Σήμερα θα ξεκινήσουμε με μια υπόθεση εργασίας. Σκοπεύετε να
πραγματοποιήσετε μία άγνωστη διαδρομή. Είναι λογικό να αναζητήσετε πληροφορίες
και βοηθήματα, ώστε η πορεία σας να είναι σαφής και να μην χαθείτε στο δρόμο. Τι
πιο καλύτερο, λοιπόν, από έναν οδικό χάρτη, ο οποίος θα εμπεριέχει όλα εκείνα
τα χρήσιμα στοιχεία, από τις σημάνσεις και σηματοδοτήσεις των δρόμων, τις
ενδιάμεσες διαδρομές, τις απαραίτητες παρακάμψεις, ακόμη και τις αναγκαίες
στάσεις, ώστε εν τέλει το ταξίδι να αποβεί ξεκούραστο, αξιόπιστο και πρωτίστως
ασφαλές.
Συνεπώς, θα συμφωνήσετε ότι ένας σωστός οδηγός δεν θα ξεκινούσε
ποτέ να κάνει ένα άγνωστο ταξίδι χωρίς να προσφύγει στην αναζήτηση του
κατάλληλου οδικού χάρτη. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση της ενεργειακής πορείας
της χώρας; Εδώ τα πράγματα φαίνεται να είναι κάπως διαφορετικά.
Πριν από περίπου τρεις μήνες, το αρμόδιο ΥΠΕΚΑ ανακοίνωσε
πανηγυρικά την πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού,
στόχος της οποίας θα ήταν, όπως είχε επισημανθεί, να σχεδιάσει έναν «οδικό
χάρτη» για τις επιμέρους στρατηγικές της χώρας, σε συνδυασμό με τα ισχύοντα
στην Ε.Ε., καθώς και τη θέση που επιδιώκει να έχει η Ελλάδα στο διεθνές
ενεργειακό γίγνεσθαι. Η Επιτροπή ανέλαβε, πάντα σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του
υπουργείου, να εξειδικεύσει τις δράσεις, τις πολιτικές και τις νομοθετικές
ρυθμίσεις, για την ενεργειακή πορεία της χώρας, με ορίζοντα το 2050, αλλά και
μεσοπρόθεσμα, μέχρι το 2020 και το 2030. Πολύ καλά ως εδώ. Τι έχει γίνει ως
τώρα;
Η Επιτροπή συνεδρίασε ως σήμερα τρεις φορές -δυστυχώς, τα μέλη
της, που είναι επικεφαλής φορέων του κλάδου, έχουν και πολλά άλλα πράγματα να
διεκπεραιώσουν- και η μόνη πρόοδος που έχει γίνει αφορά στον προσδιορισμό του
καταλόγου του περιεχομένου και έναν βασικό συλλογισμό. Το πότε θα ολοκληρωθεί
το πόνημα παραμένει θολό και αδιευκρίνιστο. Και δεν φταίει σε αυτό ότι τα μέλη
της Επιτροπής είναι έτσι κι αλλιώς πολυάσχολα, φταίει και η οικονομική μας
ένδεια, γιατί για ένα τέτοιο σοβαρό κείμενο προαπαιτούνται μελέτες επί μελετών,
που είναι άκρως κοστοβόρες. Ποιος θα τις πληρώσει; Ιδού, άλλο ένα εμπόδιο.
Και έτσι καταλήγει η ενεργειακή πορεία της χώρας να κινείται χωρίς
πυξίδα, στα τυφλά. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι κάθε λίγο και λιγάκι
προστίθεται στη σχετική λίστα ένας ακόμη διαμαρτυρόμενος φορέας, που θεωρεί ότι
θίγεται από την ενεργειακή πολιτική του υπουργείου. Φωνάζουν οι ενδιαφερόμενοι
για τα φωτοβολταϊκά, διαμαρτύρονται οι των υδροηλεκτρικών, πιέζουν οι των
αιολικών, αγωνιούν οι ιδιώτες επενδυτές με τις θερμικές μονάδες. Πλήρες
μπάχαλο. Σε μια εποχή κατά την οποία οι προκλήσεις του ενεργειακού τομέα είναι
τεράστιες, η χώρα δεν διαθέτει κατεύθυνση για το πώς και προς τα πού θέλει να
στρέψει την πυξίδα της.
Βέβαια, θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι ένα τέτοιο κείμενο έπ’
ουδενί δεν λειτουργεί ως κατευθυντήριο μέσο επηρεασμού επιχειρηματικών
αποφάσεων. Κάθε άλλο μάλιστα. Όμως, όπως γίνεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες,
αποτελεί εργαλείο σημαντικής χρησιμότητας, καθώς εμπεριέχει τις παραμέτρους και
τις συνιστώσες της μακροχρόνιας ενεργειακής πολιτικής και του ενεργειακού
μίγματος. Δεν αρκεί, για παράδειγμα, να λέμε, ρίχνουμε το βάρος στην πράσινη
ανάπτυξη γενικώς και αορίστως. Πρέπει να γνωρίζουμε την έκταση, το βάθος και
τις συνέπειες αυτής της επιλογής μας, που, ας μην λησμονούμε, είναι
επιδοτούμενη, άρα επηρεάζει την αγορά και τις τσέπες των καταναλωτών. Συν τοις
άλλοις, τι είδους πράσινη είναι αυτή η πολιτική, όταν επιτρέπει και την
ανάπτυξη επενδύσεων σε επικίνδυνα καύσιμα, όρα
LPG; Δεν αποκλείεται, δηλαδή, να ξεφυτρώσει αργότερα και πυρηνική
ενέργεια, αν κριθεί ότι υπάρχει επενδυτής με κεφάλαια;
Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα σχέδιο πορείας. Όλα τα άλλα είναι εκ του
πονηρού. Ή για να το πούμε διαφορετικά, δεν γίνεται να βάζουμε μπροστά το κάρο
και πίσω το άλογο.