O Υμηττός μπήκε σε καθεστώς προστασίας. Με απόφαση της
υπουργού Πρασινάδας κυρίας Τίνας Μπιρμπίλη αναστέλλεται η έκδοση
οικοδομικών αδειών για ένα έτος. Μια απόφαση για το καλό του δάσους. Βέβαια
όσοι διαθέτουν οικόπεδα στην περιοχή θα βρίζουν την ώρα και τη στιγμή που
ξεφύτρωσε μια υπουργός που δεν θέλει να φυτρώνουν παντού οικοδομές. Όχι, δεν
έχουμε στατιστικά στοιχεία για τη λατρεία της ανέγερσης ούτε διαθέτουμε εθνικό
ψυχογράφημα για την άποψη «χτίζω άρα υπάρχω». Αρκεί όμως να βγει κανείς μια
βόλτα στην εξοχή για να βρει σπίτια στην καρδιά του δάσους, στις κορυφογραμμές,
στις ακρογιαλιές. Αρκεί να προσέξει κανείς πώς μελώνει η γλώσσα των Ελλήνων
όταν αρθρώνεται η λέξη «περιουσία». Η κυρία Μπιρμπίλη είναι ελαφρώς εκτός
κλίματος και η διαφορά φαίνεται αν τη συγκρίνουμε με τους προκατόχους της που
έβλεπαν την οικοδομή μονοδιάστατα. Οι προηγούμενοι υπουργοί Περιβάλλοντος είχαν
και το γαλόνι των Δημοσίων Έργων. Ήταν της άποψης ότι όσο πέφτουν μπετά υπάρχει
«ανάπτυξη».
Δεν είναι εύκολο για την κυρία Μπιρμπίλη να πάρει αποφάσεις χωρίς να ξεσηκώσει
τη λαϊκή οργή. Για τον Υμηττό είναι ξεκάθαρο ότι συντελείται βιασμός της φύσης.
Στην περίπτωση όμως που αναθεωρούσε το νομικό πλαίσιο για τις άδειες οικοδομής
ώστε να μπει μια τάξη θα την τουβλοβολούσαν. Τι θα γινόταν αν, για παράδειγμα,
ένας νέος νόμος απαιτούσε χρονοδιάγραμμα για το πέρας των εργασιών μιας
οικοδομής; Με το ισχύον καθεστώς παίρνει κανείς την άδεια και έχει τη συμβατική
υποχρέωση να φτιάξει τον σκελετό μέσα σε τέσσερα χρόνια. Αν ολοκληρωθεί ο φέρων
οργανισμός, η άδεια αναθεωρείται επ΄ αόριστον. Για όποιον τυχόν δεν το έχει
προσέξει, το ελληνικό τοπίο έχει γεμίσει από παρατημένες τσιμεντένιες κολόνες. Όταν
προ πενταετίας είχε ανακοινωθεί η πρόθεση να φορτωθεί με ΦΠΑ η οικοδομή, όλοι
έτρεξαν να ρίξουν τα πρώτα μπετά για να μην τους πιάσει το νέο μέτρο. Μετά έχει
ο Θεός.
Oι τσιμεντένιοι σκελετοί προδίδουν μια μεγαλομανία. Αυτή δεν μας ενδιαφέρει.
Μας ενδιαφέρει όμως ότι παραβιάζονται κλίμακες ιστορικά δοκιμασμένες. Στις
Κυκλάδες, για παράδειγμα, υπάρχει πολύ συγκεκριμένη αρχιτεκτονική λογική- για
την προστασία από τους αέρηδες. Εν τούτοις κάθε ιδιοκτήτης κτήματος μπορεί να
χτίσει στην άκρη του βουνού για να ανεμίζει τα μαλλιά του στα δέκα μποφόρ.
Δικαίωμά του. Ένα σπίτι σε κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική δεν ενοχλεί. Ένα κουφάρι
όμως ανάμεσα στις ξερολιθιές αποτελεί ρύπανση. Διαλέγουμε επίτηδες το
παράδειγμα των Κυκλάδων γιατί σε άλλα μέρη τα γυμνά τσιμέντα μπορεί να είναι
δείγμα υψηλής αισθητικής. Βάζει ο αρχιτέκτονας παντού τζαμαρίες, καναπέδες Μies
van der Rohe και βγαίνει κουκλίτσα το μπετό. Διαλέγουμε τις Κυκλάδες γιατί
έχουν γίνει πεδίο νόμιμων, εξόφθαλμων παραβιάσεων.
Δεν ξέρουμε με τι μούτρα θα μπορούσε να δώσει εντολές η κυρία Μπιρμπίλη να
κατεδαφιστούν οι σκελετοί που κάνουν δεκαετίες να αποπερατωθούν. Γιατί, ακόμη
και αν έβρισκε επιχειρήματα, το ίδιο το κράτος δίνει το κακό παράδειγμα. Η
περίπτωση της Τήνου είναι χαρακτηριστική, με τα μεσαιωνικά χωριά και τους
περιστεριώνες. Δεν ξέρουμε με τι μούτρα θα έδινε εντολή κατεδαφίσεων η κυρία
Μπιρμπίλη όταν το ίδιο το κράτος έχει παρατήσει στον όρμο Λειβάδας ένα έργο για
την υδροδότηση. Η πελώρια υδροδεξαμενή χαλάει όλη την ισορροπία του τοπίου
επειδή οι αρμόδιοι κινήθηκαν με την ίδια απερισκεψία των ιδιωτών: ξεκίνησαν να
κατασκευάζουν χωρίς να έχουν υπολογίσει ακριβώς το κόστος υλοποίησης.
Εν μέσω κρίσης τούτα ακούγονται ως προβληματισμοί πολυτελείας. Η κυρία
Μπιρμπίλη δεν θα μπορούσε επ΄ ουδενί να προτείνει την κατεδάφιση όλων αυτών των
κτισμάτων που μολύνουν αισθητικά τη χώρα. Το κόστος είναι τεράστιο και οποιαδήποτε
διευθέτηση θα ήταν σε βάρος του οικοσυστήματος: τα μπάζα θα μεταφερθούν για να
θαφτούν κάπου εντός της επικράτειας. Αν βρεθεί νεκροταφείο για τα τσιμέντα των
ημιτελών εξοχικών, τα πράγματα είναι ελαφρώς πιο δύσκολα με τους τόνους ορφανού
τσιμέντου σε έργα όπως ο Αχελώος. Μπετόν εναντίον Μπιρμπίλη: 2-0.
(από την εφημερίδα «Το Βήμα», 17/2/2010)