Σε συνέχεια συνάντησης εργασίας με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Naftogaz Ukrainy, Oleg Dubina, σχετικά με τις πληρωμές των παραδόσεων ρωσικού φυσικού αερίου προχθές στη Μόσχα, ο Alexei Miller, Πρόεδρος της Διοικητικής Επιτροπής της Gazprom, δήλωσε τα ακόλουθα:
«Θεωρούμε πάρα πολύ σοβαρή την κατάσταση που επικρατεί με τις πληρωμές για τις προμήθειες ρωσικού αερίου στην Ουκρανία που αντιστοιχούν στο μήνα Μάιο. Εάν υπάρχει διακοπή στις πληρωμές της Ουκρανίας, η Gazprom διατηρεί το νόμιμο δικαίωμα να προχωρήσει εφαρμογή σχήματος 100% προπληρωμής στο μέλλον»
Ο Sergei Kupriyanov, εκπρόσωπος Τύπου της Gazprom, πρόσθεσε: «Καίριο ζήτημα στην παρούσα φάση αποτελεί η έγκαιρη και πλήρης καταβολή των πληρωμών για το ρωσικό φυσικό αέριο, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου που χρειάζεται η Ουκρανία για την τροφοδότηση των υπόγειων αποθηκευτικών εγκαταστάσεων. Οι πληροφορίες που παρουσιάστηκαν στην Gazprom κατά τη διάρκεια της συνάντησης κατέδειξαν τη δεινή οικονομική κατάσταση της ουκρανικής εταιρείας και για μία ακόμη φορά επιβεβαίωσαν ότι τα ερωτήματα που προκύπτουν σε σχέση με την ικανότητα της Ουκρανίας να πληρώσει για το ρωσικό φυσικό αέριο είναι βάσιμα. Η Naftogaz Ukrainy αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες για καταβολή των οφειλών της που αντιστοιχούν στο μήνα Μάιο».
Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση της Gazprom, η τελευταία αποτελεί μια εμπορική επιχείρηση που συνεργάζεται με τη Naftogaz Ukrainy βάσει συγκεκριμένων εμπορικών συμφωνιών και, ως εκ τούτου, έχει κάθε λόγο να ενεργήσει ακολουθώντας το πλαίσιο αυτών των συμφωνιών. Αυτό σημαίνει, όπως επισημαίνει η ανακοίνωση,ότι αν οι Ουκρανοί αδυνατούν να πληρώσουν για το παρεχόμενο φυσικό αέριο, η Gazprom μπορεί αυτόματα να εφαρμόσει μια 100% απαίτηση προκαταβολής στο μέλλον.
Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι ο Όμιλος της Gazprom αντιλαμβάνεται πλήρως τη σημασία αυτού του προβλήματος για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και ήδη καταδεικνύει την πολύ καλή του θέληση, ενεργώντας τα μέγιστα για την αποτροπή μίας άλλης κρίσης. Προς επίρρωσιν των επιχειρημάτων της, η Gazprom αναφέρει ότι εφέτος ήδη επέτρεψε στην Ουκρανία να λάβει προπληρωμή για τη διαμετακόμιση του αερίου και αποφάσισε να μην επιβάλλει κυρώσεις στη Naftogaz για την παραβίαση των όρων της συμφωνίας από τον Ιανουάριο-Απρίλιο, που σχετίζονται με την ελάχιστη ποσότητα του αερίου που αγόρασε.
Για το λόγο αυτό, η Gazprom καλεί και τις ευρωπαϊκές εταιρείες-εταίρους της να δείξουν ουσιαστικό ενδιαφέρον για την πρόληψη των οικονομικών δυσκολιών της ουκρανικής εταιρείας, εξέλιξη η οποία αφορά τόσο στη Ρωσία όσο και την ΕΕ και τα κράτη-μέλη της, καθώς διακυβεύεται από την μία πλευρά η αξιοπιστία των προμηθειών φυσικού αερίου από τη Ρωσία και από την άλλη η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Σε αυτή την κατάσταση η ανακοίνωση της Gazprom αναφέρει ότι τα όργανα της ΕΕ θα αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί για την κατάσταση και δεν θα υπεκφύγουν των πιθανών δυσκολιών όπως έκαναν και κατά τη διάρκεια της διαμετακομιστικής κρίσης που προέκυψε στην Ουκρανία στις αρχές Ιανουαρίου 2009. «Πρέπει να δραστηριοποιηθούμε και να εργαστούμε από κοινού για την αναζήτηση τρόπων επίλυσης του συγκεκριμένου προβλήματος», συμπληρώνει η ανακοίνωση.
