Διανύουμε
ήδη τις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου, αφήνοντας πίσω τη θερινή ραστώνη.
Τρυγητής αποκαλείται ο μήνας αυτός σύμφωνα με το λαϊκό καλαντάρι και
προσδοκάται να «τρυγήσει» σημαντικές αποφάσεις για την ενεργειακή αγορά. Οι
επιταγές της τρόϊκας είναι ιδιαιτέρως σκληρές για την πραγματική απελευθέρωση
και το άνοιγμα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη και δεν αφήνουν
πολλά περιθώρια για μανούβρες και παλινωδίες. «’Η πουλάτε το 40% των λιγνιτικών
και των υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ ή παρουσιάστε μας ισοδύναμα μέτρα»,
διαμήνυσαν νέτα-σκέτα οι κοινοτικοί ελεγκτές.
Από
εκείνη τη στιγμή σήμανε συναγερμός όχι μόνον στο οικονομικό επιτελείο της
κυβέρνησης αλλά και στην ίδια την αγορά, έστω κι αν η εικόνα που δίδεται προς
τα έξω είναι διαφορετική.
Το
τοπίο που διαμορφώνεται μέχρι στιγμής δείχνει ότι η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να
προχωρήσει καταρχήν στην πώληση μονάδων της ΔΕΗ. Η επιλογή αυτή υποστηρίζεται
από τους συνδικαλιστές της ΓΕΝΟΠ και παράλληλα φαίνεται ότι θα την ήθελε και η
αγορά, δεδομένου του γεγονότος ότι μια τέτοια κίνηση, αν γινόταν, ενδεχομένως
να οδηγούσε στην είσοδο ξένων ενεργειακών μεγαθηρίων, που θα άλλαζαν εντελώς το
σκηνικό της αγοράς.
Φαίνεται
λοιπόν ότι όλοι οι δρόμοι οδηγούν στην πώληση εικονικής ισχύος σε ιδιώτες μέσω
διαγωνισμών ή πλειστηριασμών, οπότε στην περίπτωση αυτή και η ΔΕΗ θα διατηρήσει
το παραγωγικό δυναμικό της και οι ιδιώτες παίκτες θα αποκτήσουν πρόσβαση στη
λιγνιτική παραγωγή. Παράλληλα, θα επιδιωχθεί προσπάθεια να επιταχυνθούν οι
διαδικασίες για την εκχώρηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης της Βεύης σε
ιδιώτες, άλλωστε ήδη έχουν ξεκινήσει από τον περασμένο χειμώνα, οπότε θα
ικανοποιηθούν εν μέρει και στο θέμα αυτό οι κοινοτικές επιταγές, καθώς η
εκχώρηση των δύο άλλων κοιτασμάτων, της Δράμας και της Ελασσόνας μάλλον θα
πάρει πολύ χρόνο, λόγω των αντιδράσεων των τοπικών κοινωνιών.
Από
κει και πέρα, αυτό που θα ήθελε η αγορά και ενδεχομένως να ικανοποιούσε και την
τρόϊκα, γιατί θα έδινε προς τα έξω το μήνυμα ότι η αγορά επιτέλους άνοιξε,
είναι η υιοθέτηση μιας σειράς χρήσιμων και κρίσιμων εργαλείων για την ομαλή
λειτουργία της.
Πρώτα-πρώτα, η ανεξαρτησία του ΔΕΣΜΗΕ από τη ΔΕΗ και η ανάθεση
της διαχείρισης των υδάτινων αποθεμάτων σε ένα ανεξάρτητο φορέα. Η κυβέρνηση
εδώ δεν έχει κανένα περιθώριο, έστω κι αν η ΔΕΗ άλλα θέλει. Κατά πάσα
πιθανότητα φαίνεται ότι είναι μονόδρομος πλέον η ανεξαρτησία του Διαχειριστή
του Συστήματος, άλλωστε, αυτό είναι πάγιο αίτημα και της ίδιας της αγοράς, ενώ
θα «καθησύχαζε», αν μη τι άλλο, και την τρόϊκα, αφού δίπλα στη ΡΑΕ, που έτσι κι
αλλιώς θα ενισχυθεί η ανεξαρτησία της, θα υπάρχει και ο ανεξάρτητος ΔΕΣΜΗΕ.
Φυσικά,
αναμένονται οι νέες ρυθμίσεις στη χονδρεμπορική αγορά, όπως και η απελευθέρωση
των τιμολογίων, ώστε να κατανεμηθούν πελάτες και σε ιδιώτες προμηθευτές,
επίσης, επιταγή της τρόϊκας, και επιπλέον, να υλοποιηθούν όλες οι υποχρεώσεις
μας, για τις οποίες εκκρεμούν παραπομπές της χώρας στο ευρωδικαστήριο.
Ουσιαστικά,
φαίνεται ότι κάτι θα δώσουμε και κάτι θα πάρουμε. Μπροστά στο ενδεχόμενο «να
χαθούν και τα αυγά και τα πασχάλια», είναι αναμενόμενο να υπάρξουν προσαρμογές,
υποχωρήσεις, συμβιβασμοί και ευελιξίες παντός είδους.
Ο
τρύγος, κύρια αγροτική απασχόληση κατά το Σεπτέμβριο μήνα, είναι διαδικασία
συμμετοχική, απαιτεί αλληλοβοήθεια και πολλά χέρια, σε μια εργώδη προετοιμασία
για να υπάρξει σωστό αποτέλεσμα. Για να «τρυγηθούν», αντίστοιχα, σωστές
αποφάσεις στην αγορά της ενέργειας φαίνεται ότι έχει αρχίσει να διαμορφώνεται
και να διαχέεται η αντίληψη σε όλα τα επίπεδα των εμπλεκομένων σε αυτήν ότι
χωρίς συγκλίσεις, συνεργατικές συμπεριφορές, αναθεωρήσεις και
αναπροσανατολισμούς, ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθεί εντελώς το παιχνίδι. Αν,
δηλαδή, ο κάθε εταίρος της αγοράς, από το υπουργείο και τους εποπτευόμενους
φορείς, ως τη ΔΕΗ, τους ιδιώτες παίκτες και τους συνδικαλιστές, επιμένει να
οχυρώνεται ο καθένας στις επιδιώξεις του, χωρίς να λαμβάνει υπόψη προς τα πού
πλέον κινείται η πυξίδα της αγοράς, τότε είναι σαφές ότι θα ξεπερασθεί από τα
πράγματα. Η τρόϊκα και οι δανειστές μας δεν αστειεύονται, το έχουν καταστήσει
κατηγορηματικά σαφές και οι ευθύνες για τις συνέπειες βαρύνουν όλους. Το πόσο
έχει γίνει αντιληπτό αυτό και εντός συνόρων θα φανεί οσονούπω.