Τι προσδοκά ο Ερντογάν από την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες; Το
ερώτημα είναι περισσότερο ρητορικό, καθώς η απάντηση είναι κάτι
παραπάνω από σαφής: Η παρουσία του στην έδρα της Ε.Ε. υπενθυμίζει με
τον πιο βαρύνοντα τρόπο ότι η Τουρκία παρακάμπτει την Ρητορεία της
Ειδικής Σχέσης που προβάλλει κατά κύριο λόγο ο Σαρκοζί και
δευτερευόντως η Μέρκελ και προσπαθεί να κερδίσει επικοινωνιακά και
ουσιαστικά στο πεδίο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Στην Αγκυρα είναι σαφές ότι υπάρχει η βεβαιότητα ότι καμιά
χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ούτε καν η Γαλλία του Σαρκοζί δεν θα
αναλάβει το κόστος μιας απόπειρας παγώματος ή διακοπής των ενταξιακών
διαπραγματεύσεων, καθώς μια παρόμοια πρωτοβουλία θα προκαλούσε
αναστάτωση των ήδη ρευστών και οριακών ενδοευρωπαϊκών ισορροπιών. Για
διαφορετικούς λόγους μια πλειοψηφική μερίδα των 27- από τη Βρετανία και
τη Σουηδία μέχρι την Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Κύπρο αλλά
και άλλες χώρες- δεν θα ήθελε διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Με τα παραπάνω δεδομένα προτεραιότητα της Τουρκίας είναι να
καταστήσει δυσχερή, αν όχι αδύνατη, την προσπάθεια περιορισμού της
διαπραγμάτευσης μόνον στα κεφάλαια που θα μπορούσαν να αντιστοιχούν σε
μια Ειδική Σχέση. Για τη επίτευξη του στόχου αυτού υπάρχει μία και μόνη
επιλογή η συμμόρφωση της Αγκυρας με όλες τις υποχρεώσεις που έχει
αναλάβει απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση από τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις
μέχρι και την εξομάλυνση των σχέσεών της με τη Λευκωσία.
Ετσι μπορούμε να θεωρήσουμε ως βέβαιο ότι μέχρι το τέλος του χρόνου
ο Ερντογάν θα πράξει ό,τι είναι δυνατόν ώστε σε επικοινωνιακό
τουλάχιστον επίπεδο η τουρκική πλευρά να εμφανίζεται ως ο παράγων που
επιθυμεί την επίλυση του Κυπριακού.
Χωρίς το «αγκάθι» της εισβολής-κατοχής και της μη τήρησης των
ανειλημμένων υποχρεώσεών της απέναντι στη Λευκωσία, η Αγκυρα θα φέρει
σε ιδιαίτερα δυσχερή σχέση τη γαλλική διπλωματία, καθώς στην περίπτωση
αυτή το Παρίσι θα πρέπει να αναλάβει εξ ολοκλήρου την ευθύνη για το
πάγωμα των επίμαχων κεφαλαίων της ενταξιακής διαπραγμάτευσης, αλλά και
ταυτόχρονα το κόστος σοβαρών τριβών με μια σειρά Ευρωπαίων εταίρων αλλά
και με τις ΗΠΑ.
Επιπλέον ο Σαρκοζί, αλλά και όλοι όσοι αναφέρονται στην Ειδική
Σχέση, θα πρέπει να περιγράψουν το περιεχόμενό της, καθώς μέχρι στιγμής
αρκούνται σε νεφελώδεις γενικολογίες.
Με δύο λόγια, αυτό που επιθυμεί ο Ερντογάν είναι να
επαναεπιβεβαιώσει την αξιοπιστία και τη δυναμική της ενταξιακής
διαπραγμάτευσης εν αναμονή σημαντικών ενδοευρωπαϊκών εξελίξεων: Την
επικύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας και την υλοποίηση των προνοιών
της, αλλά κυρίως τη διαμόρφωση μετά το τέλος της κρίσης και της ύφεσης
των νέων ενδοευρωπαϊκών συσχετισμών.
Στην προσπάθειά του να περιφρουρήσει την ενταξιακή διαπραγμάτευση, ο
Ερντογάν έχει βρει ήδη αρωγό την επερχόμενη σουηδική Προεδρία, η οποία
θα κάνει ό,τι μπορεί για να διευκολύνει τις κινήσεις του.
Δεν βρισκόμαστε στο 1997, όταν ο οργισμένος Γιλμάζ αποχωρούσε από τη
συνάντηση του Λουξεμβούργου. Η έναρξη της ενταξιακής διαπραγμάτευσης το
2005 δεν εγγυάται αίσιο τέλος, αλλά δίχως αμφιβολία κατέστησε
απαγορευτικό το κόστος του κλεισίματος της προοπτικής της πλήρους
ένταξης της Τουρκίας.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 26/06/2009)