Με τη χώρα μας να
καταναλώνει καθημερινά περί τα 450.000 βαρέλια πετρελαίου, από τα υψηλότερα ανά
κεφαλή ποσοστά στην Ευρώπη και να πληρώνει γύρω στα 15 δις ευρώ κατ’ έτος για
εισαγωγές, το θέμα των υδρογονανθράκων θα έπρεπε κανονικά να την απασχολεί κατά
προτεραιότητα. Δηλαδή το πως να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές,
αφού ως γνωστό εισάγει το 99,5% των ποσοτήτων που καταναλώνει και γενικότερα το
πως να διαφοροποιήσει το ενεργειακό της ισοζύγιο ώστε το πετρέλαιο να
αντιστοιχεί σε μικρότερο μερίδιο από το σημερινό 65% στην τελική ενεργειακή
κατανάλωση της χώρας.
Η διαφοροποίηση
των ενεργειακών εισαγωγών δεν μπορεί ασφαλώς να γίνει από την μια ημέρα στην
άλλη αφού αυτό προϋποθέτει μια μακροχρόνια και σταθερή ενεργειακή πολιτική. Υπό
αυτή την έννοια, οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών προωθούν το φυσικό αέριο
και τις ΑΠΕ το ποσοστό των οποίων στο ενεργειακό μείγμα αναμένεται ότι θα
αυξηθεί σημαντικά μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας.
Απεναντίας η
μείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο δεν είναι εύκολη υπόθεση αφού το
συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό του (60%) χρησιμοποιείται για τις μεταφορές.
Αυτό όμως που μπορούμε να κάνουμε είναι να αυξήσουμε την εγχώρια παραγωγή
υδρογονανθράκων αφού κάτι τέτοιο θα μας εξασφάλιζε σημαντικά έσοδα για τον
κρατικό προϋπολογισμό, θα προσέλκυε επενδύσεις και θα μείωνε την εξάρτησή μας
από τις εισαγωγές.
Να θυμήσουμε ότι
την δεκαετία του 1980 η χώρα παρήγαγε περί τα 25.000 βαρέλια ημερησίως από το
κοίτασμα του Πρίνου καλύπτοντας σχεδόν το 15% των αναγκών της. Σήμερα ο Πρίνος
παράγει 5.000 βαρέλια την ημέρα χάρις σε ένα γενναίο επενδυτικό πρόγραμμα της Aegean Energy
, που παρέλαβε το κοίτασμα πριν 2 χρόνια σε κατάσταση υποβάθμισης (η
παραγωγή είχε πέσει κάτω από τα 1.000 βαρέλια). Όμως πέρα από τον Πρίνο, ο
οποίος και έχει αποδώσει συνολικά 120 εκατ. Βαρέλια από την έναρξη της
παραγωγής έως σήμερα, υπάρχουν αρκετά άλλα κοιτάσματα πετρελαίουθ και φυσικού
αερίου στον ελλαδικό χώρο που μπορούν να αξιοποιηθούν και να αποφέρουν μια
υπολογίσιμη παραγωγή.
Κατάκωλο, Νομός
Ηλείας, Νομός Ιωαννίνων, Θερμαϊκός Κόλπος, Επανωμή, Θρακικό Πέλαγος, Μυτιλήνη,
Δωδεκάνησα και Κρήτη είναι μόνο ορισμένες από τις περιοχές όπου βάσει
γεωλογικών και γεωφυσικών ερευνών, αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις βάσει
γεωτρήσεων, έχουν εντοπισθεί ενδιαφέροντα κοιτάσματα. Τελευταίες εκτιμήσεις
κάνουν λόγο για ένα συνολικό πετρελαϊκό δυναμικό στον ελλαδικό χώρο της τάξης
των 2.0-2.5 δις βαρελιών, βάσει των ήδη γνωστών στοιχείων. Με την Ελλάδα να παραμένει
από τις λιγότερο ερευνηθείσες περιοχές της Μεσογείου, πράγμα που σημαίνει ότι
το πραγματικό δυναμικό μπορεί να είναι πιο υψηλό.
Για να
πραγματοποιηθούν όμως έρευνες και να προσελκυθούν οι διάφορες εταιρείες να
αναλάβουν το ρίσκο και να εκτελέσουν γεωτρητικές εργασίες απαιτείται ένα
ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο (που υπάρχει μέσω του Ν. 2289/95) και ένας κρατικός
φορέας που θα αναλάβει τον συντονισμό και επίβλεψη των ερευνών και την οργάνωση
της διαγωνιστικής διαδικασίας. Τέτοιος φορέας προς το παρόν δεν υπάρχει αν και
το όλο project
θα μπορούσε να
το αναλάβει το ΥΠΕΚΑ εάν είχαμε μια οργανωμένη και αποδοτική δημόσια διοίκηση,
όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες που αξιοποιούν τα εγχώρια κοιτάσματά τους (π.χ.
Βρετανία, Δανία, Νορβηγία).
Όμως το θέμα των
ερευνών πετρελαίου δεν μπορεί να αφεθεί στην τύχη του ιδιαίτερα κατά τη
σημερινή δύσκολη περίοδο όπου η χώρα έχει ανάγκη σοβαρών επενδύσεων και αύξησης
των εσόδων της. Με τις διεθνείς τιμές πετρελαίου στα 82 δολάρια ανά βαρέλι και
με ανοδικές τάσεις, το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον είναι δεδομένο. Όπως
εξασφαλισμένα είναι τα υψηλά έσοδα για το κράτος από μια συστηματική προσπάθεια
έρευνας και παραγωγής. Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να προωθήσει το θέμα
δημιουργώντας φορέα και την οργάνωση σχετικής υπηρεσίας σε έναν από τους
υπάρχοντες οργανισμούς (π.χ. ΡΑΕ). Τη στιγμή που το κράτος ψάχνει απεγνωσμένα
να αυξήσει τα έσοδά του επιβάλλοντας άγρια φορολογία επί δικαίων και αδίκων η
οποία καθυστερεί την αξιοποίηση του εγχώριου ενεργειακού πλούτου, όπως οι
υδρογονάνθρακες, μόνο ως ολιγωρία και η εγκληματική παράλειψη μπορεί να θεωρείται.