Χορεύοντας με την Κρίση

Οι οικονομικές συνθήκες βαίνουν επιδεινούμενες και εκ των πραγμάτων καθιστούν το ελληνικό πρόβλημα δυσεπίλυτο. Κανένα σήμα από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ δεν δείχνει έξοδο από την κρίση. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ζώνη στον πλανήτη ικανή να αντισταθεί στις συνθήκες της ύφεσης. Η εμπιστοσύνη στην τραπεζική αγορά παρά τις πολλές ενισχύσεις δεν επανέρχεται, οι απώλειες των μετοχών και των ακινήτων, που αποτελούν τις βασικές πηγές πλούτου στη προηγμένη Δύση, είναι μεγάλες, με αποτέλεσμα επιχειρήσεις και πολίτες να καταγράφουν ζημιές και να νιώθουν ανασφαλείς.
Του Αντώνη Καρακούση
Τρι, 3 Μαρτίου 2009 - 10:50
Οι οικονομικές συνθήκες βαίνουν  επιδεινούμενες και εκ των πραγμάτων καθιστούν το ελληνικό πρόβλημα δυσεπίλυτο. Κανένα σήμα από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ δεν δείχνει έξοδο από την κρίση. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ζώνη στον πλανήτη ικανή να αντισταθεί στις συνθήκες της ύφεσης. Η εμπιστοσύνη στην τραπεζική αγορά παρά τις πολλές ενισχύσεις δεν επανέρχεται, οι απώλειες των μετοχών και των ακινήτων, που αποτελούν τις βασικές πηγές πλούτου στη προηγμένη Δύση, είναι μεγάλες, με αποτέλεσμα επιχειρήσεις και πολίτες να καταγράφουν ζημιές και να νιώθουν ανασφαλείς. Αυτό το αίσθημα ανασφάλειας επιτείνει την κρίση, οδηγεί σε απολύσεις και αυτοπεριορισμούς, διαμορφώνει μια νοσηρή αλυσίδα επιβράδυνσης και ύφεσης, κλονίζοντας τους πάντες και τα πάντα. Η διάρκειά της θα είναι μεγάλη και κατά πάσα βεβαιότητα θα διατηρηθεί έντονη καθ΄ όλη τη διάρκεια του 2009. Από το 2010 θα μπορούμε να ελπίζουμε σε μια αργή ανάκαμψη. Χωρίς βεβαίως κανείς να είναι σε θέση να προβλέψει το βάρος των επιπτώσεων στη διάρκεια του 2009. Με άλλους λόγους οι διεθνείς συνθήκες επιδρούν κατά τρόπο ευθύ στα ελληνικά πράγματα και κατά τα φαινόμενα θα είναι αυτές που θα ορίσουν και τις πολιτικές εξελίξεις.

Σε αυτό το περιβάλλον ο δανεισμός του ελληνικού Δημοσίου είναι εξαιρετικά δυσχερής και οι δανειακές ανάγκες του κράτους και των τραπεζών πολλαπλασιάζονται. Η ζήτηση των ελληνικών ομολόγων έχει πέσει στο ναδίρ, οι πωλήσεις τίτλων στη δευτερογενή αγορά είναι μαζικές και μόνο με τις παρεμβάσεις της Εθνικής Τράπεζας παραμένει η ζήτηση ενεργή. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ως τα τέλη Απριλίου το ελληνικό Δημόσιο θα χρειαστεί νέο δανεισμό κοντά στα 20 δισ. ευρώ, τον οποίο δεν δύναται να εξασφαλίσει με μεγάλες εκδόσεις. Αν το επιχειρήσει, κινδυνεύει να αντιμετωπίσει άρνηση. Για την ώρα η κατάσταση σώζεται από την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων απρόσκοπτης χρηματοδότησης που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις εμπορικές τράπεζες.

Αυτή τη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση εκδίδει τίτλους, τους οποίους αγοράζουν οι εγχώριες τράπεζες και στη συνέχεια καταθέτουν ως εγγύηση στη Φραγκφούρτη για τη χρηματοδότησή τους. Ουσιαστικά μέσω αυτής της παράπλευρης οδού εξασφαλίζονται με έμμεσο τρόπο χρηματοδοτικοί πόροι για το ελληνικό Δημόσιο.

Επίσης οι προσδοκίες για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού κοινής χρηματοδότησης των χωρών-μελών (με έκδοση ευρωομολόγων) προσκρούουν στις αντιρρήσεις της Γερμανίας και της Ολλανδίας.

Υπό αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση Καραμανλή δεν μπορεί να αναμένει έξωθεν βοήθεια, ούτε της επιτρέπεται να εναποθέσει τις ελπίδες στην «αγία» Μέρκελ. Εκ των συνθηκών είναι αναγκασμένη να προσπαθήσει ώστε να επαναδιαμορφώσει συνθήκες εμπιστοσύνης με τους ξένους δανειστές.

Πράγμα που σημαίνει ότι θα μεταβάλει τα όποια εκλογικά σχέδιά της και θα ρίξει όλο το βάρος στην οικονομία. Προφανέστατα πια οι εκλογές μετατίθενται για το 2010 και στην ημερήσια διάταξη έρχονται πρόσθετα αντιδημοφιλή οικονομικά μέτρα, ικανά να εξευμενίσουν τους δανειστές και να επιτρέψουν την απρόσκοπτη αναχρηματοδότηση του δημοσίου χρέους.

Ουσιαστικά ο κ. Καραμανλής θα πιει μόνος το πικρό ποτήρι της κρίσης, με την ελπίδα ότι σε έναν χρόνο από τώρα θα αλλάξουν τα δεδομένα και θα επικρατήσουν προσδοκίες ανάκαμψης.

Το δυστύχημα για την κυβέρνηση και τον κ. Πρωθυπουργό είναι ότι το εσωτερικό μέτωπο είναι συγκρουσιακό και δεν προσφέρει περιθώρια ανοχής ούτε ελευθερία κινήσεων. Κάθε βήμα της κυβέρνησης από εδώ και πέρα θα προσφέρει βάσεις αμφισβήτησης, θα δημιουργεί πεδία αντιδράσεων και βεβαίως θα ενεργοποιεί κοιμώμενες μεταβλητές, ικανές να δημιουργήσουν τα δικά τους απρόβλεπτα- υψηλού πολιτικού κόστους- γεγονότα, όπως συνέβη πρόσφατα με τους ποινικούς κρατουμένους του Κορυδαλλού.

(Από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 27/02/2009)