Ενόψει της εκλογικής συντριβής του απερχόμενου προέδρου της
Ουκρανίας Γιουσένκο πλήθος οι αναλύσεις στον διεθνή Τύπο και τα
ειδησεογραφικά πρακτορεία προσπαθούν να εντοπίσουν τα λάθη του τόσο
στις πολιτικές συμμαχίες όσο και στη διαχείριση της οικονομίας για να
κατανοήσουν τα αίτια της χρεοκοπίας της «Πορτοκαλί Επανάστασης» που
πριν από πέντε χρόνια τον έφερε στην εξουσία.
Η χρεοκοπία του Γιουσένκο είναι εν μέρει αποτέλεσμα μιας
αλλοπρόσαλλης πολιτικής συμμαχιών και μιας κακής κυβερνητικής
διαχείρισης. Κατά κύριο λόγο οφείλεται στη στρατηγική του επιλογή να
απομακρυνθεί από τη Μόσχα χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις για
πρόσδεση στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. Η στρατηγική Γιουσένκο ήταν ανιστόρητη
και η σημερινή πραγματικότητα είναι η εκδίκηση της Ιστορίας:
- Μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα η Ρωσία ήταν ένα περίκλειστο κράτος
στις παρυφές της Ευρώπης και έξω από τους ηπειρωτικούς συσχετισμούς
δυνάμενων. Ο Μέγας Πέτρος στις αρχές του αιώνα κατέκτησε την πρόσβαση
στη Βαλτική, συντρίβοντας την ισχύ της Σουηδίας και έκτισε εκεί τη νέα
πρωτεύουσα, την Αγία Πετρούπολη, και στα τέλη του αιώνα η Μεγάλη
Αικατερίνη κατέκτησε την πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα συντρίβοντας την
οθωμανική αυτοκρατορία. Από τότε η Ρωσία είναι μεγάλη δύναμη στους
ευρωπαϊκούς και στους παγκόσμιους συσχετισμούς.
- Με την πρόσβαση στη Βαλτική συρρικνωμένη μετά την απόσχιση της
Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας η διατήρηση της επιρροής της
Μετασοβιετικής Ρωσίας στην Ουκρανία ήταν υπαρξιακή πρόκληση. Απόσπαση
της Ουκρανίας από την προνομιακή επιρροή της Μόσχας νοείται μόνον σε
σενάρια ήττας και συντριβής της ρωσικής ισχύος: Το επεχείρησε μια φορά
η Γερμανία με τη Συνθήκη του Μπρεστ Λιτόφσκ το 1918 και το πέτυχε
πρόσκαιρα ως τακτική υποχώρηση των περικυκλωμένων Μπολσεβίκων, και το
επεχείρησε ξανά ο Χίτλερ το 1941 ως κύριο στόχο της επίθεσής του κατά
της ΕΣΣΔ.
- Η επένδυση των ΗΠΑ στον Γιουσένκο μετά την πολιτική αναταραχή του
2004-2005 στην Ουκρανία ήταν μια στήριξη χωρίς αντίκρισμα, όπως ακριβώς
συνέβη και στη Γεωργία. Προφανώς στο επιτελείο του Μπους υιού
προσδοκούσαν αποδυνάμωση της Μόσχας αλλά σε καμιά περίπτωση δεν θα
αναλάμβαναν το κόστος μιας μετωπικής σύγκρουσης με τη Ρωσία.
Σήμερα το αποτέλεσμα των εκλογών της προσεχούς Κυριακής 17
Ιανουαρίου και οι πολιτικές εξελίξεις και διεργασίες που θα
ακολουθήσουν στο Κίεβο έχουν σημασία που ξεπερνά τα σύνορα της
Ουκρανίας και της πρώην ΕΣΣΔ:
- Πρώτον, η όποια προσπάθεια ή δυναμική προσέγγισης Μόσχας - Κιέβου
θα αποτελέσει κρίσιμη δοκιμασία για τον δυσχερή και περίπλοκο διάλογο
Ουάσιγκτον - Μόσχας που έχει ως στόχο τη μείωση των πυρηνικών
οπλοστασίων.
- Δεύτερον, σε περίπτωση προσέγγισης Ρωσίας - Ουκρανίας θα υπάρξουν
επιπτώσεις και μηνύματα όχι μόνον για τη Γεωργία και το σύνολο της
πρώην ΕΣΣΔ, αλλά για όλες τις Παρευξείνειες Χώρες, από τη Ρουμανία και
τη Βουλγαρία μέχρι και την Τουρκία.
- Τρίτον, μια μη αντιστρέψιμη προσέγγιση Μόσχας - Κιέβου που θα
καθιστά ασφαλή τη διέλευση του ρωσικού φυσικό αερίου μέσω Ουκρανίας θα
επηρεάσει εκ των πραγμάτων την αξία και βαρύτητα των αγωγών Northstream
και Southstream, αλλά και τον ενεργειακό Ψυχρό Πόλεμο ΗΠΑ - Ρωσίας, που
ούτως ή άλλως θα επηρεασθεί από την τελική έκβαση των διαπραγματεύσεων
για τα πυρηνικά οπλοστάσια.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 12/01/2010)