Ένα χρόνο μετά την ενεργειακή κρίση στον τομέα του φυσικού αερίου (Ρωσίας-Ουκρανίας) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ότι προτίθεται να εξετάσει εντός του 2010 συνολική δέσμη μέτρων υποδομής για την ενέργεια περιλαμβανομένου και του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), στοχεύοντας στη βελτίωση του ενεργειακού εφοδιασμού και της ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω της διαφοροποίησης των διαδρομών

Ένα χρόνο μετά την ενεργειακή κρίση στον τομέα του φυσικού αερίου (Ρωσίας-Ουκρανίας) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ότι προτίθεται να εξετάσει εντός του 2010 συνολική δέσμη μέτρων υποδομής για την ενέργεια περιλαμβανομένου και του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), στοχεύοντας στη βελτίωση του ενεργειακού εφοδιασμού και της ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω της διαφοροποίησης των διαδρομών και των πηγών στον τομέα του φυσικού αερίου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται να δίνει ιδιαίτερο βάρος στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 25% των εισαγωγών φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σημειώνοντας μία σημαντική άνοδο τα τελευταία χρόνια, αν ληφθεί υπόψη ότι το 2000 αντιπροσώπευε μόλις το 15% των εισαγωγών φυσικού αερίου.

Για να βελτιωθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο, τα τελευταία χρόνια, τα κράτη μέλη έχουν αυξήσει τις επενδύσεις σε τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου συμβάλλοντας τοιουτοτρόπως στη διαφοροποίηση των προμηθευτών και των διαδρομών προμήθειας, αναφέρει ο κοινοτικός επίτροπός Andris Piebalgs, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Ελληνα ευρωβουλευτή Ιωάννη Τσουκαλά.

Στις χώρες της Ε.Ε. υφίστανται μέχρι στιγμής 17 τερματικοί σταθμοί επανεριοποίησης του υγροποιημένου φυσικού αερίου οι οποίοι κατανέμονται ως εξής: Βέλγιο (1), Γαλλία (3), Ελλάδα (1), Ιταλία (2), Πορτογαλία (1), Ισπανία (6) και ΗΒ (3).

Οι συνολικές δυνατότητες αποστολής ανέρχονται σε 18.599.000 Nm3/h, ενώ η δυνατότητα αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι 5.645.000 m3.

Ορισμένα κράτη μέλη (Πολωνία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, και Κάτω Χώρες μεταξύ άλλων) σχεδιάζουν την κατασκευή νέων τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Τα εν λόγω έργα βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια μελέτης και κατασκευής, ενώ ένα έργο τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Πολωνία έχει συμπεριληφθεί στο Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Πρόγραμμα Ανάκαμψης (EEPR). Η μέγιστη προβλεπόμενη συνεισφορά της Ένωσης θα ανέλθει σε 80 εκατ. ευρώ.

Τα πλοία μεταφοράς LNG

Οπως αναφέρει ο Ευρωπαίος επίτροπος, τα τελευταία χρόνια, το δυναμικό του στόλου θαλάσσιας μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου σε παγκόσμια κλίμακα γνωρίζει σταθερή ανάπτυξη.

Σήμερα ο παγκόσμιος στόλος δεξαμενοπλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου υπερβαίνει τα 300 πλοία, μεταφορικής ικανότητας 38 εκατ. m3. Ο μέσος κυβισμός ανά μεταφορέα ανέρχεται περίπου σε 136.000 m3.

Περίπου 50 δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου πλέουν υπό ευρωπαϊκή σημαία και αντιπροσωπεύουν κατά προσέγγιση 15% του συνολικού παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων LNG.

Επίσης το δυναμικό των διαθέσιμων δεξαμενοπλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου εξακολουθεί να αυξάνεται. Στο τέλος του 2008 ο αριθμός των πλοίων μεταφοράς LNG και LNG υπό κατασκευή ή για τα οποία έχει δοθεί τελική παραγγελία ήταν περίπου 80.

