Την προηγούμενη Πέμπτη, 26 Φεβρουάριου ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα κατέθεσε ενώπιον του Κογκρέσου την περίληψη της πρότασής του για τον Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό του 2010. Τόσο η πρόταση αυτή όσο και το πακέτο ανόρθωσης της αμερικανικής οικονομίας, το οποίο έχει εγκριθεί από τις 13 του προηγούμενου μήνα, κύρια εργαλεία εφαρμογής του νέου «Νιου Ντηλ» που επιχειρεί να εφαρμόσει ο Ομπάμα, έχουν ως έναν από τους κύριους άξονές τους την «πράσινη» ενέργεια.
Ωστόσο, η επιλογή αυτή, από πολιτικής απόψεως, κάθε άλλο παρά αθώα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Όπως την εποχή Κλίντον, όπου η έμφαση είχε δοθεί στην «νέα οικονομία» της πληροφορικής και του δείκτη NASDAQ διαδέχθηκε η εποχή του Τζωρτζ Μπους του νεωτέρου, κατά την οποία τον τόνο έδινε η βαριά βιομηχανία και οι πετρελαϊκές εταιρείες, τώρα την σκυτάλη παίρνει η «Πράσινη Οικονομία» της εποχής Ομπάμα.
Η στροφή αυτή αντανακλάται ιδιαίτερα στην πρόταση του προϋπολογισμού για έμμεση φορολόγηση των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου συνολικού ύψους 31 δις δολαρίων την επόμενη δεκαετία στην υπεράκτια παραγωγή τους στον Κόλπο του Μεξικού, καθώς και για καταβολή εκ μέρους τους νέων τελών για δικαιώματα εξόρυξης από το υπέδαφος της χώρας. Άλλο ένα μέτρο που αναμένεται να πλήξει τις πετρελαιοβιομηχανίες είναι ο περιορισμός στην αναβολή φορολόγησης κερδών από το εξωτερικό, ώστε να συγκεντρωθούν εντός δέκα ετών έσοδα ύψους 210 δις ευρώ. Όπως, άλλωστε, έχει τονίσει ο ίδιος ο Ομπάμα, στόχος του είναι η «απελευθέρωση» από το ξένο πετρέλαιο.
Παρά την ρητορική Ομπάμα περί συναίνεσης και τις συνεχείς επαφές του με παράγοντες και των δύο κομμάτων, ακόμη και μετριοπαθείς συντηρητικοί δεν παύουν να τονίζουν την ανησυχία τους ότι ο στόχος της πολιτικής του είναι η αναδιανομή και οι ταξικές διακρίσεις εις βάρος του 5% των προνομιούχων που θα κληθούν να πληρώσουν το κόστος του προϋπολογισμού.
Μακριά από την λογική των φοροαπαλλαγών της εποχής Μπους για όσους δηλώνουν εισόδημα άνω των 250.000 δολαρίων ετησίως, το πακέτο ανόρθωσης της οικονομίας, ύψους 787 δις δολαρίων, προβλέπει την επιδότηση των χαμηλόμισθων νοικοκυριών με 5 δις δολάρια για εργασίες που περιλαμβάνουν μόνωση, τοποθέτηση καλύτερης ποιότητας κουφωμάτων και διπλών τζαμιών στις κατοικίες. Έτσι λοιπόν, στα πλαίσια ενός προγράμματος 16 δις για την ενεργειακή αποδοτικότητα, η μείωση στους λογαριασμούς των νοικοκυριών αυτών αναμένεται να φτάσει τα 300 δολάρια ετησίως.
Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει 4,5 δις δολάρια για την ανακαίνιση ομοσπονδιακών κτηρίων σύμφωνα με υψηλότερες προδιαγραφές ενεργειακής αποδοτικότητας, καθώς και επιπλέον κονδύλια για έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα αυτό, αλλά και προγράμματα εκπαίδευσης τεχνιτών στην εγκατάσταση μονώσεων και συναφούς εξοπλισμού. Επιπλέον ποσά θα δοθούν στις Πολιτείες, οι οποίες και θα τα διαθέσουν κατά βούλησιν.
