Χθες, η κυβέρνηση Ομπάμα ενεπλάκη στην πιο σημαντική διαβούλευση με το Ιράν από την εποχή της Ισλαμικής Επανάστασης, το 1979. Το Ιράν, σήμερα, έχει αυξήσει το σε χαμηλό ποσοστό εμπλουτισμένο ουράνιο κατά δέκα φορές σε σχέση με το 2007, ποσότητα που είναι αρκετή για την εν δυνάμει παραγωγή τουλάχιστον μιας ατομικής βόμβας, μετά από περαιτέρω διαδικασία εμπλουτισμού.
Οι εξελίξεις αυτές είναι δυσοίωνες. Όμως, μετά από χρόνια τριβών και διατλαντικών διαφωνιών, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους προσέρχονται στις διαπραγματεύσεις από θέσεις σχετικής ισχύος και ενότητας. Η Τεχεράνη βρίσκεται σε θέση άμυνας -καθώς πιάστηκε να εξαπατά με την αποκάλυψη της ύπαρξης εγκατάστασης εμπλουτισμού στο Κομ. Σε αντίθεση δε με ό,τι συνέβαινε με τον πόλεμο στο Ιράκ, ΗΠΑ και Ευρώπη δείχνουν να διαβάζουν πλέον από το ίδιο εγχειρίδιο, ενώ και η Ρωσία μοιάζει να είναι πιο ανοιχτή στην επιβολή περαιτέρω κυρώσεων.
Στο εσωτερικό του Ιράν, η οικονομία του βρίσκεται σε κακά χάλια εξαιτίας της κακοδιαχείρισης, της μείωσης των τιμών του πετρελαίου και τις επιπτώσεις από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Οι τράπεζες και τα συναλλαγματικά αποθέματα βρίσκονται σε υποχώρηση. Το ταμείο που υποτίθεται ότι θα περιείχε δισεκατ. δολάρια από τις πωλήσεις πετρελαίου έχει στεγνώσει. Η αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων του περασμένου Ιουνίου έχει εντείνει την κρίση. Η ελίτ της χώρας είναι διχασμένη και η νομιμοποίηση του καθεστώτος αμφισβητείται ανοιχτά, όσο ποτέ άλλοτε στο παρελθόν.
Είναι ζωτικής σημασίας η προσπάθεια να βρούμε μια διπλωματική διέξοδο στην κρίση. Και επιτέλους, η διεθνής κοινότητα είναι σε θέση να επιβάλει στο Ιράν να επιλέξει ανάμεσα σε δύο σενάρια: είτε να μετατραπεί σε μια χώρα-παρία ή να συνεργαστεί πιο παραγωγικά με την Αμερική και τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο John Kerry είναι Πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 02/10/2009)