Επίθεση με στόχο τον ακόμη μεγαλύτερο έλεγχο τα επόμενα χρόνια της τροφοδοσίας της Ευρώπης με ρωσικό φυσικό αέριο, παρά τα αντίθετα σχέδια Βρυξελλών και Ουάσιγκτον, έχει εξαπολύσει η Μόσχα.
Το τελευταίο επεισόδιο αφορά στις τέσσερις συμφωνίες που υπέγραψε την Παρασκευή η Γκάζπρομ στη ρωσική πόλη Σότσι με τις αντίστοιχες εταιρείες χωρών από όπου θα διέλθει ο αγωγός αερίου South Stream. Εκτός από τη συμφωνία με τον ΔΕΦΣΑ (θυγατρική της ΔΕΠΑ) για τη σύσταση της ελληνορωσικής εταιρείας που θα κατασκευάσει και θα εκμεταλλεύεται το τμήμα του αγωγού που θα διέρχεται από Ελλάδα, η Γκάζπρομ υπέγραψε δύο αντίστοιχες συμφωνίες με τη σερβική και βουλγαρική εταιρεία αερίου (σε εκκρεμότητα μένει μόνο η υπογραφή με τους Σλοβένους) και μία ξεχωριστής σημασίας με την ιταλική ΕΝΙ, του βασικού συνεταίρου της στο έργο.
Παρουσία των πρωθυπουργών της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι, η Γκάζπρομ και η ΕΝΙ συμφώνησαν να διπλασιαστεί η δυνατότητα μεταφοράς του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω του υποθαλάσσιου τμήματος του αγωγού που θα περνά κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα. Πρόκειται για τροποποίηση της αρχικής συμφωνίας που προβλέπει ότι από το τέλος του 2015, οπότε και αναμένεται να είναι έτοιμος ο αγωγός, αντί για 31 δισ. κυβικά μέτρα, ο αγωγός θα «γεμίζει» με 63 δισ. κ.μ. τον χρόνο.
Με άλλα λόγια, οι ρωσικές εξαγωγές αερίου στην Ε.Ε. των 27 μελλοντικά, αντί να περιοριστούν, θα αυξηθούν. Και αυτό καθώς από του χρόνου η Γκάζπρομ αρχίζει την κατασκευή και του λεγόμενου Βορείου Ρεύματος (Νord Stream) που θα προμηθεύει με ρωσικό φυσικό αέριο (30 δισ. κ.μ.) τη Γερμανία μέσω της Βαλτικής.
Έτσι, ενώ το 2007 οι ρωσικές εξαγωγές έφτασαν τα 116 δισ. κ.μ. (στοιχεία του οργανισμού Εurogas), καλύπτοντας το 23% της κατανάλωσης της Ε.Ε., είναι πολύ πιθανό σε πέντε, έξι χρόνια από σήμερα να ανέρχονται σε πάνω από 200 δισ. κ.μ. και να κατέχουν μερίδιο 40% της ευρωπαϊκής κατανάλωσης, παρά την περί του αντιθέτου βούληση Βρυξελλών και Ουάσιγκτον...
Ματ και με το αζέρικο αέριο
Δείγμα του πόσο συντονισμένα κινούνται οι Ρώσοι στην ενέργεια είναι ότι την ώρα που Ελλάδα, Σερβία και Βουλγαρία υπέγραφαν στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας τις συμφωνίες για την κατασκευή των τμημάτων του αγωγού South Stream, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Γκάζπρομ Αλεξάντρ Μεντβέντεφ δήλωνε από τη Μόσχα ότι «είμαστε έτοιμοι να αγοράσουμε το σύνολο των ποσοτήτων από το αζέρικο κοίτασμα αερίου Σαχ Ντενίζ 2».
Καθώς το συγκεκριμένο κοίτασμα φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, που θα είναι εκμεταλλεύσιμο από το 2016 και μετά, αποτελεί μέχρι τώρα τη μοναδική πιθανή πηγή τροφοδοσίας για τους δυτικών συμφερόντων αγωγούς Νabucco και Τουρκίας- ΕλλάδαςΙταλίας (ΤGΙ), η δήλωση του Ρώσου αξιωματούχου δείχνει, σύμφωνα με τα ξένα μέσα ενημέρωσης, την «πρόθεση της Μόσχας να κάνει ματ σε κάθε προσπάθεια παράκαμψής της, στερώντας τους δύο αγωγούς από το μοναδικό διαθέσιμο καύσιμο που θα τους έκανε βιώσιμους».
Όπως έλεγαν δε και κύκλοι της ελληνικής αντιπροσωπείας που παρέστη στο Σότσι με επικεφαλής τον υπουργό Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη, δεν αποκλείεται τελικά ο αγωγός Τουρκίας- Ελλάδας- Ιταλίας (ΤGΙ) να λειτουργήσει, και να μεταφέρει αζέρικο αέριο αλλά που θα του το... προμηθεύουν οι Ρώσοι.
Επέκταση της συμφωνίας
Αναφορικά με τη χάραξη του S. Stream επί ελληνικού εδάφους, θα πρέπει να αναμένουμε τη μελέτη. Δεν αποκλείεται, πάντως, το τμήμα του επί ελληνικού εδάφους καθώς και το υποβρύχιο προς την Ιταλία να συνενωθούν με τον ΤGΙ. Στο περιθώριο των όσων συνέβησαν στο Σότσι συμφωνήθηκε σε συνάντηση που είχε ο κ. Χατζηδάκης με τον πρόεδρο της Γκάζπρομ Αλεξέι Μίλερ να αρχίσουν άμεσα οι διαπραγματεύσεις για την επέκταση της συμφωνίας μεταξύ ελληνικής και ρωσικής πλευράς για την προμήθεια φυσικού αερίου μετά το 2016, οπότε λήγει η τρέχουσα σύμβαση.
(Από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 18/05/2009)