Την εμμονή της ΕΕ στην διατήρηση της ισχύος στον Ενεργειακό Χάρτη, παρά τις αντιρρήσεις της Ρωσίας επανέλαβε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ρωσίας που διεξήχθη εχθές και σήμερα στο Χαμπάροφσκ στη Ρωσική Άπω Ανατολή. Παράλληλα, ο Ρώσος πρόεδρος Μεντβέντεφ υπαινίχθηκε την πιθανότητα νέας κρίσης στο φυσικό αέριο,λόγω της οικονομικής αδυναμίας του Κιέβου, αλλά και εξέφρασε τις επιφυλάξεις της Μόσχας για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Ανατολική Σύμπραξη».
«Δεν θα πρέπει να απορρίψουμε τις συμφωνίες που ήδη υπάρχουν εδώ και δεκαετίες. Είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε τις προτάσεις της Ρωσίας αλλά οικοδομώντας πάνω στις υπάρχουσες συμφωνίες», δήλωσε σήμερα ο κ. Μπαρόζο, ενώ είχαν προηγηθεί δηλώσεις του Ρώσου προέδρου Ντιμίτρι Μεντβέντεφ ότι η χώρα του δεν συμμετέχει ούτε προτίθεται να συμμετάσχει στο Χάρτη της Ενέργειας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Χάρτης της Ενέργειας υπογράφηκε το 1991 μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου από 51 κράτη με στόχο την προώθηση της ενεργειακής σύμπραξης της Ε.Ε. με τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης και τις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Τελικώς, η Ευρωπαϊκή Συνθήκη του Χάρτη της Ενέργειας, που υπογράφηκε το 1994 από 49 χώρες και την ΕΕ, ουδέποτε επικυρώθηκε από τη Ρωσία. Σκοποί της συνθήκης είναι η βελτίωση της ασφάλειας των ενεργειακών προμηθειών και η αύξηση της παραγωγής, της μεταφοράς και της διανομής της ενέργειας.
Υπαινιγμοί Μεντβέντεφ για Νέα Κρίση με την Ουκρανία
Υπαινισσόμενος ότι μία νέα κρίση φυσικού αερίου μπορεί να βρίσκεται εν όψει, ο κ. Μεντβέντεφ δεν παρέλειψε να αμφισβητήσει την ικανότητα της Ουκρανίας να πληρώσει τις αγορές ποσοτήτων που έχει συμφωνήσει. Κάλεσε, επίσης, την ΕΕ να βοηθήσει το Κίεβο, σε σύμπραξη με τη Ρωσία, ώστε να διασφαλιστεί η συνέχιση της παράδοσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι, παρ’ ότι η Ουκρανία έχει υπογράψει το Χάρτη, «αγνόησε» αυτόν και τις συμφωνίες που τον συνοδεύουν τη στιγμή της κρίσης με το φυσικό αέριο στις αρχές του 2009.
«Έχουμε αμφιβολίες για την ικανότητα καταβολής των πληρωμών της Ουκρανίας», δήλωσε συγκεκριμένα ο Ρώσος πρόεδρος. «Σε αυτή την περίπτωση, οι εταίροι βοηθούν τους εταίρους τους και εμείς είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε το ουκρανικό κράτος αλλά θα θέλαμε η ΕΕ να υποστηρίξει σημαντικό μέρος του έργου αυτού», είπε υπογραμμίζοντας ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν «συμφέρον» να εγγυηθούν την ενεργειακή ασφάλεια.
Η «Ανατολική Σύμπραξη» (Eastern Partnership)
Άλλο ένα σημείο τριβής στις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας, το οποίο εθίγη κατά την διάρκεια της συνόδου κορυφής στο Χαμπάροφσκ ήταν το ζήτημα της «Ανατολικής Σύμπραξης» (Eastern Partnership). Όπως δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Χαβιέρ Σολάνα σε συνέντευξη Τύπου, με το πέρας της συνόδου, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί τη συμμετοχή της Ρωσίας στο ευρωπαϊκό αυτό πρόγραμμα σύμπραξης της Ε.Ε. με τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, για το οποίο η Μόσχα εκφράζει ανησυχία, τονίζοντας ότι «θέλουμε η Ρωσία να συμμετάσχει στα προγράμματα της ανατολικής σύμπραξης».
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ προειδοποίησε από την πλευρά του για μετατροπή της «Ανατολικής Σύμπραξης» που εγκαινίασε η ΕΕ με τις έξι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης σε «αντιρωσική συμμαχία». Αν και δήλωσε ότι κάθε σύμπραξη είναι καλύτερη από μια σύγκρουση, πρόσθεσε, στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τους ηγέτες της ΕΕ, ότι «είμαστε ενοχλημένοι από το γεγονός ότι ορισμένες χώρες προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη δομή ως μια σύμπραξη εναντίον της Ρωσίας».
«Δεν θέλουμε η ανατολική σύμπραξη να μετατραπεί σε σύμπραξη κατά της Ρωσίας», επανέλαβε.
Από την άλλη, πρόεδρος της Τσεχίας Βάτσλαβ Κλάους, η χώρα του οποίου ασκεί την προεδρία της ΕΕ, αναφέρθηκε στο «θετικό χαρακτήρα» της Σύμπραξης αυτής, λέγοντας ότι «δεν κατευθύνεται εναντίον κανενός, και βεβαίως όχι εναντίον της Ρωσίας».
Υπενθυμίζεται ότι η «Ανατολική Σύμπραξη» (Eastern Partnership) της ΕΕ με τη Λευκορωσία, την Ουκρανία, τη Μολδαβία, τη Γεωργία, την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν έχει στόχο την ενίσχυση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και των χωρών αυτών.