρώ, ενώ στον ΙΤGΙ είναι καθοριστική η παρουσία της Ιταλίας, καθώς ο αγωγός που θα συνδέει υποβρυχίως τα συστήματα φυσικού αερίου της Ελλάδας και της Ιταλίας θα κατασκευαστεί από την ελληνοϊταλική εταιρεία Ρoseidon, στην οποία συμμετέχουν η ιταλική Εdison και η ΔΕΠΑ.
Η ελληνική πλευρά περιμένει περί τα 2 δισ. κυβικά μέτρα τον χρόνο, οι Ιταλοί περί τα 8, ενώ στο ελληνοϊταλικό κομμάτι προβλέπεται και πρόσβαση τρίτων για εμπορία στην ιταλική χερσόνησο της τάξεως των 800 εκατ. κυβικών μέτρων, για την οποία έχουν ήδη ενδιαφερθεί η Ε. ΟΝ αλλά και η StatoilΗydro μαζί με την ελβετική ΕGL που φιλοδοξεί να φέρει ιρανικό αέριο στην Ευρώπη.
(Από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 21/02/2009)