Η είδηση ότι η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος
καταναλωτής ενέργειας παγκοσμίως, έχοντας ξεπεράσει και τις ΗΠΑ, προκάλεσε αίσθηση στο κοινό και τους ειδικούς.
Όχι τόσο επειδή δεν αναμενόταν, αλλά κυρίως επειδή η εξέλιξη αυτή επήλθε αρκετά
χρόνια νωρίτερα από όσο υπολόγιζαν, κάτι που άλλωστε το αναγνωρίζει και ο ΙΕΑ.
Πίσω όμως από την ίδια την είδηση, κρύβονται κάποιες δυσάρεστες πραγματικότητες
που θα έπρεπε να μας απασχολούν.
Η κυβέρνηση της Κίνας καταλαβαίνει ότι ο
υπόλοιπος πλανήτης γνωρίζει πως το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της είναι
ανθρακική και συνεπώς βρόμικη. Αυτός είναι και ο λόγος που έσπευσε να αρνηθεί
τα στοιχεία του ΙΕΑ. Επίσης, το Πεκίνο γνωρίζει ότι η διατήρηση του ρυθμού
ανάπτυξης του ΑΕΠ στα επίπεδα των τελευταίων ετών δεν θα είναι δυνατή χωρίς το κάρβουνο και με την εφαρμογή μιας πραγματικά πράσινης πολιτικής στην ενέργεια.
Συνεπώς, οι εξαγγελίες του Πεκίνου για επενδύσεις 730 δις δολαρίων στις ΑΠΕ στην
επόμενη δεκαετία δεν θα πρέπει να μας εντυπωσιάζουν. Πρόκειται για επικοινωνιακό
τέχνασμα και τίποτα παραπάνω. Ακόμα και οι ανερχόμενες κινεζικές εταιρείες στις
ΑΠΕ έχουν ως σκοπό κυρίως την εξαγωγή των προϊόντων τους στην Ευρώπη και τις
ΗΠΑ, παρά την εφαρμογή των τεχνολογιών αυτών στην ίδια τη χώρα.
Ένα δεύτερο στοιχείο με ιδιαίτερη σημασία
είναι αυτό που επισήμανε με οξυδέρκεια ο αναλυτής Γκρέγκορ Μακ Ντόναλντ: Ένα
μεγάλο μέρος της κατανάλωσης ενέργειας της Κίνας στην πραγματικότητα δεν ανήκει
σε εκείνη. Αντιθέτως, ανήκει σε εμάς (τον δυτικό κόσμο), που έχουμε μεταφέρει
τη βιομηχανική μας παραγωγή στο έδαφός της. Οι ενεργειακές ανάγκες του κάθε
ξένου εργοστασίου στην Κίνα ουσιαστικά είναι ανάγκες που θα έπρεπε να
υπολογίζονται στο ενεργειακό ισοζύγιο των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της κάθε δυτικής
χώρας στην οποία εδρεύει η κάθε πολυεθνική. Άρα στην πράξη και οι δυτικές
οικονομίες συνεχίζουν να εξαρτώνται από το κάρβουνο περισσότερο από ότι αφήνουν
τα επίσημα στοιχεία να εννοηθεί.
Στο μεταξύ, οι οπαδοί της θεωρίας του
peak
oil (οι οποίοι τείνουν να πληθαίνουν)
φωνάζουν ότι το τρίπτυχο «διψήφια ανάπτυξη του ΑΕΠ – τεράστιες ανάγκες σε
πετρέλαιο και κάρβουνο– υποβάθμιση του περιβάλλοντος» δεν είναι δυνατό να
συνεχιστεί. Από τα τρία αυτά στοιχεία, κάποιο θα πρέπει να υποχωρήσει αργά ή
γρήγορα, συμπαρασύροντας και τα υπόλοιπα. Και όταν συμβεί αυτό, το
Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας θα πρέπει να βρει μια νέα συνταγή ανάπτυξης.