Με αργά αλλά σταθερά βήματα προχωρεί μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση η
ιδέα φορολόγησης των τραπεζών που επωφελήθηκαν από τις κρατικές
ενισχύσεις -με χρήματα των φορολογουμένων- για να αντιμετωπίσουν την
οικονομική κρίση.
Είναι αλήθεια ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα τους πρόλαβε
όλους ανακοινώνοντας την πρόθεσή του να επιβάλει ένα μικρό φόρο στις
τράπεζες της χώρας του της τάξης του 0,15% για τα δέκα επόμενα χρόνια
που θα προσφέρει στον προϋπολογισμό ένα ποσό ύψους, ανάλογα με τους
υπολογισμούς, μεταξύ 63 και 82,5 δισ. ευρώ. Ήδη από πέρυσι η Σουηδία
εφάρμοσε ένα ανάλογο μέτρο στις τράπεζες της τάξης του 0,036% που της
απέφερε 2,.87 δισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί προς το 1% του σουηδικού
ΑΕΠ.
Οι Ευρωπαίοι αρχικά φάνηκαν δύσπιστοι ως προς την αποτελεσματικότητα
και τη σκοπιμότητα μιας τέτοιας νέας φορολογικής επιβάρυνσης των
τραπεζών τους. Ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ και πρωθυπουργός του
Λουξεμβρούργου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ είχα μάλιστα σπεύσει από τις 15
Ιανουαρίου να δηλώσει ότι η φορολογία δεν εντάσσεται στις κοινοτικές
αρμοδιότητες και συνιστά αποκλειστικά και μόνο εθνική υπόθεση.
«Εγώ προσωπικά -είχε πει τότε ο ίδιος- δεν έχω προκατασκευασμένη
γνώμη γι' αυτό το ζήτημα αλλά θα το έβρισκα δύσκολο (σ.σ. όχι όμως
αδύνατον) να υιοθετήσουμε μια κοινή προσέγγιση επειδή ακριβώς τα θέματα
τα σχετικά με τη φορολογία ανήκουν στον χώρο των εθνικών αποφάσεων».
Όμως η κοινή ευρωπαϊκή γνώμη έχει αρχίσει να δυσφορεί από τη
συστηματική προστασία που απολαμβάνουν οι τράπεζες από τις κυβερνήσεις
τους. Έτσι οι ΥΠΟΙΚ της Κοινότητας δέχθηκαν να ακούσουν και να
συζητήσουν την ιδέα του Σουηδού ομολόγου τους στη σύνοδο του ΕΚΟΦΙΝ της
19ης Ιανουαρίου για μια «σταθεροποιητική οικονομική εισφορά» των
τραπεζών που επωφελήθηκαν τα δύο τελευταία χρόνια από τις τονωτικές
ενέσεις με κρατικό χρήμα για να μην χρεοκοπήσουν. Παράλληλα, έγινε
«ανεπίσημα» γνωστό ότι μερικές χώρες-μέλη έχουν επιδείξει ζωηρό
ενδιαφέρον για το σουηδικό μοντέλο της φορολόγησης των τραπεζών.
Το ζήτημα θα συζητηθεί και στη σημερινή συνάντηση των υπουργών
Οικονομικών των χωρών του G7 μαζί με τους εκπροσώπους του Δ.Ν.Ταμείου
και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Παράλληλα, το ΔΝΤ έχει ανακοινώσει ότι
ετοιμάζει έκθεση κατ' εντολή του G20, στην οποία θα αναλύει πολλές
εναλλακτικές επιλογές για τη φορολόγηση τραπεζών και ασφαλιστικών
εταιρειών την οποία θα δημοσιεύσει τον Απρίλιο.
Τον Απρίλιο επίσης θα συζητήσει το ίδιο ζήτημα, για να κάνει σχετική
εισήγηση στο ΕΚΟΦΙΝ, η Οικονομική και Νομισματική Επιτροπή της Ένωσης
στην οποία εκπροσωπούνται τόσο οι κεντρικές τράπεζες όλων των κρατών -
μελών όσο και οι κυβερνήσεις.
Η ιδέα μιας μορφής φορολόγησης των τραπεζών ασφαλώς θα υλοποιηθεί,
λένε καλά πληροφορημένες πηγές στις Βρυξέλλες, το πρόβλημα που θα
πρέπει να λυθεί όμως, είναι η μορφή που θα πάρει ένας τέτοιος φόρος
καθώς και το ύψος του, λαμβανομένου υπόψη ότι το κόστος της κρίσης
διαφέρει από χώρα σε χώρα μέλος της Ένωσης και κατ' επέκταση διαφέρει
και το ύψος των εθνικών ενισχύσεων προς τις τράπεζες όπως λ.χ. οι
δεκάδες των δισεκατομμυρίων που έδωσε η Μ. Βρετανία και τα 13 δισ. που
διέθεσε η Ελλάδα στις δικές της τράπεζες, επιβάλλουν ένα κοινό φόρο ως
προς τη σύλληψη του που θα είναι όμως διαφοροποιημένος ως προς το ύψος
του από τη μια χώρα της Ένωσης στην άλλη.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 25/01/2010)