Το αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το
οποίο και έχει υιοθετηθεί πλήρως από την Τρόικα, για το σπάσιμο της ΔΕΗ, ενόψει
του αδιεξόδου στο οποίο ευρίσκεται η διαδικασία απελευθέρωσης της Ελληνικής
αγοράς ηλεκτρισμού, δεν είναι παράλογο ούτε ανεδαφικό. Ουσιαστικά αποτελεί τον
πλέον πρακτικό και αποτελεσματικό τρόπο για την δημιουργία αληθινού
ανταγωνισμού και όχι του εικονικού όπως εμφανίζεται σήμερα στο ταμπλό του
ΔΕΣΜΗΕ.
Προηγουμένως η Κομισιόν διεμήνυσε με τον
πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι η μεταβατική περίοδος έχει οριστικά παρέλθει (αφού
κουτοπόνηρα ΔΕΗ και κυβερνήσεις καταχράστηκαν μία περίοδο 10 ετών!) με την
αγορά να παραμένει ερμητικά κλειστή σε νέους παίκτες. Ενώ με την ανοχή και
κάλυψη της πολιτείας η Ο.Τ.Σ. χειραγωγείται ανεμπόδιστα και συστηματικά (από
την μονοπωλιακή ΔΕΗ) εδώ και χρόνια.
Οι δε προτεινόμενες από την κυβέρνηση
παρεμβάσεις, θεωρούνται αστείες αποβλέποντας στη διατήρηση του σημερινού statusquo, και όχι άδικα παρομοιάσθηκαν από τους
εκπροσώπους της Κομισιόν με τσιρότα, ανίκανα να θεραπεύσουν την βαριά ασθένεια, που δεν είναι άλλη από την έλλειψη
διαφάνειας, ισότιμης πρόσβασης στο δίκτυο για όλους τους παίκτες και δημιουργία
στοιχειωδών όρων ανταγωνισμού. Εδώ που φθάσαμε, σύμφωνα με το πόρισμα
της Κομισιόν, η λύση δεν μπορεί να είναι άλλη από ένα shocktreatment με την πώληση του 35- 40% του
λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ μέσω ανοικτών πλειοδοτικών
διαγωνισμών.
Μία θέση η οποία αποβλέπει στη ριζική λύση του προβλήματος με την τακτική
που εφάρμοσε ο Μέγας Αλέξανδρος με τον Γόρδιο Δεσμό. Γιατί με το σπάσιμο της
ΔΕΗ επιτυγχάνονται τρία πράγματα ταυτόχρονα.
Πρώτον, οι εν δυνάμει ανταγωνιστές
της ΔΕΗ θα αποκτήσουν πρόσβαση σε ίδιου
παραγωγικού κόστους μονάδες, πράγμα που θα επιτρέπει την πρόσβασή τους στην
χονδρεμπορική αγορά επί ίσοις όροις.
Δεύτερον, με τη μαζική αύξηση παραγωγής
από επιχειρηματικά σχήματα εκτός ΔΕΗ (δηλ. άνω του 30%) παύει το προνόμιο του
κράτους για καθορισμό των οικιακών τιμολογίων και άρα απελευθερώνεται πλήρως η
αγορά, όπως έπρεπε να είχε ήδη γίνει από καιρό, σε επίπεδο οικιακού καταναλωτή.
Τρίτον, τα έσοδα από την πώληση παγίων της ΔΕΗ όχι μόνο θα τονώσουν τα οικονομικά της
Επιχείρησης η οποία υπό το βάρος ενός δυσθεώρητου χρέους 4.0 δισεκατομμυρίων
ευρώ και άνω σε λίγο θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα για την εξυπηρέτησή του, αλλά θα συνεισφέρουν αποφασιστικά στην προώθηση του επενδυτικού της προγράμματος και την ανανέωση της υποδομής της. Απορρίπτοντας τις Ελληνικές ενστάσεις
για το σπάσιμο της ΔΕΗ και την εναλλακτική πρόταση της κυβέρνησης για πώληση, μέσω
ημερήσιων διαγωνισμών σε τρίτους ενός ποσοστού 20-25% της παραγωγής της ΔΕΗ από
λιγνιτικούς και υδροηλεκτρικούς σταθμούς (μία πρακτική που ακολουθείται με
επιτυχία σε άλλα κράτη π.χ. στη Γαλλία), η Κομισιόν φέρεται να έχει δηλώσει
μέσω εκπροσώπου της ότι «δεν επιθυμεί να γίνει χωροφύλακας για την τήρηση ή μη
των κανόνων λειτουργίας της αγοράς και να έχει να αντιμετωπίσει αύριο τις
καταγγελίες για χειραγώγηση, που κατά την άποψή της, είναι βέβαιο ότι θα
προκύψουν».
Για αυτό και επελέγη η λύση πώλησης παγίων της ΔΕΗ, η οποία
εξασφαλίζει από μόνη της τον ανταγωνισμό στην αγορά. Καταληκτικά, το Μνημόνιο εγγυάται το
άνοιγμα των ενεργειακών αγορών και τη λειτουργία ανταγωνισμού προς όφελος του
καταναλωτή και της οικονομίας, αφού μία ανοικτή αγορά αργά ή γρήγορα θα
καταστεί μαγνήτης για νέες επενδύσεις. Η εγγύηση συνίσταται στο γεγονός ότι η
καταβολή της τρίτης δόσης του δανείου από ΕΕ και ΔΝΤ που προβλέπει το Μνημόνιο
τον ερχόμενο Νοέμβριο είναι άμεσα συνδεδεμένη με ουσιαστική πρόοδο στην
απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού.
Με άλλα λόγια εάν η ΔΕΗ , ή η κυβέρνηση,
δεν προχωρήσει στην δημοσίευση διεθνούς διαγωνισμού για την πώληση μονάδων της
ΔΕΗ εντός του Οκτωβρίου διακινδυνεύει η καταβολή της τρίτης δόσης του δανείου
ύψους περίπου 9.0 δισεκ. ευρώ. Αραγε ποιος είναι διατιθέμενος να αναλάβει το
ρίσκο της μη εκταμίευσης;