Απαντώντας στον Ελληνα ευρωβουλευτή ο Ευρωπαίος επίτροπος σημειώνει ότι κατά τη διάρκεια της περυσινής ενεργειακής κρίσης (Διένεξη Ρωσίας-Ουκρανίας, Ιανουάριος 2009) το υγροποιημένο φυσικό αέριο διαδραμάτισε καθοριστικής σημασίας ρόλο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Οι χώρες που αντιμετώπισαν καλύτερα την κατάσταση ήταν αυτές που ήταν σε θέση να επωφεληθούν και άλλων επιλογών πολύ γρήγορα. Οι παραδόσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ελλάδα, την Ιταλία και τη Γαλλία βοήθησαν να καλυφθεί μέρος του φυσικού αερίου που δεν έφθανε στην αγορά από τη Ρωσία.

Επιπλέον οι παραδόσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου συνέβαλαν στον περιορισμό των επιφυλάξεων στις γειτονικές χώρες όσον αφορά την ασφάλεια.

Για παράδειγμα φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου διοχετεύτηκαν παρεκκλίνοντας από τη συνήθη πορεία τους στην Ελλάδα ώστε να αυξηθούν οι παραδόσεις φυσικού αερίου στη Βουλγαρία αφ' ης στιγμής κατέστη επιχειρησιακή η αντίστροφή ροή από την Ελλάδα στη Βουλγαρία.

Η κρίση απέδειξε ότι το υγροποιημένο φυσικό αέριο αποτελεί παράγοντα ευελιξίας για το δίκτυο του αερίου.

Καθυστερούν τα έργα

Επί του παρόντος επτά χώρες της Ε.Ε. έχουν τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου ενώ υπάρχει και ένας σημαντικός αριθμός έργων, τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια μελέτης και κατασκευής.

Ωστόσο υπό τις σημερινές συνθήκες μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου και παγκόσμιας οικονομικής κρίσης είναι δύσκολο να προβλεφθεί ο αριθμός των έργων υγροποιημένου φυσικού αερίου που θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα καθώς και το κατά πόσον η εκτέλεση των ως άνω έργων θα μπορούσε να προκαλέσει συμφόρηση λόγω έλλειψης πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου για την ικανοποίηση της νέας ζήτησης.

Επιπλέον, τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου αποτελούν παγκόσμια αγορά η οποία λειτουργεί με βάση τις αρχές της ελεύθερης αγοράς και ως εκ τούτου τα νέα έργα υγροποιημένου φυσικού αερίου θα πρέπει να αποτελέσουν το σήμα προς τους επενδυτές, ώστε να πραγματοποιήσουν επενδύσεις για την κατασκευή νέων δεξαμενοπλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Η ερώτηση

Ο Ελληνας ευρωβουλευτής Ιωάννης Τσουκαλάς στην ερώτησή, του ένα χρόνο μετά την κρίση Ρωσίας - Ουκρανίας για το φυσικό αέριο, απευθυνόμενος στον επίτροπο ζήτησε να πληροφορηθεί μεταξύ άλλων σε ποιο βαθμό το ευρωπαϊκό ενεργειακό ισοζύγιο βασίζεται στο LNG, είτε για την καθημερινή του τροφοδοσία σε ομαλές συνθήκες, είτε για την τροφοδοσία του σε περιόδους κρίσεων, όπως αυτή του περασμένου Ιανουαρίου.

Επίσης ποια είναι η δυναμικότητα των διαθέσιμων δεξαμενοπλοίων μεταφοράς LNG.

Πόσα από αυτά είναι ευρωπαϊκών συμφερόντων. Είναι αρκετή η δυναμικότητα αυτή για να αντεπεξέλθει σε περιόδους κρίσεων, ιδιαίτερα εάν λάβουμε υπόψη τον παγκόσμιο ανταγωνισμό στις προμήθειες LNG και τέλος ρώτησε τον επίτροπο μήπως η έλλειψη ικανού αριθμού πλοίων LNG αποτελεί μια αχίλλειο πτέρνα του συστήματος ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης και εάν προτίθεται η Επιτροπή να δημιουργήσει ένα πλαίσιο κινήτρων για τη ναυπήγηση περισσότερων πλοίων -ευρωπαϊκών συμφερόντων- για τη μεταφορά LNG.

(από την εφημερίδα «Ναυτεμπορική», 25/1/2010)