Σήμερα ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα αναμένεται να μιλήσει σε ηγέτες κρατών για τις κλιματικές αλλαγές στο πλαίσιο μιας έκτακτης συνόδου του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη την παραμονή της 64ης Γενικής Συνόδου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Ολες οι χώρες του κόσμου εργάζονται τώρα σκληρά για να διαπραγματευθούν μια νέα διεθνή συμφωνία με στόχο την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών.
Οι κλιματικές αλλαγές είναι μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα. Ηδη οι επιπτώσεις της είναι εμφανείς και οι συνέπειες σφοδρές. Η Αρκτική εξαφανίζεται πιο γρήγορα απ΄ ό,τι αναμενόταν. Οι παγετώνες της Γροιλανδίας συρρικνώνονται. Η στάθμη της θάλασσας απειλεί να ανέβει σε υψηλότερα επίπεδα από τα αναμενόμενα. Και τα αποθέματα νερού βρίσκονται σε διαρκή κίνδυνο εξαιτίας των παγόβουνων που λιώνουν, καθώς και των ακραίων καιρικών συνθηκών, όπως η ξηρασία και οι πλημμύρες. Αυτές οι αλλαγές συνιστούν απειλή όχι μόνο για το περιβάλλον αλλά και για την ασφάλεια και τη σταθερότητα.
Η επιστήμη στέλνει ένα απλό και αποφασιστικό μήνυμα: όλες οι χώρες θα πρέπει να συνεργαστούν για να καταπολεμήσουν τις κλιματικές αλλαγές. Η ώρα για δράση έφθασε.
Ο πρόεδρος Ομπάμα γνωρίζει ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να έχουν ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια προσπάθεια καταπολέμησης των κλιματικών αλλαγών. Γνωρίζουμε ότι η μείωση στις εκπομπές ρύπων των ΗΠΑ είναι απαραίτητη για την επίτευξη λύσης σε παγκόσμιο επίπεδο και γι΄ αυτόν τον λόγο οι ΗΠΑ θα ηγηθούν στην προσπάθεια διαμόρφωσης μιας καθαρής ενεργειακής οικονομίας στον 21ο αιώνα.
Οσον αφορά τις κλιματικές αλλαγές, ο πρόεδρος Ομπάμα οδηγεί τις ΗΠΑ προς νέα κατεύθυνση. Ο πρόεδρος κάλεσε το αμερικανικό Κογκρέσο να αναπτύξει ολοκληρωμένες νομοθετικές ρυθμίσεις για την περικοπή των εκπομπών αυτών κατά 14% από τα επίπεδα του 2005 ως το 2020, και κατά 83% ως το 2050. Ενα νομοσχέδιο έχει ήδη περάσει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και οδεύει προς το Κογκρέσο. Το πρόγραμμα για την αναθέρμανση της οικονομίας για το οποίο έχει μιλήσει ο πρόεδρος Ομπάμα περιλαμβάνει περισσότερα από 80 δισ. δολάρια για καθαρότερη ενέργεια. Και τα προσφάτως καθιερωθέντα πρότυπα για τα αυτοκίνητα θα ενισχύσουν την οικονομία καυσίμων και θα μειώσουν τις εκπομπές.
Από την περιβαλλοντική προοπτική, τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά περιβαλλοντικά σχέδια είναι συγκρίσιμα και οδηγούν προς μείωση των ρύπων με τρόπο που να είναι συμβατός με την επιστήμη. Αντί να συζητούμε για αμελητέες διαφορές ανάμεσα στις ευρωπαϊκές και στις αμερικανικές πολιτικές, είναι πολύ πιο καίριο να συνεργαστούμε για να προλάβουμε την ανεξέλεγκτη αύξηση των εκπομπών ρύπων στις αναδυόμενες οικονομίες.
