«Αν τα πας καλά στην εταιρεία, αυτή προοδεύει, ή, εσύ αμείβεσαι περισσότερο», λέει ο κ. Βαν ντερ Βιρ. «Πιστεύω, πως αν παρατηρήσει κανείς το τι έχει συμβεί σε ορισμένους άλλους τομείς, το τελευταίο έτος, θα καταλάβει πως είμαστε πρωτοπόροι σε αυτό» συνεχίζειο ίδιος.
Όταν ο Τζερόεν βαν ντερ Βιρ ανατρέχει στα όσα έχουν συμβεί την πενταετία που είναι διευθύνων σύμβουλος της Royal Dutch Shell καταλήγει σε μια φράση του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι.
Μία από τις προτεραιότητές του, λέει, ήταν να αλλάξει τις δομές λειτουργίας της εταιρείας, κατά τρόπο ώστε οι εργαζόμενοι της Shell να σκέφτονται λιγότερο τους εαυτούς τους και περισσότερο για το «τι μπορούν να κάνουν για την εταιρεία»
Εν μέσω του κλίματος αναβρασμού που επικρατούσε στην εταιρεία το 2004, όταν αποκαλύφθηκε ότι εξέδιδε ψευδή στοιχεία για τα πραγματικά αποθέματά της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, επί σειρά ετών, η αλλαγή στις δομές λειτουργίας ήταν κάτι παραπάνω από αναγκαία. Τα κίνητρα που δόθηκαν στα διευθυντικά στελέχη και το προσωπικό έπρεπε να τεθούν σε νέες βάσεις.
«Αν τα πας καλά στην εταιρεία, αυτή προοδεύει, ή, εσύ αμείβεσαι περισσότερο», λέει ο κ. βαν ντερ Βιρ. «Πιστεύω, πως αν παρατηρήσει κανείς το τι έχει συμβεί σε ορισμένους άλλους τομείς, το τελευταίο έτος, θα καταλάβει πως είμαστε πρωτοπόροι σε αυτό», συνεχίζει ο ίδιος. Eίναι μια προσέγγιση που θεωρείται χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίο ασκεί διοίκηση. «Προέρχομαι από χώρα Καλβινιστών όπου εργάζεσαι, απλώς και προσπαθείς να τα πας καλά, αλλά δεν μπορείς ποτέ να ισχυριστείς πως είσαι ικανοποιημένος γι’ αυτό», έχει πει στο παρελθόν.
Στην προσωπική ζωή του είναι ζωηρός χαρακτήρας και διαθέτει έντονη αίσθηση του χιούμορ, ωστόσο, όσον αφορά στη διοίκηση της Shell είναι σταθερός, επίμονος και προσεκτικός. Αποτελεί μέτρο της επιτυχίας του το γεγονός πως σήμερα η Shell μοιάζει πολύ ικανή να διατηρήσει την ανεξαρτησία της. Οταν ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας και για τα επόμενα ένα με δύο χρόνια, δεν ήταν αυτό το ζητούμενο. «Είχαμε το πρόβλημα με τα αποθέματα και έπρεπε να το λύσουμε», υποστηρίζει.
Εντούτοις, καθώς πλησιάζει στο τέλος της θητείας του στο αξίωμα -αναμένεται να αποχωρήσει στα τέλη Ιουνίου- η διοίκησή του αντιμετωπίζει την πιο σκληρή δοκιμασία μετά το ξέσπασμα της κρίσης. Η βουτιά των τιμών του αργού πετρελαίου, τον περασμένο Ιούλιο, από τα σχεδόν 150 δολάρια το βαρέλι στα 50 δολάρια, σήμερα ασκεί τεράστιες πιέσεις στον τομέα.
Στα 10 δολάρια το βαρέλι
Αναλυτές της Bernstein Research έχουν υποστηρίξει πως ή το καθαρό κέρδος ανά βαρέλι πετρελαίου ή το ισοδύναμο φυσικού αερίου, των μεγάλων ομίλων είναι πιθανό να έχει πέσει, στο α΄ τρίμηνο του έτους, σε νέα χαμηλά της τελευταίας δεκαετίας. Στην πραγματικότητα, η πετρελαϊκή βιομηχανία έχει επιστρέψει στην εποχή που η τιμή του μαύρου χρυσού ήταν 10 δολάρια το βαρέλι, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα πολλές μεγάλες εταιρείες του τομέα -στις οποίες δεν συγκαταλέγεται η Shell- να υποχρεωθούν συγχωνευθούν για να μειώσουν το κόστος λειτουργίας τους. Σήμερα, οι ανησυχίες δεν εστιάζονται στην επιβίωση της Shell αλλά στις μακροπρόθεσμες προοπτικές της. Υπάρχει κίνδυνος η συμπίεση που υφίστανται τα οικονομικά της εταιρείας να ματαιώσει τις επενδύσεις για την εκτέλεση νέων έργων που θα αποτελούσαν τις επόμενες πηγές ανάπτυξής της. Οπως το θέτει ο κ. βαν ντερ Βιρ: «Να επενδύσεις, ή να μην επενδύσεις; Αυτό είναι το ερώτημα που με απασχολεί». Εως τώρα η απάντηση που έδωσε ο ίδιος ήταν: να επενδύσει.
Η Shell σχεδιάζει αυτόν τον χρόνο να επενδύσει 31 - 32 δισ. δολάρια. Με τις τρέχουσες τιμές του πετρελαίου, ωστόσο, η Shell δεν αντλεί επαρκή ρευστότητα για να χρηματοδοτήσει το επενδυτικό πρόγραμμα και το διανεμόμενο μέρισμά της.
Το έργο της εφαρμογής της επενδυτικής στρατηγικής της εταιρείας, για την ερχόμενη δεκαετία, θα επωμιστεί ο Πέτερ Φόσερ, ο οικονομικός διευθυντής της Shell ο οποίος θα διαδεχτεί τον κ. βαν ντερ Βιρ. «Ενας νέος ηγέτης πρέπει να κάνει νέα πράγματα», λέει ο ίδιος.
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ/FINANCIAL TIMES, 9-10/05/2009)