«Καυτές»,
και όχι λόγω του κλίματος της εποχής, θα είναι οι επόμενες μέρες για την αγορά
του ηλεκτρισμού. Οι επικείμενες αλλαγές στη χονδρεμπορική αγορά και οι
αναμενόμενες ρυθμίσεις στα τιμολόγια δημιουργούν ντόμινο επιπτώσεων και στη
λιανική αγορά, όπου και εδώ επισημαίνονται μια σειρά στρεβλώσεων.
Η
είσοδος ιδιωτών προμηθευτών από πέρσι, που ήρθαν να ταράξουν το μονοπώλιο της
ΔΕΗ στον τομέα αυτό, έγινε εν πολλοίς χάρη στη χαμηλή Οριακή Τιμή του
Συστήματος, που τους επέτρεψε να δώσουν αξιοσημείωτες εκπτώσεις και να πάρουν
πελάτες-φιλέτα της δημόσιας Επιχείρησης, απολαμβάνοντας υψηλά περιθώρια
κέρδους. Η διατήρηση, με άλλα λόγια, της ΟΤΣ σε χαμηλά επίπεδα από τη ΔΕΗ
τελικά κατέληξε μπούμερανγκ γι αυτήν, γιατί ναι μεν της έδωσε τη δυνατότητα να
παρουσιάσει υψηλή κερδοφορία πέρυσι και προσδοκώμενη σε ικανοποιητικά επίπεδα
φέτος, ωστόσο, άνοιξε την κερκόπορτα για να μπουν και ιδιώτες προμηθευτές στην
αγορά της λιανικής. Θεία δίκη, θα πείτε, αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά
όσο φαίνονται.
Κι
αυτό γιατί εκτός από τις σοβαρές και οργανωμένες εταιρίες που ανταγωνίζονται
δυνατά σήμερα τη ΔΕΗ στον τομέα αυτό, προέκυψαν και πολλές ακόμη που δεν
διαθέτουν το απαραίτητο
backround. Δεν είναι τυχαίο το
γεγονός ότι αυτή τη στιγμή πάνω από 60 εταιρίες έχουν αποκτήσει άδεια
προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, μεταξύ των οποίων συναντά κανείς σοβαρά
ονόματα, αλλά και εταιρίες-φαντάσματα, που όχι μόνον δεν διαθέτουν έδρα στην
Ελλάδα, αλλά προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους με μία απλή ηλεκτρονική
διεύθυνση.
Είναι
εύλογο ότι σε μια αγορά που ανθίζει στρεβλά και περιστασιακά αυτοί που
κινδυνεύουν άμεσα να πληρώσουν το μάρμαρο είναι οι καταναλωτές, οι οποίοι μη
γνωρίζοντας πρόσωπα και πράγματα είναι πολύ εύκολο να πέσουν θύματα απάτης και
μετά να τρέχουν και να μη φτάνουν, καθώς το ηλεκτρικό ρεύμα είναι βασικό αγαθό.
Από
την Άνοιξη και μετά η ΟΤΣ, ελέω ΔΕΗ, παρουσιάζει ανοδικές τάσεις, πράγμα που
σημαίνει ότι άρχισαν και οι πιέσεις προς τις ιδιωτικές εταιρίες, οι οποίες
βλέπουν την κατάσταση να ανατρέπεται. Συν τοις άλλοις ο εσωτερικός
ανταγωνισμός, όχι, δηλαδή, μεταξύ ΔΕΗ και ιδιωτών, αλλά μεταξύ ιδιωτών πλέον,
μαίνεται τον τελευταίο καιρό, λόγω του συνωστισμού που παρατηρείται, με
αποτέλεσμα τα πράγματα να αλλάζουν άρδην.
Οι
επικείμενες αλλαγές στη χονδρεμπορική αγορά και η ορθολογικοποίηση των
τιμολογίων της ΔΕΗ μάλλον θα δώσουν τη χαριστική βολή στη λιανική αγορά. Κι
αυτό γιατί αναμένεται ότι η ΟΤΣ δεν θα αφεθεί πλέον στη διακριτική ευχέρεια της
ΔΕΗ να τη διαμορφώνει κατά βούληση και ανάλογα με τα ευκαιριακά συμφέροντα της,
οπότε θα ανταποκρίνεται πλέον στο πραγματικό κόστος παραγωγής. Αυτό σημαίνει με
απλά ελληνικά ότι η ΟΤΣ θα πάρει την ανιούσα, άρα οι ιδιώτες προμηθευτές θα
κληθούν να αναθεωρήσουν τις στρατηγικές μάρκετινγκ, ενδεχομένως και τα
περιθώρια κέρδους τους. Η ανάγκη αυτή θα υποδειχθεί και από την αναμενόμενη
ορθολογικοποίηση των τιμολογίων της ΔΕΗ, η οποία ήδη έχει πάρει το πράσινο φως
για τη μείωση των εμπορικών τιμολογίων της, αν και μέχρι στιγμής δεν έχει
προχωρήσει η γνωμοδότηση της ΡΑΕ για τα περιθώρια των μειώσεων, για λόγους που
δεν οφείλονται στο Ρυθμιστή. Μια ΔΕΗ όμως, που θα μπει κι αυτή δυναμικά στο
παιχνίδι των εκπτώσεων, αμέσως δημιουργεί νέα δεδομένα στην αγορά της λιανικής.
Βέβαια, το πακέτο θα περιλαμβάνει σαφώς και αυξήσεις στα οικιακά και αγροτικά
τιμολόγια, καθώς αντίκεινται στην κοινοτική νομοθεσία οι επιδοτήσεις των
τιμολογίων, αν και κάτι τέτοιο δεν αναμένεται να γίνει πριν από το 2011.
Όλα
λοιπόν τα στοιχεία συνηγορούν στην ανατροπή των ισχυόντων δεδομένων στη λιανική
του ηλεκτρισμού, μια αγορά που ξεκίνησε να λειτουργεί σχεδόν χωρίς κανόνες, ως
είθισται στην ελληνική πρακτική, και τώρα καλείται να οργανωθεί εξαρχής. Δεν
είναι τυχαίο το γεγονός ότι η ανάγκη αυτή αναγνωρίζεται πλέον και από τους
ίδιους τους ιδιώτες προμηθευτές, κυρίως, λόγω του αθέμιτου ανταγωνισμού που
υφίσταται στους κόλπους τους. Τώρα ζητείται να υπάρξουν αυστηρές προϋποθέσεις
για τη δραστηριοποίηση εταιριών στον τομέα αυτό, κάτι το οποίο κατά πάσα
πιθανότητα θα γίνει, για να αποφευχθούν τα δυσάρεστα φαινόμενα που
παρατηρήθηκαν στο άναρχο άνοιγμα της αγοράς των τηλεπικοινωνιών.
Για
πολλοστή φορά αποδεικνύεται ότι σπεύδουμε εκ των υστέρων, λειτουργώντας
ερασιτεχνικά και στη λογική του «πάμε και βλέπουμε». Κάποιος όμως πρέπει να
έχει ευθύνη γι όλα αυτά. Η απομάκρυνση εκ του ταμείου έχει σοβαρές συνέπειες
για όλους τους εμπλεκόμενους.