Για να διατηρήσουμε έναν ασφαλή και βιώσιμο πλανήτη, όλα τα κορυφαία σε εκπομπές ρύπων κράτη θα πρέπει να ενωθούν και να δράσουν έντονα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να περιορίσουμε την κλιματική αλλαγή. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας υπολογίζει ότι το 97% της αύξησης των εκπομπών ρύπων στο μέλλον θα προέλθει από τον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Οι ΗΠΑ ακολουθούν μια παγκόσμια στρατηγική για να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή μέσω της Συνόδου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (UΝFCCC), του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ και σημαντικών διμερών σχέσεων.
Για να επιτευχθεί μια διεθνής συμφωνία προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή όλα τα κράτη θα πρέπει να έχουν ενεργό ρόλο. Οι ανεπτυγμένες χώρες πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές τους αισθητά ως το 2020 σε απόλυτη βάση. Ασχέτως αν η βάση αυτή είναι το 2005 ή το 1990, η αρχή παραμένει η ίδια. Οι μεγάλες αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να δράσουν με τέτοιον τρόπο ώστε να μειωθούν οι εκπομπές τους ως το 2020 σε μια σχετική βάση συγκριτικά με τον συνηθισμένο δρόμο που ακολουθούσαν ως τώρα. Επίσης, άλλες αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να επικεντρωθούν στο πώς θα ετοιμάσουν σχέδια ανάπτυξης με χαμηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα- με την παροχή ανάλογης οικονομικής και τεχνικής υποστήριξης όπου αυτή χρειάζεται- για να οδηγηθούν σε έναν μακροπρόθεσμο δρόμο ανάπτυξης. Είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι όποια νέα συμφωνία επιτευχθεί δεν θα απαιτεί από τις αναπτυσσόμενες χώρες να παίρνουν μέτρα τα οποία θα πνίξουν τη δυνατότητά τους να αναπτυχθούν. Εν τέλει, μια συμφωνία για τις κλιματικές αλλαγές δεν θα πρέπει να επικεντρώνεται μόνο στο πώς θα μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αλλά και στο πώς θα ανοίξει έναν δρόμο που οδηγεί στη βιώσιμη ανάπτυξη. Ο μόνος δρόμος είναι η καθαρή ενεργειακή ανάπτυξη. Για να διευκολύνουμε αυτόν τον δρόμο, τα κράτη με αυξημένες δυνατότητες θα πρέπει να είναι έτοιμα να αναπτύξουν και να διαδώσουν μορφές τεχνολογίας στα κράτη που θα τις χρειάζονται. Αν συνεργαστούμε, η προσπάθεια για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας καθαρής ενεργειακής οικονομίας μπορεί να προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες, να προσελκύσει επενδύσεις, να αποφέρει οικονομική ανάπτυξη και να δημιουργήσει ευκαιρίες εργασίας σε ολόκληρο τον κόσμο.
Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές μελέτες, οι πιέσεις από τις κλιματικές αλλαγές θα δημιουργήσουν ένα μέλλον γεμάτο προκλήσεις. Πόλεις όπως το Λος Αντζελες και η Αθήνα θα υποφέρουν συχνότερα από θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου. Τουριστικοί προορισμοί όπως η Κρήτη και η Χαβάη θα επωφεληθούν από μεγαλύτερες σε διάρκεια τουριστικές περιόδους, αλλά πολλές αγροτικές περιοχές θα υποφέρουν από μειωμένες βροχοπτώσεις. Δασικές εκτάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο θα υποφέρουν από αυξημένες πυρκαϊές σαν και αυτές που βιώσαμε και στις δύο χώρες μας αυτό το καλοκαίρι κοντά στο Λος Αντζελες και στην Αθήνα. Ενωμένοι έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα μέλλον με προκλήσεις.
Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πολλούς κοινούς στόχους για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών και για την ανάπτυξη μακροπρόθεσμων στρατηγικών για την προστασία του περιβάλλοντος. Οι ΗΠΑ είναι σαφείς όσον αφορά την πρόθεσή τους να εξασφαλίσουν μια ισχυρή διεθνή συμφωνία, και είμαι σίγουρος ότι μαζί μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση της αλλαγής του κλίματος.
Ο κ. Ντάνιελ Σπέκχαρντ είναι πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα.
(Από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 22/09/2009)