Προστίθεται, επίσης, ότι : «Αυτή η τελευταία κατάσταση με την Ουκρανία επιβεβαιώνει για μια ακόμη φορά την επιτακτική ανάγκη διαφοροποίησης των οδών διαμετακόμισης αερίου. Η κατασκευή νέων αγωγών φυσικού αερίου (South Stream, Nord Stream) θα μειώσει σημαντικά τους διαμετακομιστικούς κινδύνους, ενώ ταυτόχρονα θα ενισχύσει τη Ρωσία ως αξιόπιστο προμηθευτή προς το συμφέρον όλων των μερών-προμηθευτών, πελατών και τελικών καταναλωτών. Η ΕΕ πρέπει να δράσει αποφασιστικά προκειμένου να διευκολυνθεί η ολοκλήρωση των έργων αυτών».
Όσον αφορά τα γεγονότα που προηγήθηκαν, η ανακοίνωση της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου αναφέρει :
«H Naftogaz Ukrainy κατόρθωσε να προχωρήσει σε πληρωμή μόνο του ενός τρίτου από το οφειλόμενο ποσό για το μήνα Απρίλιο. Ο Όμιλος Gazprom, προκειμένου να επιτρέψει στην ουκρανική εταιρεία να πληρώσει τη συνολική της οφειλή για το αέριο που προμηθεύτηκε, προχώρησε σε επιπρόσθετη προκαταβολή για τη διαμετακόμιση αερίου μέσω της Ουκρανίας, η οποία κάλυψε την οφειλή της Naftogaz, για το μήνα Απρίλιο. Λαμβάνοντας υπ όψιν την προκαταβολή που αποδόθηκε τον Ιανουάριο με το ποσό του 1,7 εκατομμυρίων δολαρίων, η Gazprom έχει πλέον καταβάλει πλήρως το κόστος για τη διαμετακόμιση του αερίου μέσω της Ουκρανίας, για το 2009. Το όριο των φετινών προκαταβολών έχει ήδη εξαντληθεί.
Αυτό που κάνει την κατάσταση πιο δύσκολη στη δεδομένη στιγμή είναι το γεγονός ότι η ουκρανική εταιρεία από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο πούλησε σημαντικά μεγαλύτερη ποσότητα αερίου στους εγχώριους καταναλωτές σε σχέση με την ποσότητα που αγόρασε από την Gazprom, αντλώντας αέριο από τους υπόγειους χώρους αποθήκευσης της. Λόγω της εποχιακής ιδιομορφίας της αγοράς, η κατανάλωση αερίου θα μειωθεί αυτό το καλοκαίρι και οι πληρωμές στον προμηθευτή – τη Naftogaz Ukrainy – θα μειωθούν και αυτές μαζί. Η Naftogaz θα παρατηρήσει πτώση των εσόδων της, ενώ τα έξοδα της θα αυξηθούν.
Επιπροσθέτως της τρέχουσας προμήθειας, η Naftogaz θα πρέπει να αγοράσει και να αντλήσει περίπου 19 bcm αερίου μέσα στις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις έτσι, ώστε να προετοιμαστεί για το χειμώνα. Η εν λόγω ποσότητα αερίου δεν θα αφορά μόνο στην εγχώρια κατανάλωση εντός της Ουκρανίας, αλλά και στην ικανοποίηση των υποχρεώσεων της ουκρανικής εταιρείας για τη μεταφορά ρωσικού αερίου στην Ευρώπη.
Οι υπόγειοι αποθηκευτικοί χώροι της Ουκρανίας είχαν σχεδόν αδειάσει στις αρχές του Ιανουαρίου, όταν η Ουκρανία αντλούσε ένα ελάχιστο ποσό, από το ακριβότερο (κατά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή) ρωσικό αέριο. Ο ανεφοδιασμός των αποθηκευτικών χώρων αποτελεί θεμελιώδη υπόθεση τόσο για την εγχώρια κατανάλωση τον επερχόμενο χειμώνα όσο και για την εγγύηση της διαμετακόμισης του αερίου προς την Ευρώπη.
Λαμβάνοντας υπόψιν τη σχεδόν μονοπωλιακή θέση της Ουκρανίας στη διαμετακόμιση φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρώπη, γίνεται ξεκάθαρο ότι οι επιπτώσεις των οικονομικών προβλημάτων της Naftogaz δεν περιορίζονται μόνο στη Naftogaz και στο μέτοχό της – το ουκρανικό κράτος – αλλά αφορά και στην Ευρώπη ως σύνολο».