Ένα και πλέον χρόνο μετά την είσοδό του στον Λευκό Οίκο ο Ομπάμα
δίνει την εικόνα ενός ηγέτη που παρακολουθεί ως θεατής τις εξελίξεις
στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή. Τα ελαφρυντικά για την απραξία του τόσο
στις σχέσεις με την Τεχεράνη όσο και στην Αραβοϊσραηλινή Διένεξη είναι
η ισχύς του φιλοϊσραηλινού λόμπι στις ΗΠΑ, τη βοήθεια του οποίου
χρειάστηκε για κρίσιμα εσωτερικά νομοσχέδια στο Κογκρέσο, η εσωτερική
σύγκρουση στο Ιράν, αλλά και η εκλογή του Νετανιάχου ως πρωθυπουργού
μιας κυβέρνησης που ελέγχεται από τα ακραία θρησκευτικά κόμματα.
Η πίεση της διεθνούς Κοινότητας για να εξαναγκασθεί η Τεχεράνη να
δεχθεί τον έλεγχο του πυρηνικού της προγράμματος έχει αποδειχθεί ότι
είναι μια τακτική με περιορισμένη εμβέλεια: Πρώτον, οι όποιες κυρώσεις
δίνουν σε μια υπό αμφισβήτηση κυβέρνηση και καθεστώς την αίγλη της
πολιορκίας από τη Δύση και δεύτερον, η υιοθέτησή τους είναι περισσότερο
συνάρτηση της εξέλιξης των διμερών σχέσεων της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο
και τη Μόσχα, παρά αποτέλεσμα μιας κοινής πρόσληψης κινδύνου.
Η χθεσινή ειδησεογραφία, με τη Μόσχα να προσεγγίζει τις θέσεις της
Δύσης ως προς τις κυρώσεις και το Πεκίνο να τις θεωρεί ως εμπόδιο για
μια ουσιαστική διαπραγμάτευση, αντανακλούν πρώτον, την πρόοδο των
συνομιλιών ΗΠΑ-Ρωσίας για την περικοπή των πυρηνικών οπλοστασίων και
δεύτερον, την οργή της Κίνας για την απόφαση των ΗΠΑ να πουλήσουν νέα
οπλικά συστήματα στην Ταϊβάν.
Με διαπιστωμένη, λοιπόν, την αδυναμία της Ουάσιγκτον και να
προχωρήσει σε διάλογο με την Τεχεράνη, αλλά και να την πιέσει με
κυρώσεις που να είναι αποτελεσματικές και να έχουν τη σφραγίδα της
διεθνούς νομιμότητας, ένα παιχνίδι καχυποψίας απειλών αλλά και
προετοιμασιών για σύγκρουση κλιμακώνεται ανάμεσα στο Ιράν και το Ισραήλ
.
-Το Ιράν για να αποτρέψει στρατιωτική χειρουργική επίθεση του Ισραήλ
κατά των πυρηνικών του εγκαταστάσεων ενισχύει τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο
και κινητοποιεί τη Συρία. Αν δεχθώ επίθεση, λέει η Τεχεράνη, θα υπάρξει
συνολική ανάφλεξη με δραστηριοποίηση της Χεζμπολάχ, εμπλοκή της Συρίας,
αλλά και νέα εξέγερση τύπου Ιντιφάντα στη Δυτική Όχθη.
- Το Ισραήλ, από τη μεριά του, με χθεσινή δήλωση του υπουργού
Εξωτερικών Λίμπερμαν προειδοποιεί τον Ασαντ ότι αν μπλέξει τη χώρα του
σε σύγκρουση είτε στηρίζοντας τη Χεζμπολάχ, είτε απευθείας, τότε θα
αντιμετωπίσει τον κίνδυνο ανατροπής του καθεστώτος του.
-Το Ιράν απαντά με τη χθεσινή δήλωση του υπουργού Εξωτερικών της
χώρας Μοτάκι, ο οποίος αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Τούρκο
ομόλογό του Νταβούτογλου έσπευσε να δηλώσει παρουσία του ότι οι απειλές
κατά του Ιράν είναι απειλές και κατά της Τουρκίας: Σε περίπτωση
επίθεσης κατά του Ιράν ή ακόμη περισσότερο της Συρίας, η Τουρκία δεν θα
παραμείνει παρατηρητής είναι το μήνυμα. Τα παραπάνω δεν
συμπεριλαμβάνουν το παράπλευρο κόστος μιας νέας ανάφλεξης στην Ευρύτερη
Μέση Ανατολή, στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν-Πακιστάν.
Είναι φανερό ότι η παρεμβατική δυνατότητα που είχε στη Μέση Ανατολή
ο Μπους πατήρ την επαύριον της Καταιγίδας της Ερήμου την άνοιξη του
1991 κατασπαταλήθηκε από τους Κλίντον και Μπους και δεν μπορεί να
ανακτηθεί από τον Ομπάμα. Όπως πολύ προσεκτικά διαπιστώνει ανάλυση της
έγκυρης ισραηλινής εφημερίδας Χααρέτζ με τίτλο «Στο Στόμιο του
Ηφαιστείου», η κατάσταση στην περιοχή μοιάζει εκτός ελέγχου.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ". 05/02/2010)