Ενώ στην Ευρώπη υπάρχει ένας αρκετά λεπτομερής σχεδιασμός σε
βάθος δεκαετιών όσον αφορά τις ΑΠΕ, παραμένει το ερώτημα από ποια τεχνολογία θα
πλαισιωθούν στο ενεργειακό μείγμα του μέλλοντος προκειμένου να καλύψουν σε
ποσοστό 100% και με μηδενικές εκπομπές τις ανάγκες μας. Οι πολιτικοί θέλουν να
πιστεύουν ότι η έστω και μειούμενη χρήση των ορυκτών καυσίμων στην
ηλεκτροπαραγωγή θα καλύψει τα όποια κενά, αλλά με άξονα το 2040 ή το 2050 η
προοπτική αυτή εξανεμίζεται και πλέον αναζητούμε κάτι διαφορετικό, αφού οι
ίδιες οι ΑΠΕ δεν μπορούν από μόνες τους να καλύψουν όλη τη ζήτηση εξαιτίας των
ιδιαιτεροτήτων τους.
Οι επιστήμονες είναι αρκετά σαφείς όσον αφορά τον στόχο:
«Έχουμε 20 χρόνια για να αναπτύξουμε νέες σταθερές μεθόδους παραγωγής και άλλα
20 χρόνια για να τις εφαρμόσουμε σε ευρεία κλίμακα», προειδοποιούν. Ενώ λοιπόν
τα τελευταία 150 χρόνια έχουμε συνηθίσει να μας «κακομαθαίνει» κάποια πρώτη ύλη
(κάρβουνο, πετρέλαιο, φυσικό αέριο), πλέον καλούμαστε να τα βγάλουμε πέρα μόνοι
μας, ή με άλλα λόγια να αναπτύξουμε αειφόρες πηγές ενέργειας δίχως τη χρήση
πρώτων υλών και καυσίμων. Η πρόκληση δηλαδή είναι το να χρησιμοποιήσουμε ως
πηγή ενέργειας την ίδια την γνώση και την εφευρετικότητά μας και στην πορεία να
σώσουμε την βιόσφαιρα και το ίδιο το είδος μας από μια επικίνδυνη πορεία προς το
άγνωστο.
Στα πλαίσια αυτά, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πρόταση
του Μπιλ Γκέιτς, ιδρυτή της
Microsoft,
ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει αφοσιωθεί στις φιλανθρωπίες, αλλά και στην
χρηματοδότηση φιλόδοξων προγραμμάτων στην «πράσινη» ενέργεια. Ο Γκέιτς
υποστηρίζει μια νέα τεχνολογία στην πυρηνική ενέργεια, η οποία ονομάζεται
TerraPower και αφορά την κατασκευή μικρών
πυρηνικών σταθμών οι οποίοι χρησιμοποιούν ως καύσιμα τα απόβλητα των
παραδοσιακών πυρηνικών σταθμών, δίχως την ανάγκη ανεφοδιασμού. Η εν λόγω
τεχνική αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1990, αλλά δεν έχει εφαρμοστεί στην πράξη
ακόμα. Αν οι υποσχέσεις των επιστημόνων είναι αληθείς, τότε η
TerraPower έχει τη δυνατότητα να αλλάξει
πολλά, καθώς από τη μια θα δώσει λύση στο ακανθώδες πρόβλημα των πυρηνικών
αποβλήτων και από την άλλη θα καθησυχάσει τους φόβους της κοινής γνώμης για
αυτού του είδους την παραγωγή.
Στον συγκεκριμένο αντιδραστήρα, απαιτείται μόλις μια μικρή
ποσότητα εμπλουτισμένου ουρανίου για την εκκίνησή του και στη συνέχεια τα
πυρηνικά απόβλητα «καίνε» σαν ένα κερί (
traveling
wave
reactor) με διάρκεια 60 ετών,
δίχως να χρειάζεται ανεφοδιασμός. Η όλη διαδικασία
δεν εκλύει εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα και χρησιμοποιεί μόνο νερό πέρα
από το ουράνιο. Αν αναλογιστούμε τις τεράστιες ποσότητες αποβλήτων που έχουν
συσσωρευτεί μέσα από δεκαετίες λειτουργίας των παραδοσιακών πυρηνικών σταθμών,
αυτές είναι ικανές να καλύψουν τις ανάγκες της ηλεκτροπαραγωγής σε ένα σεβαστό
βάθος χρόνου. Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι και το ότι οι νέοι αυτοί
αντιδραστήρες είναι πιο απλοί στη λειτουργία τους, μειώνοντας έτσι την
πιθανότητα ατυχήματος, το οποίο έτσι κι αλλιώς θα είχε πολύ μικρότερο μέγεθος. Ο
Γκέιτς υποστηρίζει πως ο πρώτος σταθμός μπορεί να λειτουργήσει μέσα στην
επόμενη δεκαετία, εφόσον δεχτεί το πράσινο φως από τις ρυθμιστικές αρχές των
ΗΠΑ.
Συνεπώς, η τεχνολογία
TerraPower
θα μπορούσε θεωρητικά να δώσει
την απάντηση για τον αιώνα που διανύουμε, μέχρις ότου η πυρηνική σύντηξη ή μια
δεύτερη γενιά στις ΑΠΕ να είναι σε θέση να λύσει δια παντός το ενεργειακό
πρόβλημα της ανθρωπότητας. Ο ίδιος ο Γκέιτς επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία ότι
το ζητούμενο δεν θα έπρεπε να είναι μόνο η χρηματοδότηση των επενδύσεων (μέσω
των επιδοτούμενων τιμών κτλ), αλλά επίσης και η χρηματοδότηση της ίδιας της
έρευνας στις ΑΠΕ που μπορεί να αποδώσει τεράστια, αλλά μη ορατά οφέλη στο μέλλον.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η ανθρώπινη γνώση έχει την
δυνατότητα να μας στρέψει από μια παγκόσμια απειλή (την Κλιματική Αλλαγή) προς
μια ενεργειακή ουτοπία. Αν η επιστήμη είναι όντως ικανή να λύσει το πρόβλημα,
τότε τον λόγο έχουν πλέον οι πολιτικοί, οι οποίοι έχουν χρέος να εξασφαλίσουν
την απαραίτητη υποστήριξη για τις τεχνολογίες αυτές, δίχως καθυστερήσεις, καθώς
οι δείκτες του ρολογιού γυρνούν αμείλικτα προς τα εμπρός.