Ήδη, Ρεπουμπλικανοί κυβερνήτες μετά την συνάντησή τους με τον Πρόεδρο Ομπάμα για την απορρόφηση του πακέτου, εξέφρασαν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του πακέτου, το οποίο, πρέπει να σημειωθεί ότι παρά τις προσπάθειες του νέου Προέδρου, δεν έλαβε ούτε μία ρεπουμπλικανική ψήφο στην Βουλή των Αντιπροσώπων και μόλις τρεις στην Γερουσία. Για την Αμερική, την χώρα του ατομοκεντρισμού, της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και της ισχυρής αποκέντρωσης, τα μέτρα αυτά, αλλά και το τεράστιο ύψος του προτεινόμενου προϋπολογισμού (συνολικού ύψους 3,55 τρις δολαρίων), θεωρούνται από αρκετούς ως υπέρμετρος κρατικός παρεμβατισμός και αποκαλύπτουν το προφίλ του Ομπάμα ως ενός στρατευμένου εκπροσώπου του προοδευτικού φιλελευθερισμού και της πιο αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών.
Η ενίσχυση των ΑΠΕ είναι άλλος ένας στόχος του πακέτου ανόρθωσης, στα πλαίσια της επίτευξης του στόχου της ενεργειακής ανεξαρτησίας των ΗΠΑ. 6 δις δολάρια υπολογίζεται ότι θα διατεθούν κυρίως σε εγγυήσεις δανείων με στόχο την δημιουργία δικτύων σύνδεσης αιολικών πάρκων σε απομακρυσμένες τοποθεσίες με αστικές περιοχές. Την ίδια στιγμή το φιλόδοξο σχέδιο του «έξυπνου υπερ-δικτύου», που στόχο έχει να αποσοβήσει απώλειες στην παραγωγή ενέργειας, πρόκειται να λάβει χρηματοδότηση ύψους 11 δις δολαρίων.
Ο Πρόεδρος Ομπάμα έχει δεσμευθεί να διπλασιάσει την παραγωγή ενέργειας από πηγές χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα εντός της προσεχούς τριετίας.
Η αυτοκινητοβιομηχανία, σε μία προσπάθεια συνδυασμού της καταπολέμησης της ύφεσης και της μάχης ενάντια στην κλιματική αλλαγή, αναμένεται να λάβει κονδύλια άνω των 2 δις δολαρίων για κατασκευή αποδοτικότερων μπαταριών ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Παράλληλα, άλλα 600 εκατ. δολάρια, στα πλαίσια του «πράσινου Νιού Ντηλ», θα δοθούν για τον εφοδιασμό των υφιστάμενων αυτοκινήτων με ενεργειακά αποδοτικότερη τεχνολογία.
Στις αιτιάσεις, εξάλλου, ότι δημιουργεί υπερβολικά ελλείμματα, ο προϋπολογισμός Ομπάμα, ο οποίος θα οριστικοποιηθεί τον Απρίλιο, δεν απαντά μόνο με φορολόγηση των πλουσίων και των μεγάλων εταιρειών. Προσθέτοντας και εδώ την περιβαλλοντική διάσταση, προβλέπει την εκπόνηση προγράμματος αγοραπωλησίας δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων που όχι μόνο θα μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 14% ως το 2020, αλλά προσδοκάται να προσθέσουν στα κρατικά ταμεία έσοδα ύψους 646 δις κατά την ερχόμενη δεκαετία.
Άλλωστε, ο Πρόεδρος Ομπάμα στοχεύει σε περιορισμό των ελλειμμάτων στα 533 δις ως το τέλος της παρούσας θητείας του, στο ήμισυ δηλαδή των σημερινών επιπέδων. Το στοίχημα, όμως, που πρέπει πρωτίστως να κερδίσει είναι η αντιμετώπιση της κρίσης με εργαλείο την «Πράσινη Οικονομία», ώστε να υπερκεράσει τις σημερινές μομφές εναντίον του περί μη αναζήτησης συναίνεσης.