Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Eurostat (22/4), το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας μας διαμορφώθηκε τελικά το 2008 σε 5% του ΑΕΠ. Σε απόλυτα μεγέθη, το έλλειμμα ανήλθε σε 12,2 δισ. ευρώ, έναντι αρχικής προβλέψεως 4 δισ. ευρώ. Δηλαδή τριπλάσιο έναντι των όσων ανέγραφε ο Προϋπολογισμός του 2008. Απόκλισις που εν μέρει μόνο μπορεί να αποδοθεί στην οικονομική κρίση, η οποία ξέσπασε κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Η κύρια ευθύνη ανάγεται στην κυβερνητική πολιτική και σε αλλεπάλληλα λάθη που έγιναν μετά το καλοκαίρι.
Όπως σημείωνε σε χθεσινό (23/4) κύριο άρθρο της η εφημερίδα ΕΣΤΙΑ «Το κύριο πρόβλημα φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι είναι οι ανεξέλεγκτες δημόσιες δαπάνες και άρα το λάθος της πολιτικής που ακολουθείται διαχρονικώς στην χώρα μας είναι ότι επιδιώκεται η μείωσις του ελλείμματος όχι με την γενναία περιστολή των εν πολλοίς αχρήστων και αντιπαραγωγικών δημοσίων δαπανών, αλλά με προσπάθεια αυξήσεως των δημοσίων εσόδων μέσω φορολογίας».
Όπως επίσης αποτελεί πρόβλημα η αδυναμία διεύρυνσης της φορολογικής βάσης με πολλές χιλιάδες ελεύθερων επαγγελματιών και επιχειρήσεων να διαφεύγουν πλήρως του φορολογικού δικτύου, υπό το έωλο επιχείρημα του πολιτικού κόστους. Ακόμα χειρότερο είναι το αντι-επιχειρηματικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες δεκαετίες το οποίο εμποδίζει την πραγματοποίηση σοβαρών επενδύσεων ιδιαίτερα σε εξαγωγικούς τομείς της οικονομίας (π.χ μεταλλεύματα, υδρογονάνθρακες, εκπαίδευση, έρευνα κλπ). Αποτέλεσμα η σημερινή αδιέξοδη οικονομική πολιτική και η εκτίναξη του δημοσίου χρέους στο επίσημο 97,6% του ΑΕΠ και ανεπίσημα πολύ πέραν του 100%.
Και όμως τα πράγματα θα μπορούσαν να ήσαν πολύ διαφορετικά εάν σ’ έναν μόνο τομέα της οικονομίας, στην ενέργεια, που αντιστοιχεί σχεδόν στο 14% του ΑΕΠ – δηλαδή όσο και η υποτιθέμενη βαριά βιομηχανία του τουρισμού – είχαν γίνει επενδύσεις και μάλιστα από μεγάλες ξένες εταιρείες ιδιαίτερα στους κλάδους του ηλεκτρισμού και του πετρελαίου. Είναι γνωστές οι ατελέσφορες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια γνωστών διεθνών εταιρειών όπως η BP, Shell, Mobil, Triton, RWE, ENEL κλπ να επενδύσουν στον Ελληνικό ενεργειακό τομέα.
Τα τέλη της δεκαετίας του 1980 η Κοινοπραξία Πετρελαίων Βορείου Αιγαίου (βλέπε Denisson and co) είχε φθάσει να παράγει 30.000 βαρέλια την ημέρα από το κοίτασμα του Πρίνου που ισοδυναμούσε τότε στο 12 – 13% της εγχώριας πετρελαϊκής κατανάλωσης. Εάν η εν λόγω εταιρεία είχε παραμείνει και είχε αναπτύξει όλα τα τμήματα των παραχωρήσεων της, όπως το ζητούσε επιμόνως, και εάν οι ξένες εταιρείες που έλαβαν μέρος στο Α΄ Διεθνή Γύρο Παραχωρήσεων το 1996 είχαν παραμείνει και συνεχίσει τις έρευνές τους, και είχαν ακολουθήσει και Β΄ & Γ΄ γύροι κοκ, είναι εξαιρετικά πιθανό η Ελλάδα σήμερα να παρήγαγε 100.000 βαρέλια κατ’ ελάχιστο. Θα μπορούσε ενδεχομένως να παράγει μεγαλύτερες ποσότητες εάν οι έρευνες εκάλυπταν πέραν της Θάσου και την Δυτική Ελλάδα. Τα 100.000 βαρέλια θα αντιστοιχούσαν σε άμεσα φορολογικά έσοδα της τάξης του 1,5 δισεκ. ευρώ ετησίως και ακόμα σε 0,5 δισεκ. σε έμμεσα έσοδα δηλ. σύνολο 2,0 δισεκ. ευρώ, ποσό όχι ευκαταφρόνητο εάν λάβει κανείς υπ’ όψιν το μέγεθος του δημοσιονομικού ελλείμματος. Δηλαδή θα εκαλύπτετο το 16% του ελλείμματος! Και αυτό με τις τρέχουσες χαμηλές τιμές των $50 το βαρέλι. Φαντασθείτε ότι τα έσοδα αυτά θα ήσαν διπλάσια εάν ίσχυαν οι περσινές υψηλές τιμές των $100 το βαρέλι. Και ασφαλώς τα έσοδα αυτά θα ήσαν ακόμα υψηλότερα εάν τα υποτιθέμενα 100.000 βαρέλια αυξάνοντο όπως και θα ήτο πιθανό, εάν συνεχίζοντο οι έρευνες, αφού εκτιμήσεις ειδικών φέρουν την Ελλάδα να διαθέτει 2,5 – 3,0 δισεκ. βαρέλια πετρελαϊκών αποθεμάτων.
Η τραγική αλήθεια για την σημερινή άσχημη οικονομική κατάσταση της χώρας είναι ότι αυτή αποτελεί επιλογή – έστω ασυνείδητη – των κυβερνώντων οι οποίοι με την αδιαφορία τους, την αγραμματοσύνη τους και την ανικανότητά τους έχουν δημιουργήσει ένα αρνητικό κλίμα για επενδύσεις και δημιουργικότητα, ιδιαίτερα στην βιομηχανία. Στον δε κλάδο των πετρελαϊκών ερευνών, στο upstream, είναι άριστα ντοκουμενταριμένος ο απαράδεκτος τρόπος με τον οποίο κυριολεκτικά εκδιώχθηκαν από την Ελλάδα, από τις τότε κυβερνήσεις, οι εταιρείες Denisson και Wintershall (Prinos – South Kavala) και Enterprise και Triton (Α΄ Γύρος Παραχωρήσεων). Το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα και ο κολοσσιαίος εξωτερικός δανεισμός δεν δημιουργήθηκαν τυχαία.