Τα πάνω κάτω ήλθαν χθες στις αγορές. Οι δραματικές διακυμάνσεις του δολαρίου τρέλαναν τους επενδυτές. Το αμερικανικό νόμισμα, ενώ υποχωρούσε έναντι του ευρώ και το πετρέλαιο ανέβαινε προσελκύοντας νέα κεφάλαια στις μετοχές των πετρελαϊκών κολοσσών, ξαφνικά άρχισε να ανεβαίνει και να προκαλεί τις αντίθετες κινήσεις. Το ευρώ υποχώρησε ως τα 1,4857 δολάρια και η τιμή του πετρελαίου από τα 81,58 δολάρια το βαρέλι κατρακύλησε ως τα 78,06 δολάρια το βαρέλι. Ωστόσο η πτώση της τιμής του αργού πυροδότησε αυτή τη φορά το ξεπούλημα των ενεργειακών μετοχών και των μετοχών των άλλων εταιρειών, με αποτέλεσμα η Wall Street να χάσει τα αρχικά της κέρδη και να περάσει σε απώλειες.
Ο δείκτης Dow Jones, ενώ αρχικά κέρδιζε γύρω στο 1%, μηδένισε τα κέρδη του και σημείωνε πτώση γύρω στο 0,72% περίπου δύο ώρες πριν από το κλείσιμο των συναλλαγών. Με σημαντική πτώση έκλεισαν όλα τα μεγάλα χρηματιστήρια της Ευρώπης. Το Λονδίνο, η Φραγκφούρτη και το Παρίσι έπεσαν 0,97%, 1,71% και 1,68% αντίστοιχα. Την αρχική ευφορία στη Wall Street έπληξαν επίσης τα προβλήματα της Βank of Αmerica και οι ανησυχίες ότι το Κογκρέσο θα αποφασίσει την επιβολή φόρου στους αγοραστές κατοικιών.
Οι μετοχές της Βank of Αmerica ξεπουλήθηκαν από τις φήμες ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα εξαναγκάσει την τράπεζα να προχωρήσει σε νέα αύξηση κεφαλαίου πουλώντας μετοχές, προκειμένου να επιστρέψει τα κρατικά κεφάλαια που έχει λάβει. Η βουτιά των μετοχών της Βank of Αmericaέφθασε να χάνει γύρω στο 6%παρέσυρε τις μετοχές του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η χθεσινή σημαντική υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου προκάλεσε κάποια ανακούφιση στην Ευρώπη. Η άνοδος του ευρωπαϊκού νομίσματος πάνω από το ενάμισι δολάριο και κυρίως η ανοδική του τάση είχαν αρχίσει να προκαλούν έντονες ανησυχίες για τις συνέπειες που ενδεχομένως να έχει στην εκκολαπτόμενη οικονομική ανάκαμψη της ευρωζώνης. Αν και το κοινό νόμισμα παραμένει ακόμη χαμηλότερα από το peak των 1,60 δολαρίων όπου είχε φθάσει τον Απρίλιο του 2008, παρ΄ όλα αυτά κερδίζει έναντι του δολαρίου σχεδόν 19% από τον Μάρτιο και περίπου 10% έναντι ενός καλαθιού νομισμάτων των εμπορικών εταίρων της Ευρώπης τον περασμένο χρόνο. Η ισχυροποίηση του κοινού νομίσματος είχε αρχίσει να προκαλεί αντιδράσεις στους βιομηχανικούς και εξαγωγικούς κύκλους, αλλά και στους πολιτικούς. Είναι γεγονός ότι ένα ισχυρό ευρώ καθιστά τις εξαγωγές της ευρωζώνης λιγότερο ανταγωνιστικές και τα εισαγόμενα αγαθά στις ΗΠΑ ακριβότερα.
Ο σύμβουλος του προέδρου της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί, ο Ενρί Γκουαΐνό, δήλωσε ότι ο γάλλος πρόεδρος εκτιμά πως το ευρώ στο ενάμισι δολάριο είναι «καταστροφή» για την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Επίσης αρκετοί αναλυτές, ενώ πιστεύουν ότι η ισχυροποίηση του ευρώ είναι απίθανο να φρενάρει την ανάκαμψη των ευρωπαϊκών εξαγωγών, από την άλλη υποστηρίζουν ότι ορισμένες οικονομίες θα πληγούν περισσότερο από τις άλλες. Σύμφωνα με τον Μπεν Μέι της Capital Εconomics, «οι οικονομίες της Β. Ευρώπης και της Ιρλανδίας ειδικότεραενδεχομένως να είναι περισσότερο ευάλωτες στις μεταβολές της ισοτιμίας του ευρώ, καθώς οι εξαγωγές τους, που απευθύνονται σε χώρες εκτός της ευρωζώνης, αποτελούν μεγαλύτερο ποσοστό του συνολικού ΑΕΠ». Ο Μαρκ Τσάντλερ , επικεφαλής νομισμάτων της Βrown Βrothers Ηarriman, επισημαίνει τις ευρύτατες διαφορές οι οποίες υπάρχουν στην απόδοση των οικονομιών που απαρτίζουν τη ζώνη του ευρώ. Και ενώ δοκιμαζόμενες χώρες όπως η Ισπανία και η Ιρλανδία ενδεχομένως επιθυμούν μια υποτίμηση ώστε να καταπολεμήσουν το διαρθρωτικά υψηλό κόστος ανά μονάδα εργασίας- όπως άλλωστε έκαναν πριν από τον ερχομό του ευρώ- δεν το επιθυμεί η Γερμανία.
Αντίθετα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Ζαν-Κλοντ Τρισέ δεν έχει πάρει ως σήμερα μέρος στην αντιπαράθεση για την αξία του ευρώ. Εχει μόνο επαναλάβει τη γνωστή επωδό ότι η αστάθεια στις αγορές συναλλάγματος είναι «ανεπιθύμητη» και έχει υπενθυμίσει στους επενδυτές ότι η κυβέρνηση Ομπάμα έχει υποσχεθεί να διατηρήσει «την πολιτική του ισχυρού δολαρίου».
Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η διστακτικότητα του ευρωτραπεζίτη να δηλώσει ξεκάθαρα την αντίθεσή του στο ισχυρό ευρώ πιθανότατα αντικατοπτρίζει τη συνειδητοποίηση ότι υπάρχουν ελάχιστα περιθώρια για μια κεντρική τράπεζα να σταματήσει την πτώση του δολαρίου χωρίς την προθυμία των αμερικανικών Αρχών.
Πάντως όλο και περισσότερες χώρες- από την Ασία ως τον Καναδά και τη Βραζιλία- προσπαθούν διενεργώντας παρεμβάσεις στις αγορές να συμπιέσουν προς τα κάτω τα εθνικά νομίσματά τους έναντι του δολαρίου.
(Από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 27/10/2009)