Ο Κομβικός Ρόλος της Τουρκίας

Η ανακοίνωση πριν από λίγες ημέρες για την επικείμενη επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα στην Τουρκία, ως μέρος της πρώτης Ευρωπαϊκής του περιοδείας, και η χωρίς προσχήματα αποστασιοποίηση από την Ελλάδα, δείχνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο την αξιολόγηση των περιφερειακών επιλογών της Ουάσιγκτον.
Energia.gr
Παρ, 13 Μαρτίου 2009 - 12:05
Η ανακοίνωση πριν από λίγες ημέρες για την επικείμενη επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα στην Τουρκία, ως μέρος της πρώτης Ευρωπαϊκής του περιοδείας, και η χωρίς προσχήματα αποστασιοποίηση από την Ελλάδα, δείχνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο την αξιολόγηση των περιφερειακών επιλογών της Ουάσιγκτον.

Τα τελευταία χρόνια, υπό την ηγεσία του Ταγίπ Ερντογάν, η Τουρκία έχει καταφέρει να ξεπεράσει βασικές έως πρόσφατα αγκυλώσεις της, όπως το Κουρδικό και την γενοκτονία των Αρμενίων, και την παραδοσιακή της εσωστρέφεια και να ξεφύγει από τον Βαλκανικό της απομονωτισμό. Η Τουρκία που θα επισκεφθεί σύντομα ο Αμερικανός πρόεδρος είναι μια διαφορετική χώρα από αυτήν του Ψυχρού Πολέμου και των τελευταίων Ελληνο-Τουρκικών κρίσεων, αφού με έντεχνα ανοίγματα στις γύρω χώρες (βλ. Ισραήλ, Λίβανο, Συρία, Ιράκ, Ιράν, Σαουδική Αραβία) έχει καταφέρει να προβάλλει με επιτυχία τον ρόλο της ως περιφερειακή δύναμη.

Στον δύσκολο εξισορροπητικό ρόλο ανάμεσα στο Ισραήλ και στους Αραβες η Τουρκία του κ. Ερντογάν έχει υποκαταστήσει την Ελλάδα στον ιστορικό ρόλο που είχε στη Μέση Ανατολή. Μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, φίλη και σύμμαχος του Ισραήλ, αλλά και φίλη των Αράβων. Η στροφή αυτή της τουρκικής πολιτικής είναι φυσικά δημοφιλής. Δεν είναι ωστόσο εμπνευσμένη μόνο από τις ανάγκες της «επικοινωνίας».

Η στροφή αυτή είναι το αποτέλεσμα υπομονετικής και προσεκτικής δουλειάς από την τουρκική διπλωματία, η οποία σε αγαστή συνεργασία με το γραφείο του πρωθυπουργού και το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας προετοιμάζουν εδώ και χρόνια την θέση της Τουρκίας στην περιοχή και στον κόσμο.

Η αδυναμία μας να αντιληφθούμε και να αναλύσουμε τις αλλαγές που γίνονται στην Τουρκία δεν συνιστά απλώς μία διανοητική υστέρηση αλλά έχει δυστυχώς πολύ πραγματικές και δυσάρεστες επιπτώσεις. Μία από αυτές είναι η παραγκωνισμός της Ελλάδος στο νέο μεγάλο παιχνίδι που αφορά την ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης όπου ο ρόλος της Τουρκίας είναι κομβικός. Παρά το γεγονός ότι είχαμε αντιληφθεί έγκαιρα τις προδιαγραφόμενες εξελίξεις και σπεύσαμε πολύ σωστά να διασυνδεθούμε με αγωγό αερίου με την Τουρκία, η γείτονα χώρα έκανε στροφή 180 μοιρών στις σχέσεις της με την Ελλάδα, και τώρα παίζει στα δάκτυλα της την Ευρώπη η οποία μέσω του αγωγού Nabucco αλλά και άλλων μέσω Τουρκίας αγωγών, επιθυμεί να διαφοροποιήσει τις πηγές ενεργειακής της προμήθειας. Η Ελλάδα, αδυνατούσα να επεξεργαστεί και να δημιουργήσει μία σταθερή σχέση συνεργασίας με την Τουρκία στον ενεργειακό τομέα φαίνεται ότι έχει χάσει για τα καλά το παιχνίδι, τουλάχιστον στον πρώτο γύρο.