Η εβδομάδα που πέρασε ήτο αποκαλυπτική ως προς την έκταση, ένταση και επιμονή της οικονομικής και χρηματιστηριακής κρίσης που έχει ξεσπάσει εδώ και έξι μήνες και έχει οδηγήσει σε μία άνευ προηγουμένου παγκόσμια οικονομική ύφεση. Το ένα μετά το άλλο τα χρηματιστήρια έχουν πιάσει πάτο και εύλογα διερωτάται κανείς εάν υπάρχουν ακόμη περιθώρια για μεγαλύτερη καταβύθιση.
Κοινή συνισταμένη των αρνητικών εξελίξεων σε όλες τις χώρες είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης στο υπάρχον χρηματοοικονομικό σύστημα και η εγκατάλειψη προσδοκιών για ένα καλύτερο αύριο. Θέσεις που μοιραία οδηγούν στην συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας και στην μείωση της καταναλωτικής ζήτησης. Παρά τις διαβεβαιώσεις των κυβερνήσεων, την ανάληψη από αυτές εντυπωσιακών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της κρίσης, και την προσφορά ρευστότητας προς τον τραπεζικό τομέα η κατάσταση χειροτερεύει από ημέρα σε ημέρα. Με κύριους υπαίτιους τις τράπεζες οι οποίες δεν επιθυμούν πλέον την ανάληψη οιουδήποτε ρίσκου παρά το αναμφισβήτητο γεγονός ότι αυτές, περισσότερο από οιονδήποτε άλλον, κυρίως σε ΗΠΑ και Ευρώπη, ευθύνονται για τη σημερινή κρίση λόγω της απερίσκεπτης και σπεκουλαδόρικης τακτικής τους, και την συστηματική έκθεση τους σε προϊόντα υψηλού ρίσκου επί σειρά ετών.
Έτσι με την έλλειψη ενός αξιόπιστου μηχανισμού για την τροφοδότηση της αγοράς με ζεστό χρήμα και την εξαπλούμενη έλλειψη εμπιστοσύνης, η καταναλωτική συμπεριφορά που αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της οικονομικής ανάπτυξης, παραμένει συγκρατημένη και αρνητική. Αυτό ως αναμένετο έχει άμεση επίπτωση στην ενεργειακή ζήτηση είτε πρόκειται για το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, ή τον ηλεκτρισμό. Τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) κάνουν λόγο για πραγματική μείωση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου κατά 1,1 % από πέρυσι, ενώ και στην χώρα μας η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας έχει μειωθεί αισθητά σε σύγκριση με πέρυσι τέτοια εποχή, όπως και η ζήτηση για βενζίνες και άλλα προϊόντα .
Η μείωση της ζήτησης για ενέργεια, είτε πρόκειται για πετρέλαιο, φυσικό αέριο ή ηλεκτρισμό, επηρεάζει άμεσα τους προϋπολογισμούς των ενεργειακών επιχειρήσεων οι οποίες και εξαρτώνται για την λειτουργία τους και την ανάπτυξή τους από τις επιδόσεις της αγοράς. Άμεσο αποτέλεσμα είναι η ριζική επανεξέταση όλων των επενδυτικών τους σχεδίων και ακόμη η προοπτική συρρίκνωσης του επιχειρηματικού τους αντικειμένου. Σε ό,τι αφορά δε την σχεδίαση και προώθηση νέων έργων είτε στον τομέα της έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων είτε στην κατασκευή νέων ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων, τόσο με την χρήση συμβατικών καυσίμων όσο και ΑΠΕ, αυτά έχουν κυριολεκτικά τελματώσει.
Και όμως, η ενέργεια, ως ένας από τους πλέον βασικούς τομείς της οικονομίας, με συμμετοχή στο ΑΕΠ από 10-15% στις περισσότερες μη πετρελαιοπαραγωγούς χώρες, θα μπορούσε ν’ αναδειχθεί ως λοκομοτίβα για την ανάπτυξη και εφαλτήριο για την αντιμετώπιση της παρούσας κρίσης. Υπό την προϋπόθεση ότι οι κυβερνήσεις θα έβρισκαν τρόπο άμεσης χρηματοδότησης, συγκεκριμένων έργων ιδιαίτερα στους κλάδους εξοικονόμησης ενέργειας και ΑΠΕ, που είναι τομείς έντασης εργασίας και άρα δημιουργούν απασχόληση. Αυτό βέβαια με την σειρά του απαιτεί την ύπαρξη συγκεκριμένων προγραμμάτων, συνήθως στα πολεοδομικά τετράγωνα και κτήρια αλλά και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι και η κυβέρνηση Obama στην Αμερική ανάμεσα στις προτεραιότητές της για την ανόρθωση της οικονομίας επικεντρώνει το ενδιαφέρον της και τις προσπάθειές της στον μετασχηματισμό του ενεργειακού μοντέλου της χώρας.