Εδώ και χρόνια, επιστήμονες και πολιτικοί αγωνίζονται για να
«τιθασέψουν» την διαδικασία που επιτρέπει στον Ήλιο να παράγει ενέργεια και να
την χρησιμοποιήσουν για το καλό της ανθρωπότητας. Η σχετική πηγή ονομάζεται
πυρηνική σύντηξη και εδώ και τέσσερα χρόνια στην Ευρώπη διεξάγεται μια μεγάλη
κοινή προσπάθεια της Ε.Ε., της Κίνας, των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Ινδίας, της Νότιας
Κορέας, της Ρωσίας και της Ελβετίας για την κατασκευή πειραματικού αντιδραστήρα,
ο οποίος θα δώσει πολλές απαντήσεις.
Οι σχετικές εγκαταστάσεις θα υλοποιηθούν στο Καταράς της Γαλλίας
και ο αντιδραστήρας ονομάζεται
ITER,
δηλαδή Θερμοπυρηνικός Πειραματικός Αντιδραστήρας. Η Ε.Ε. παρέχει το μεγαλύτερο
μέρος της χρηματοδότησης για το φιλόδοξο σχέδιο (45%), με τους υπόλοιπους εταίρους
να συμμετέχουν κατά 7,5% έκαστος.
Το αρχικό κόστος του προγράμματος ανερχόταν σε 10 δις ευρώ,
αλλά τελικά αυτό έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και πλέον υπερβαίνει τα 15
δις, σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης για την Ευρώπη. Η εξέλιξη αυτή έχει
προκαλέσει γκρίνιες και το ζήτημα είναι κατά πόσο αξίζει η επένδυση αυτή ή με άλλα
λόγια πόσα είναι διατεθειμένες να δαπανήσουν οι κυβερνήσεις για να κυνηγήσουν
την ενεργειακή ουτοπία. Ο χαρακτηρισμός αυτός δεν είναι υπερβολικός, καθώς η
πυρηνική σύντηξη είναι θεωρητικά σε θέση να παράγει τεράστιες ποσότητες ενέργειας
με μηδενικές εκπομπές ρύπων. Χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη το νερό.
Πολλοί όμως ισχυρίζονται τα χρήματα αυτά θα χρησίμευαν
περισσότερο αν διοχετεύονταν στις ΑΠΕ, ενώ άλλοι υποστηρίζουν το σχέδιο του
ITER πιστεύοντας ότι θα δείξει
πως τα προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν, αρκεί να υπάρχει ομοψυχία και όραμα.
Τελικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τα απαραίτητα κονδύλια
τον προηγούμενο μήνα και απομένει η συμφωνία των κρατών-μελών, όπως σημειώνει ο
Πολ Μπετς των
Financial
Times.
Οι πιθανότητες είναι υπέρ του
ITER,
ενώ συνάντηση για το θέμα αυτό πρόκειται να διεξαχθεί αυτή την εβδομάδα ώστε να
ξεκινήσει η κατασκευή.
Οι επιστήμονες λένε αστειευόμενοι πως η σύντηξη απέχει μονίμως
30 χρόνια. Τα πρώτα πειράματα στον
ITER προγραμματίζονται για το έτος 2026 και αν όλα πάνε καλά θα
χρειαστούν και άλλες γενεές αντιδραστήρων προτού η μέθοδος τελειοποιηθεί για ευρεία
χρήση. Η Ευρώπη υπάρχει περίπτωση να δαπανήσει άδικα 6,6 δις ευρώ για ένα έργο
που μπορεί να μην αποδώσει τελικά, όμως το ποσό αυτό είναι ένα τίποτα σε σχέση
με τα 400 δις ευρώ που δαπανεί ετησίως για τις ενεργειακές της ανάγκες.