Για αρκετούς οικονομολόγους τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης που έχει
λάβει η Ελλάδα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά τα ερωτήματα
αφορούν το κατά πόσον αυτά είναι αξιόπιστα και αν πραγματικά επαρκούν
για να αναστρέψουν την κακή εικόνα της χώρας, η οποία συνεχίζει προς το
παρόν να προσφέρει υψηλότερα επιτόκια προκειμένου να διαθέσει τα
ομόλογά της στις αγορές, πράγμα που επιδεινώνει τη δημοσιονομική
κατάστασή της και αυξάνει το δημόσιο χρέος της. Καθώς εξάλλου το
ιστορικό επιτυχίας των προηγούμενων ελληνικών κυβερνήσεων, όπως
αναφέρεται, όσον αφορά τα προγράμματα σταθερότητας σε σχέση με τα
αποτελέσματα, ήταν μάλλον απογοητευτικό, εύλογο είναι πολλοί να κοιτούν
με «μισό μάτι» και το σημερινό σχέδιο. Τα πράγματα, λοιπόν, δείχνουν
ότι το επόμενο τρίμηνο θα καθορίσει μερικώς τις εξελίξεις. Αν η
κυβέρνηση δεν εφαρμόσει με αυστηρότητα το πρόγραμμα δημοσιονομικής
προσαρμογής λόγω κοινωνικών και πολιτικών αντιδράσεων, τότε, όπως
εκτιμάται, δεν αποκλείονται και νέες υποβαθμίσεις από τους οίκους
αξιολόγησης. Αν πάλι η Ελλάδα καταφέρει να παρουσιάσει διατηρήσιμη
βελτίωση στο χρέος, τότε η εικόνα της χώρας μας θα σημειώσει βαθμιαία
πρόοδο.
Κατά ορισμένους η στάση της Μoody΄s περιορίζει την
πιθανότητα νέας υποβάθμισης, πράγμα που απομακρύνει τον κίνδυνο να μη
γίνονται δεκτά τα ελληνικά κρατικά ομόλογα από την ΕΚΤ. Στην ουσία
δηλαδή η ισορροπία του ρίσκου για τη χώρα αρχίζει να μεταβάλλεται καθώς
αυξάνονται οι κίνδυνοι σε όσους τοποθετούνται επιθετικά πτωτικά
απέναντι στους ελληνικούς τίτλους, αν και δεν μπορεί να υποστηρίξει
κανείς πως ήρθε η ώρα και για μαζικές αγορές ελληνικών ομολόγων και
μετοχών.
Ο μεγάλος πάντως κίνδυνος σήμερα δεν αφορά την
επίτευξη του στόχου για το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2010, αφού
σύμφωνα, π.χ., με την ευρωπαϊκή ομάδα οικονομολόγων της Citigroup είναι
«τεχνητά υπερτιμημένο» ως προς το 2009, αλλά το τι θα συμβεί από το
2011 και μετά. Αυτός είναι και ο πραγματικός κίνδυνος που θα πρέπει να
εξετάσει άμεσα η κυβέρνηση. Και κατά την άποψή τους υπάρχουν δύο
περιοχές όπου τα περιθώρια βελτίωσης είναι σημαντικά: πρόκειται για την
αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης
μέσω και του περιορισμού της φοροδιαφυγής. Τα πράγματα λοιπόν
υποδηλώνουν ότι οι ανησυχίες των αγορών δεν θα περιοριστούν σύντομα
καθώς θα πρέπει άμεσα να αλλάξουν πρακτικές και νοοτροπίες ετών οι
οποίες οδήγησαν τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας.
(από την εφημερίδα "ΤΟ ΜΗΜΑ", 20/01/2010)