Η ανεύρεση
νέων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου για την αντικατάσταση των
εξαντλούμενων κοιτασμάτων γίνεται ολοένα και πιο δυσχερής, ενώ ταυτόχρονα οι
πετρελαϊκές δραστηριοποιούνται σε περιοχές που άλλοτε θεωρούνταν υπερβολικά επικίνδυνες
για εκμετάλλευση και με τεράστιο κόστος.
Το κόστος της
ανακάλυψης για κάθε νέο βαρέλι έχει τριπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, καθώς
η τεχνολογία ωθεί την εξερεύνηση σε όλο και πιο δυσπρόσιτες περιοχές του
πλανήτη. Ενώ τα κοιτάσματα εξαντλούνται, οι εταιρείες ανοίγουν πηγάδια εξόρυξης
σε περιοχές με πολιτικά, φυσικά, γεωλογικά, γεωγραφικά, τεχνικά και
διαπραγματευτικά ρίσκα, συχνά όμως με επιτυχία.
Παρά τις
προκλήσεις, οι ετήσιες ανακαλύψεις νέων κοιτασμάτων έχουν παραμείνει σταθερές
στα 15-20 δις βαρέλια, τα οποία αρκούν για την αντιστάθμιση της ποσότητας που
χάνεται λόγω της γήρανσης των παλαιότερων κοιτασμάτων, τα αποθέματα των οποίων
μειώνονται κατά 5-15% ετησίως.
Το κόστος της
επιτυχίας αυτής είναι υψηλότατο και οι αναλυτές θεωρούν ότι μπορεί να
αντιμετωπίσουμε μια έλλειψη πετρελαίου, εκτός αν οι καταναλωτές πληρώσουν
ακριβότερα για το πετρέλαιο.
Το
Royal
Institute
of
International
Affairs
του Λονδίνου τονίζει ότι «η εποχή του φθηνού πετρελαίου έχει
περάσει ανεπιστρεπτί. Ο κόσμος δεν πρόκειται να ξεμείνει από πετρέλαιο αύριο,
αλλά γίνεται όλο και πιο ακριβό για να βρεθεί και θα συνεχιστεί αυτό. Η
ανησυχία είναι ότι η επένδυση θα δεχθεί πίεση καθώς αυξάνονται οι κίνδυνοι και
αυτό μπορεί να καταλήξει σε κρίση».
Τα διαθέσιμα
αποθέματα έχουν «μετακινηθεί» πλέον σε μεγαλύτερα βάθη στη θάλασσα, στο
υπέδαφος και σε γεωγραφικά σημεία με σημαντικά ρίσκα. Πέρυσι το κόστος
ανακάλυψης του κάθε βαρελιού ανερχόταν στα 3 δολάρια, ενώ το 2001 μόλις σε 1,18
δολάρια, σύμφωνα με την
Wood
Mackenzie. Οι αριθμοί αυτοί μπορεί να φαίνονται μικροί σε σχέση με τα 75
δολάρια που στοιχίζει το βαρέλι στην αγορά, αλλά πολλαπλασιάζεται καθώς το
πετρέλαιο ακολουθεί τη διαδρομή από το υπέδαφος στην πλατφόρμα, στο διϋλιστήριο
και στο πρατήριο. Ακόμα και τα ώριμα κοιτάσματα, όπως της Βόρειας Θάλασσας χαρακτηρίζονται
πλέον από κόστος κοντά στα 50 δολάρια ανά βαρέλι.
Τα νέα
υπερβαθιά υπεράκτια κοιτάσματα βρίσκονται κάτω από τους ωκεανούς σε βάθος 3 χμ
και σε θέσεις μέχρι και 8 χμ στο υπέδαφος. Καθώς η εξέδρα και οι σχετικές
εγκαταστάσεις πρέπει να κατασκευαστούν στο βάθος αυτό, χρησιμοποιείται
περισσότερος χάλυβας, νέες τεχνολογίες και πιο εξειδικευμένο προσωπικό,
αυξάνοντας το κόστος.
«Το σημερινό
πηγάδι είναι πιο περίπλοκο τεχνολογικά από ότι ήταν 10 χρόνια πριν. Αλλά ο
βασικός λόγος που στοιχίζει περισσότερο είναι επειδή έχει 3 χμ ατσαλιού»,
τονίζει στέλεχος της αρμόδιας υπηρεσίας της
Wood
Mackenzie.
Στο πολιτικό
σκέλος, όσο αυξάνεται η όρεξη για ενέργεια, οι κυβερνήσεις που διαθέτουν
υδρογονάνθρακες απαιτούν μια δίκαιη τιμή στα πλαίσια του «εθνικισμού» των
πρώτων υλών. Η Βρετανία, η Ρωσία, η Βενεζουέλα και η Αλγερία, όλες έχουν
αυξήσει τα έσοδά τους από το πετρέλαιο, είτε μέσω της φορολογίας, είτε μέσω της
επαναδιαπραγμάτευσης των συμβολαίων.
«Βλέπουμε
πετρελαιοπηγές σε χώρες όπου πρόσφατα σημειώθηκαν εμφύλιοι πόλεμοι ή όπου υπάρχουν
αβέβαια νομικά πλαίσια», υπογραμμίζει η
Allianz. Οι περισσότεροι αναλυτές
πάντως παραμένουν σκεπτικοί όσον αφορά την κορύφωση της παραγωγής. Ισχυρίζονται
πως δεν υπάρχει έλλειψη πετρελαίου, αλλά συμφωνούν ότι γίνεται όλο και πιο δύσκολη
η εκμετάλλευσή του.
