«Ενα εκατομμύριο δολάρια;» επανέλαβε με δυσπιστία ο Αντόνιο Βάλντεζ Γκόες, κυβερνήτης του κρατιδίου της Αμάπα στον Αμαζόνιο, όταν του είπα ότι τόσο κοστίζει ένας Αμερικανός στρατιώτης, στο Αφγανιστάν, σε ένα χρόνο. «Αν δεν στέλναμε έναν στρατιώτη στο Αφγανιστάν και σας δίναμε τα χρήματα, τι θα κάνατε μ’ αυτά;» ρώτησα τον κυβερνήτη. «Αν δεν στέλνατε τρεις στρατιώτες», μου απάντησε «τότε θα είχα αρκετά χρήματα, για να απασχολήσω 1.400 φοιτητές του πανεπιστημίου της Αμάπα στη μελέτη για τη διατήρηση της ανάπτυξης στον Αμαζόνιο».
Αν και τέτοιου είδους συζητήσεις είναι παραπλανητικές και κάποιοι πόλεμοι χρειάζεται να γίνουν, εντούτοις αυτές οι συγκρίσεις μας θυμίζουν ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε ορισμένες ανταλλαγές, δεδομένου ότι και άλλα μεγάλα έργα χρειάζονται χρηματοδότηση.
Αν ας υποθέσουμε, η Αμερική αναλάμβανε το κόστος της ειρήνευσης στην Κεντρική Ασία, θα μπορούσε ενδεχομένως η Κίνα να βοηθήσει στη διάσωση του Αμαζονίου και των άλλων τροπικών δασών του κόσμου; Να, μια ιδέα, που θα μπορούσε να θέσει ο πρόεδρος Ομπάμα στο Πεκίνο.
Μια διακυβερνητική ομάδα εργασίας για τη διάσωση των τροπικών δασών έχει υπολογίσει ότι με μια δαπάνη της τάξεως των 30 δισ. δολαρίων θα μπορούσαμε να περιορίσουμε την αποψίλωση των δασών σε περιοχές, όπως η Βραζιλία, η Ινδονησία και το Κονγκό κατά 25% μέχρι το 2015. Στη συνέχεια, η χρηματοδότηση από τις παγκόσμιες αγορές, σε συνδυασμό με πόρους αυτών των ίδιων χωρών, θα μπορούσε να σώσει ένα μεγάλο τμήμα από τα υπόλοιπα. Η Κίνα έχει σήμερα αποθέματα της τάξεως των 2,2 τρισ. δολαρίων. Τι θα έλεγε επ’ αυτού το Πεκίνο; Θα μπορούσε να κάνει ένα βήμα μπροστά και να προσφέρει ορισμένα δημόσια αγαθά στον κόσμο, για μια φορά - όχι με κάποιο άμεσο όφελος, αλλά επειδή θα καθιστούσε τον κόσμο έναν καλύτερο τόπο για όλους.
Βεβαίως, η Αμερική θα έπρεπε και πάλι να πρωτοστατεί σε τέτοιες προσπάθειες. Αλλά, θα έπρεπε να τεθεί τέλος και στην ανεξέλεγκτη ρυπογόνο δράση της Κίνας. Η Κίνα θα έπρεπε να καταβάλει το μερίδιό της -και περισσότερα- από τη στιγμή, που θα επωφεληθεί όσο οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και η Ιαπωνία. Πράγματι, οι υπηρεσίες του ΟΗΕ υπολογίζουν ότι επειδή ακριβώς τα υπάρχοντα τροπικά δάση είναι τόσο μεγάλοι συσσωρευτές διοξειδίου του άνθρακα, αν σταματήσουμε την αποψίλωσή τους, θα εξασφαλίσουμε σημαντική μείωση της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, που ο κόσμος χρειάζεται από σήμερα μέχρι το 2020.
«Και αναπτυσσόμενες χώρες, πλούσιες σε δάση όπως η Βραζιλία, είναι σήμερα έτοιμες να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης τους...» όπως είπε ο Γκλεν Πρίκετ, αντιπρόεδρος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Conservation International και συνταξιδιώτης μου στη Βραζιλία. «Η Βραζιλία έχει αναπτύξει την επιστήμη, την πολιτική θέληση και τους βασικούς κανόνες για τη διατήρηση των τροπικών δασών της. Ωστόσο, αυτό που λείπει από τη Βραζιλία και άλλες χώρες με τροπικά δάση, όπως η Ινδονησία είναι τα κεφάλαια για την ανάπτυξη του απαιτούμενου οικονομικού μοντέλου», πρόσθεσε ο ίδιος.
«Ο κυβερνήτης Βάλντεζ Γκόες έχει προστατεύσει ήδη το 75% του κρατιδίου του, αλλά χρειάζεται περισσότερα κεφάλαια για να εφαρμόσει και να ελέγξει τα νέα προγράμματα ανάπτυξης του” φυσικού καπιταλισμού”».
Τα τροπικά δάση αντιπροσωπεύουν περί το 5% της γήινης επιφάνειας, αλλά φιλοξενούν το 50% των ζώντων ειδών. Η Conservation International έχει ένα σύνθημα: «Ο, τι χάνεται εκεί, γίνεται αισθητό εδώ». Αν χάσουμε ό, τι έχει απομείνει στον Αμαζόνιο, όλοι θα αισθανθούμε τις κλιματικές συνέπειες, την αλλαγή στις βροχοπτώσεις και την απώλεια της βιοποικιλότητας, που εμπλουτίζει τον κόσμο μας. Η Βραζιλία εμφανίζεται έτοιμη να κάνει ό, τι της αναλογεί. Εμείς; Εσύ Κίνα;
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 17/11/2009)