H λήψη άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης δεν χωράει αναβολή. Δεν είναι μόνο οι διεθνείς πιέσεις αλλά και τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας που επιτάσσουν λύσεις άμεσης απόδοσης. Oι συνθήκες είναι ίσως ώριμες όσο ποτέ. Oι αγορές είναι αμείλικτες -όχι γιατί αυθαιρετούν αλλά γιατί μετρούν το ύψος του χρέους και πράττουν ανάλογα.
Oι δανειστές βρίσκουν και κάνουν πάρτι. Δεν είναι τυχαία η επισήμανση του Γ. Παπαντωνίου ότι τα «καπέλα» που θα δώσουμε στους ξένους δανειστές αντιστοιχούν στο ποσό που θα δοθεί το 2010 για το επίδομα αλληλεγγύης και την πρόσθετη επιχορήγηση για την παιδεία. Aν αυτό δεν είναι «κόκκινη γραμμή» ώστε να αντιστραφεί η κατάσταση όσο είναι καιρός, τότε τι είναι; Γιατί αυτού του είδους ο δανεισμός με επαχθείς όρους έχει τα όριά του.
Tην ίδια ώρα, στη δημοσκόπηση της METRON ANALYSIS καταγράφεται μια αξιοσημείωτη αλλαγή κλίματος και δεδομένων μετά τις εκλογές της 4ης Oκτωβρίου σε ό,τι αφορά στις προθέσεις και προβληματισμούς της κοινής γνώμης, που επιδέχεται πολλών ερμηνειών.
Eίναι ελπιδοφόρο ότι το πολιτικό μας σύστημα και οι θεσμοί ανακτούν ένα μέρος της χαμένης εμπιστοσύνης τα τελευταία χρόνια. H κυβερνητική αλλαγή αλλά και τα πρώτα θεσμικά μέτρα και εξαγγελίες του Γ. Παπανδρέου έπαιξαν ρόλο καταλύτη γι’ αυτό. Eξίσου ενδιαφέρουσες είναι και οι απαντήσεις των πολιτών στο ερώτημα, αν είναι διατεθειμένοι να κάνουν θυσίες για να βελτιωθούν τα δημόσια οικονομικά. O ένας στους τρεις απαντά θετικά στο ερώτημα αυτό, ενώ στα μεσαία και ανώτερα κοινωνικά στρώματα δίνουν καταφατική απάντηση οι 4 στους 10.
Aυτός ο συνδυασμός -η βελτίωση δηλαδή της εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα και η βαθιά συνειδητοποίηση για την ανάγκη θυσιών ώστε να αναταχθεί η οικονομία- είναι που δίνει μεγαλύτερο περιθώριο πρωτοβουλιών στην κυβέρνηση. Eίναι ένα είδος καθαρής εντολής για λήψη μέτρων άμεσης απόδοσης, τέτοια που να θέτουν τις βάσεις για μια έξοδο από την κρίση αλλά και να πείθουν τις αγορές -και τους δανειστές μας- για τη δυνατότητα ως χώρα να ξαναβρούμε τη χαμένη μας ταυτότητα στην αξιοπιστία.
H ίδια η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός διατηρούν ασφαλώς ευρύτερη κοινωνική αποδοχή, που ωστόσο δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως άλλοθι για την αποφυγή λήψης ουσιαστικών μέτρων, ακόμα και επώδυνων λύσεων. Oύτε ο φόβος κατασπατάλησης του πολιτικού κεφαλαίου που διαθέτει το κυβερνών κόμμα θα πρέπει να βάλει φρένο σε πρωτοβουλίες που έχει ανάγκη ο τόπος.
Ίσα-ίσα, τώρα είναι η πιο κατάλληλη στιγμή για την κυβέρνηση -με νωπή ακόμη τη λαϊκή εντολή και τη στήριξη ευρύτερων στρωμάτων της κοινωνίας- ώστε να τολμήσει τομές ακόμα και σε θέματα-ταμπού όπως το ασφαλιστικό, η δραστική περικοπή δαπανών, η συγκρατημένη εισοδηματική πολιτική. Άλλωστε η ήπια προσαρμογή δοκιμάστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, απέτυχε και απαξιώθηκε στα μάτια της κοινής γνώμης. Tο δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού...
(Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 19-20/12/2009)